Page 439 - 1 Cilt
P. 439
ESERİN ADI : KÖŞK
(SÜLÜ PAŞA)
TÜRBESİ
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Köşk
Mahallesinde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Sağlam ve işlevine uy-
gun olarak kullanılmaktadır.
Tarihi : H.740/M.1339-40 yılında yapılmıştır.
Plan ve mimari özellikleri : Aslında bir
hankâh olarak yapılan ancak bugün Köşk Med-
rese olarak anılan yapının avlusunun ortasına
inşa edilmiştir. Düzgün kesme taş malzemeyle
inşa edilen türbe, kaide, gövde ve külahtan oluş-
maktadır. Türbenin üst örtüsü içten kubbe dıştan
sekizgen pramidal külahtır. Eserin kuzey cephe- (Saim Cirtil’den)
sine taçkapı, diğer üç yöne ise birer pencere yer-
leştirilmiştir. Pencereler sağır nişler içinde yer
almaktadır. Yapının kare ölçülerdeki kaide kısmı
mumyalık üzerine tekabül etmektedir. Mum-
yalığa girişi sağlayan kapı, dilatasyon izlerine
bakılarak sonradan yapıldığı belli olan mihrap
biçimli bir duvarla kapatılmıştır. Kare kaidenin
saçakları bir mukarnas kuşağıyla bezenmiştir.
Türbenin sekizgen planlı mescit kısmında
yer alan cepheler, köşelerde duvara gömülü sü-
tuncelerle sınırlandırılmış, sivri kör kemerler-
le hareketlendirilmiştir. Sütuncelerin kaideleri
süslü olmakla birlikte gövde ve başlıklarında bezenmeden bırakılmıştır. Kavsara kemerinin
herhangi bir tezyini unsur yoktur. Sütunce baş- üzerinde üç kabara yer almaktadır.
lıkları sivri külah şeklindedir. Gövde ile üst örtü Bugün türbenin kitabesi yoktur. Ancak kita-
arasındaki yazı kuşağına ise Bakara suresinden be harap olmadan Ahmed Nazif Efendinin al-
bir bölüm yazılmıştır. dığı kopyadan türbenin H.739/M.1339 yılında
Türbenin mescid bölümüne girişi sağlayan inşa ettirilmiş olduğu öğrenilmektedir. Kitabe-
ve kuzey cephe ortasına açılmış olan taçkapı üç den yapının hangi tarihte inşa edildiğinin yanı
bordürle çerçevelenerek yapının en süslü un- sıra, kim tarafından ve kimin için yaptırılmış
suru haline getirilmiştir. Taçkapıyı yanlardan olduğu da öğrenilebilmektedir. Buna göre yapı
sınırlayan ve mukarnaslı başlıklara sahip olan Eretna beyliğinin kurucusu Alaeddin Eretna ta-
sütuncelerin gövdeleri zigzag ve zencirek de- rafından eşi Suli Paşa için yaptırılmıştır.
senleriyle bezenmiştir. Taçkapıyı kuşatan bor- Süslemesi : Yapının taçkapısını sınırlayan
dürde ise on kollu yıldız kompozisyonundan sütunceler ve bordürlerle, cepheleri çerçevele-
çıkarılmış geometrik bezeme yer almaktadır. yen sütuncelerin kaidelerinde geometrik ve bit-
Batıdaki sütuncenin üzerinde bugün okunama- kisel bezemeler görülmektedir. Bu bezemeler
yacak durumda bozulmuş olan kitabede türbeyi yüksek kabartma olarak yapılmışlardır.
inşa ettiği düşünülen mimar Kaluyan bin Lok- Malzeme ve teknik : Yapının tümünde düz-
man adının kayıtlı olduğu ileri sürülmektedir. gün kesme taş malzeme kullanılmıştır.
Kavsarasız olarak düzenlenen taçkapı bir siv- Kitabesi : Kitabesi yoktur.
ri kemerle çerçevelenmiş, kemer köşelikleri
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 423