Page 285 - 2 Cilt
P. 285
ESERİN ADI : ERKİLET/ ni yapan değirmen taşını görmek mümkündür.
KEMER KÖYÜ Doğu-batı doğrultuda atılmış üç sivri kemer ve
BEZİRHANESİ aralara yerleştirilmiş sal taşlarıyla oluşturulmuş
sivri tonozlu bir üst örtüye sahiptir. Öğütme
mekanının batısında bulunan sivri ve yuvar-
İnceleme Tarihi : Eylül 2006 lak kemerli iki açıklıktan, bezirhanenin bas-
Yeri : Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, Erkilet tırık adı verilen ve tohumların bir çeşit presle
Kasabası, Kemer Köyünde bulunmaktadır. elde edildiği mekana geçilmektedir. Bu mekan
Bugünkü durumu : Eser kısmen harap du- yapının en büyük bölümü olup kuzey-güney
rumdadır. Ancak bazı aksamları sağlam olarak doğrultuda tasarlanmıştır. Bezirhanenin toprak
görülebilmektedir. üstündeki en yüksek bölümü burasıdır. Bu me-
kan doğu-batı doğrultuda atılmış ve kuzeyden
Tarihi : Eserin kitabesi yoktur. Bununla bir-
likte köyün sakinleri yapının 55-60 sene önce güneye doğru yükselen yedi sivri kemerin ara-
inşa edildiğini söylemektedirler. sına yerleştirilmiş sal taşlarıyla biçimlendiril-
miş tonozla örtülüdür. Tohumu sıkıştırarak yağ
Plan ve mimari özellikleri : Erkilet’e bağ- çıkarılmasını sağlayan pres sisteminin unsur-
lı Kemer Köyünün kuzeybatısında, kuzeyden larından hezen direkleri günümüze ulaşmıştır.
güneye doğru eğimlenen bir arazi üzerinde Ancak presleme işini gerçekleştiren ve iğ ola-
bulunan yapı, doğudan batıya doğru yan yana rak tanımlanan burgulu ağaç direk günümüze
sıralanan ve birbirine geçit veren üç bölümden ulaşmamıştır. Bastırık mekanı güney cepheye
oluşmaktadır. Doğu uçta diğerlerinden daha açılan iki pencereyle tüm aydınlanmaktadır.
küçük olarak kuzey-güney doğrultuda biçim-
lendirilen bölüm bezirhanede üretilecek yağın Süslemesi : Bezirhanede herhangi bir beze-
elde edildiği bitki tohumlarının kavrulduğu fı- me elemanı yoktur.
rın kısmıdır. Fırın bölümü, doğu-batı doğrultu- Malzeme ve teknik : Yapının kemerlerinde
da atılmış iki sivri kemer ve aralara döşenmiş düzgün kesme taş kullanılmıştır. Bastırık me-
sal taşlarının oluşturduğu sivri tonozlu bir üst kanının toprak üstünde yükselen duvarlarında
örtüye sahiptir. Tohumların kavrulmasında kul- köşelerde kesme taş, diğer bölümlerde ise mo-
lanılan ocak kısmen günümüze ulaşmıştır. Fı- loz taş kullanılmıştır. Hezen direklerinde uzun
rın mekanının batısına açılan sivri kemerli bir kavak ağaçları tercih edilmiştir.
kapıdan kavrulmuş tohumların öğütüldüğü ve Kitabesi : Yapının kitabesi yoktur.
elendiği mekana geçilmektedir. Bu mekanda Tarihlendirme : Endüstriyel yapıların ör-
kuzey-güney doğrultuda dikdörtgen bir mekan neklerinden olan binanın 1945’lerde yapıldığı
olup, fırın mekanından daha büyük ölçekli ola- köy sakinlerince belirtilmektedir.
rak tasarlanmıştır. Bu mekanda öğütme işlemi-
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 749
