Page 5 - 1 Cilt
P. 5
SUNUŞ
u envanter çalışmasına, Türkiye Tarihi Kentler Birliği başkanlığını yapan Kayseri Büyükşehir
BBelediyesinin isteği üzerine 2006 yılı Haziran ayında başlanmıştır. Belediye tarafından
ilk etapta Büyükşehir hinterlandında yer alan kültür varlıklarının tespiti ve bu çalışmanın 2006
yılı Ekim ayı sonunda teslimi istenmiştir. Çalışmanın belirlenen tarihte tesliminden sonra ilçe,
belde ve köyleri de kapsayacak şekilde genişletilmesi istenmiş ve nihayet Kayseri’nin tüm
ilçe ve beldelerini kapsayan bu çalışma 2007 yılının Eylülünde belediyeye teslim edilmiştir.
Çalışmamızda Kayseri Müze Müdürlüğü, Kayseri Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu
ve Vakıflar Bölge Müdürlüğü envanter kayıtlarından yararlanılmıştır. Ancak arazi çalışmalarında
henüz tespit ve tescili yapılmamış eserler olduğu görülmüştür. Bu çalışmada, pek çoğunun
sahiplerinin Kayseri’de olmamasından dolayı kapalı olmaları ve açık olanların da mahremiyet
endişesiyle içine girilememesi nedeniyle evler ele alınmamıştır. Ayrıca yöreye özgü bir mimari
birim olan güvercinlikler de çalışma kapsamına alınmamıştır. Ev ve güvercinlikler dışında tüm
kültür varlıklarının belirlenmeye çalışıldığı bu çalışmada toplam 439 eser incelenmiştir. Bunların
129 tanesini cami ve mescitler, 111’ini çeşmeler, 45’ini türbeler, 36’sını kiliseler, 27’sini medrese
ve okullar, 21’ini hamamlar, 13’ünü arkeolojik sit alanları ve kaya anıtları, Roma anıtları, 10’unu
kütüphane, hastane, hükümet konağı, jandarma binası, saat kulesi gibi sivil yapılar, 8’ini han
ve kervansaraylar, 9’unu köprüler, 6’sını tekke ve zaviyeler, 6’sını seten ve bezirhaneler, 5’ini
bedesten, arasta gibi ticari yapılar, 4’ünü köşk ve saraylar, 4’ünü sarnıçlar, 2’sini su kemerleri,
2’sini namazgah ve 1 tanesini de kuyu oluşturmaktadır. Her eser tanıtılırken ana hatları ile yeri,
tarihi, plan ve mimari özellikleri, malzeme ve teknik, süsleme, kitabe, tarihlendirme ve kaynakça
gibi alt başlıklar altında değerlendirmeye gidilmiştir. Çok sayıda fotoğraf çekilmesine rağmen
kitabın hacmine göre eseri tanıtacak kadar fotoğrafa yer verilmiştir. Kitaptaki fotoğrafların tamamı
Celil Arslan tarafından çekilmiştir. Kitaptaki yapılar Büyükşehir hinterlandına giren merkezlerden
çevre ilçe ve beldelere doğru ele alınmıştır. Kronolojik bir yapı içinde Türk döneminden önceki
eserler (kaya anıtları, sit bölgeleri, surlar, mezar yapıları vs), Türk döneminde yapılanlar ise cami ve
mescitler, medreseler-okullar, türbeler, zaviye-tekkeler, hamamlar, çeşmeler, köprüler, su kemerleri,
saraylar-köşkler, ticaret yapıları, sivil yapılar, kiliseler olarak gruplanarak ele alınmıştır.
Bu çalışma içinde Develi ilçe merkezindeki yapılar Araştırma Görevlisi Sultan Topçu tarafından
yazılmıştır. Develi ilçe merkezinin dışında kalan kültür varlıklarından sit alanları, kale, sur ve kaya
anıtları, cami ve mescitler, hamamlar, zaviye ve tekkeler, han ve kervansaraylar, köprüler, sarnıçlar,
su kemerleri, kuyu ve namazgahlar Yrd.Doç.Dr. Celil Arslan tarafından yazılmıştır. Medrese ve
okul yapıları, türbeler, kiliseler, çeşmeler, köşk ve saraylar, bedesten ve ticari yapılar, kütüphane,
hükümet konağı, hastane gibi sivil yapılar, seten ve bezirhane yapıları Doç.Dr.Yıldıray Özbek
tarafından yazılmıştır.
Eserin hazırlanması esnasında Kayseri’deki kültür varlıklarına, özellikle mimari eserlere
ilişkin olarak Prof.Dr.Mustafa Denktaş, Prof.İlhan Özkeçeci, Prof.Dr.Alev Çakmakoğlu, Prof.
Dr.Hakkı Önkal, Prof.Dr.Kerim Türkmen, Doç.Dr.Osman Eravşar, Yrd.Doç.Dr. Saim Cirtil,
Yrd.Doç.Dr.Nilay Karakaya, Dr.Şeyda Güngör Açıkgöz, Nazım Şanlı ve Mehmet Çayırdağ’ın
çalışmalarından yararlanılmıştır. Bu kadar çok sayıda kültür varlığının kısa sürede hazırlanması
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri V