Page 251 - 2 Cilt
P. 251
ESERİN ADI : CIRGALAN HANI
İnceleme Tarihi :
Yeri : Kayseri-Sivas yoluna yakın Cırgalan
mevkiinde yer almaktadır.
Bugünkü durumu : Günümüzde duvarları-
nın büyük bir kısmı yıkık olan hanın, dış ölçü-
leri, temel izlerinden hareketle 20x30 m. oldu-
ğu anlaşılmaktadır. Duvar kalınlığı ise 0.90 m.
dir.
Tarihi : 13. yüzyıl
Plan ve mimari özellikleri : Mevcut kalın-
tılarına bakıldığında avlusuz bir han olduğu an-
laşılmaktadır. Yapının kuzey cephesinde açılan
giriş kapısının dışında duvar izlerinin bulunma-
ması avlusuz olduğu kanaatini güçlendirmek-
tedir.
Mevcut kalıntılardan;giriş kısmı belli olan
hanın, girişinin kuzey-batı köşesinde bir mekan
bulunmaktadır. Bu mekan yaklaşık 6.50x6.50
m. ebatlarındadır ve güney köşesinde kemer-
lerle beden duvarlarına bağlanan kare formlu
paye bulunmaktadır. Kare mekanın üst örtüsü
sivri tonozludur. Bu mekanın simetriğindeki
mekanın beden duvarları kısmen günümüze
ulaşabilmiştir.
Toplam 10 bölümden oluşan kapalı mekan-
ların 7 m. genişliğindeki holün iki yanına di-
zilmesi dikkate alındığında, mevcut kalıntılarla
düşünülen restitüsyon planına göre “kapalı tip”
han grubuna dahil edilebilir. Tüm mekanların
üst örtüsü sivri tonozdur. Örtüsü kuzey-güney
doğrultusunda, kapalı mekanların doğrultusu
ise doğu-batı yönündedir.
Süslemesi : Yapının günümüze ulaşan ka-
lıntıları süslemesi hakkında fikir verecek nite-
likte değildir.
Malzeme ve teknik : Eserde yapı malzeme-
si olarak düzgün kesme taş ve moloz taş kul- leceği düşünülmektedir. Diğer bir husus Cırgalan
lanılmıştır. Moloz taş daha çok üst örtüde, to- hanının duvarlarında bulunan taşçı işaretleridir.
nozlarda kullanılmakla birlikte, kuzey-batıdaki Kayseri yapılarında bulunan taşçı işaretlerinin 14.
duvar kalıntılarında blokaj malzemesi olarak yüzyıldan itibaren görülmediği fikri ileri sürül-
uygulanmıştır. müştür. Buradan hareketle yapının 14. yüzyıldan
Kitabesi : Yapının kitabesi bulunmamakta- önce yapıldığı kabul edilebilir.
dır.
Tarihlendirme :Hanın tarihlendirilmesi Kaynakça:
için benzer han örnekleri ile karşılaştırma yapıl- Mehmet Çayırdağ “Kayseri’de Selçuklu ve
dığında; 13. yüzyılın sonlarında yapıldığı bilinen Beylikler Devri Binalarında Bulunan Taşçı İşa-
Iğdır Hanı plan olarak benzemektedir. Bu ben- retleri”, Türk Etnoğrafya Dergisi, S. XVII,
zerlikten dolayı yakın bir tarihte yapılmış olabi- Ankara, 1982.
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 715