Page 240 - 2 Cilt
P. 240
ESERİN ADI : ERKİLET
HIZIRİLYAS
KÖŞKÜ
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, Erkilet
Kasabasında bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Yapı bugün için ona-
rıma muhtaçtır.
Tarihi : M.1241
Plan ve mimari özellikleri : Kayseri’yi
tümüyle gören bir Helenistik dönem tümülü-
sünün üzerine inşa edilen köşk, yaklaşık kare (Oktay Aslanapa’dan)
ölçülerde bir yapıdır. Düzgün kesme taş mal-
zemeden inşa edilen yapının kuzey cephesinde,
köşelerde sekizgen biçiminde kuleler görülür.
Cephe ortasında yarım sekizgen şeklinde dü-
zenlenmiş payanda yer alır. Bu payanda doğu
ve batı cephelerin ortansa da yerleştirilmiştir.
Köşkün güney cephesinin köşelerindeki kule-
ler kuzeydekilerden farklı olarak silindirik şe-
kilde düzenlenmişlerdir. Güney cephe zemin-
den yaklaşık 1 m. Yukarıdadır. Bu yükseklik
bu cephede yapıya çıkmak için bir merdiven
bulunduğunu akla getirir. Güney cephenin orta-
sında, beden duvarlarından dışa taşırılmış ola-
rak kurgulanmış taçkapı yer almaktadır. Taçka- nın üst örtüsü genel olarak sivri tonoz olmakla
pı, genişlikleri farklı ve taçkapı nişine doğru birlikte kapının arkasına rast gelen bölümün
kademelenen dört bordürle çerçevelenmiştir. örtüsü çapraz tonozdur. Sofanın batı tarafında
Birinci bordür bezenmeden düz yüzeyli olarak iki oda yer alır. Bu odalar birer kapıyla sofaya
bırakılmıştır. İkinci bordürün yüzeyin yan yana açılırlar. Odalardan kuzeyde olanın batı duva-
sıralanmış üç yapraklı palmet kabartmalarıyla rına bir mazgal pencere açılmıştır. Sofanın batı
bezenmiştir. Üçüncü bordür, kırık çizgi siste- duvarında da aynı ölçülerde ve aynı formda bir
minden gelişen 11 kollu yıldızların meydana pencere yer alır. Her iki odanın da üst örtüsü
getirdiği geometrik kompozisyonuyla süslen- sivri tonozdur. Güney doğu köşede diğer iki
miştir. Dördüncü bordür ise geçmeler yapan odadan daha büyük plânlanmış mescit bölü-
şeritlerin oluşturduğu geometrik bezemeli bir mü bulunmaktadır. Mescit mihrabının üzeri bir
kompozisyona sahiptir. Taçkapı yan nişleri üç mazgal pencere açıklığıyla boşaltılmıştır. Mes-
sıra mukarnaslı kavsarayla örtülmüş olup köşe- cit bölümünün kuzey tarafındaki eyvan biçimli
lere birer gülbezek işlenmiştir. Mihrabiyelerin mekan, mutfak olarak kullanılmış bir mekandır.
üzerindeki taçların yüzeyi ise alt-üst geçmeler Bu mekanda yan duvara bitişik olarak yuvarlak
yapan şeritlerin meydana getirdiği sekizgenler- kemerli niş şeklinde bir ocak bulunmaktadır.
den oluşan geometrik kompozisyonla bezen- Yapının kuzey cephesinin doğu tarafında bulu-
miştir. Taçkapıyı yandan sınırlayan sütuncele- nan merdivenle köşkün damına çıkılmaktadır.
rin üzeri de geometrik geçmelerle süslenmiştir. Diğer örneklerden farklı olarak köşkün ne-
den şehrin bu kadar uzağına yapıldığı hala çö-
Köşkün iç mekanında kuzey-güney doğrul- zülmüş değildir. Hem kaybolmuş kitabesi ve
tuda ters L biçiminde bir sofa bulunur. Sofa-
hem de bezemelerinden hareketle kesinlikle
704 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri