Page 240 - 2 Cilt
P. 240

ESERİN ADI  :  ERKİLET

                                              HIZIRİLYAS
                                              KÖŞKÜ


                           İnceleme Tarihi  : Temmuz 2006

                           Yeri : Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, Erkilet
                        Kasabasında bulunmaktadır.
                            Bugünkü durumu : Yapı bugün için ona-
                        rıma muhtaçtır.
                           Tarihi : M.1241
                           Plan  ve  mimari  özellikleri  :  Kayseri’yi
                        tümüyle  gören  bir  Helenistik  dönem  tümülü-
                        sünün üzerine inşa edilen köşk, yaklaşık kare                              (Oktay Aslanapa’dan)
                        ölçülerde bir yapıdır. Düzgün kesme taş mal-
                        zemeden inşa edilen yapının kuzey cephesinde,
                        köşelerde sekizgen biçiminde kuleler görülür.
                        Cephe  ortasında  yarım  sekizgen  şeklinde  dü-
                        zenlenmiş payanda yer alır. Bu payanda doğu
                        ve batı cephelerin ortansa da yerleştirilmiştir.
                        Köşkün güney cephesinin köşelerindeki kule-
                        ler kuzeydekilerden farklı olarak silindirik şe-
                        kilde düzenlenmişlerdir. Güney cephe zemin-
                        den  yaklaşık  1  m. Yukarıdadır.  Bu  yükseklik
                        bu  cephede  yapıya  çıkmak  için  bir  merdiven
                        bulunduğunu akla getirir. Güney cephenin orta-
                        sında, beden duvarlarından dışa taşırılmış ola-
                        rak kurgulanmış taçkapı yer almaktadır. Taçka-  nın üst örtüsü genel olarak sivri tonoz olmakla
                        pı,  genişlikleri farklı ve taçkapı nişine doğru   birlikte  kapının  arkasına  rast  gelen  bölümün
                        kademelenen  dört  bordürle  çerçevelenmiştir.   örtüsü çapraz tonozdur. Sofanın batı tarafında
                        Birinci bordür bezenmeden düz yüzeyli olarak    iki oda yer alır. Bu odalar birer kapıyla sofaya
                        bırakılmıştır. İkinci bordürün yüzeyin yan yana   açılırlar. Odalardan kuzeyde olanın batı duva-
                        sıralanmış üç yapraklı palmet kabartmalarıyla   rına bir mazgal pencere açılmıştır. Sofanın batı
                        bezenmiştir. Üçüncü bordür, kırık çizgi siste-  duvarında da aynı ölçülerde ve aynı formda bir
                        minden  gelişen  11  kollu  yıldızların  meydana   pencere yer alır.  Her iki odanın da üst örtüsü
                        getirdiği  geometrik  kompozisyonuyla  süslen-  sivri tonozdur.  Güney doğu köşede diğer iki
                        miştir.  Dördüncü  bordür  ise  geçmeler  yapan   odadan  daha  büyük  plânlanmış  mescit  bölü-
                        şeritlerin  oluşturduğu  geometrik  bezemeli  bir   mü bulunmaktadır. Mescit mihrabının üzeri bir
                        kompozisyona sahiptir. Taçkapı yan nişleri üç   mazgal pencere açıklığıyla boşaltılmıştır. Mes-
                        sıra mukarnaslı kavsarayla örtülmüş olup köşe-  cit bölümünün kuzey tarafındaki eyvan biçimli
                        lere birer gülbezek işlenmiştir. Mihrabiyelerin   mekan, mutfak olarak kullanılmış bir mekandır.
                        üzerindeki taçların yüzeyi ise alt-üst geçmeler   Bu mekanda yan duvara bitişik olarak yuvarlak
                        yapan şeritlerin meydana getirdiği sekizgenler-  kemerli  niş  şeklinde  bir  ocak  bulunmaktadır.
                        den  oluşan  geometrik  kompozisyonla  bezen-   Yapının kuzey cephesinin doğu tarafında bulu-
                        miştir. Taçkapıyı yandan sınırlayan sütuncele-  nan merdivenle köşkün damına çıkılmaktadır.
                        rin üzeri de geometrik geçmelerle süslenmiştir.    Diğer örneklerden farklı olarak köşkün ne-
                                                                        den şehrin bu kadar uzağına yapıldığı hala çö-
                           Köşkün iç mekanında kuzey-güney doğrul-      zülmüş  değildir.  Hem  kaybolmuş  kitabesi  ve
                        tuda ters L biçiminde bir sofa bulunur. Sofa-
                                                                        hem  de  bezemelerinden  hareketle  kesinlikle


               704     Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri
   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244   245