Page 310 - 2 Cilt
P. 310
ESERİN ADI : GESİ-KAYABAĞ
RUM KİLİSESİ
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Gesi Ka-
sabası, Kayabağ Mahallesinde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Dış duvarları kısmen
sağlam olmakla birlikte içerde sıva ve freskola-
rı dökülmüş, zemin taşları define arayıcıları ta-
rafından sökülmüştür. Ana kubbesi yıkılmıştır.
Tarihi : 1837-1849 yılında inşa edilmiştir.
Plan ve mimari özellikleri : Doğu-batı
doğrultuda inşa edilmiş olan kilise, üç nefli bir
plâna sahip olup, batısında beş gözlü ve iki katlı
olarak düzenlenmiş bir narteks bulunmaktadır.
Narteks revaklarını oluşturan kemerler, bodur
tutulmuş taştan ayaklara oturmaktadır ve tüm
narteksin üzeri beşik tonozla örtülmüştür. Nar-
teksin güney ve kuzey cephesi de iki kemerli
bir revak düzenine sahiptir. Narteksin batı cep- (Şeyda Güngör Açıkgöz’den)
hesinde üstte ortadaki elips, yanlardaki dikdört-
gen biçimli üç pencere açıklığı görülmektedir.
Bu pencerelerin üzerinde de küçük pencereler den dolanan galeri katı dikkati çeker. Yapının
yer almaktadır. Kiliseye batı, kuzey ve güney ana apsisinde iki, yan apsislerinde birer pence-
cepheye açılmış kapılardan girilmektedir. Batı re açıklığı bulunmaktadır. Kilisenin kubbe pan-
cephedeki kapı daha anıtsal özellikte olup, gü- dantiflerinde İncil yazarlarının betimlemeleri
ney cephede doğu ve batı uçta iki kapı bulun- görülürken, kubbenin güney ve kuzey duvarla-
maktadır. rında da hıristiyan ikonografisiyle ilgili tasvir-
ler dikkati çeker. Ana apsis kemerinin yukarı-
Güney cephede altlı üstlü üç pencere açık- sındaki duvar yüzeyine baş melekler Cebrail ve
lığı görülmektedir. Pencerelerin üst kısımları Mikail anıtsal ölçülerde resmedilmişlerdir. Yan
silmeli bir lentoyla hareketlendirilmiştir. Doğu galerilerin doğu uçlarında da yine Hıristiyan
ucundaki kapının üzerinde de bir pencere var- ikonografisinden resimler görülür. Ana apsis
dır. Kuzey cephede üstte dört, altta üç pencere nişinin yüzeyinde de muhtemelen Kutsal Ruh
açıklığı gözlenmektedir. betimlemesi vardı. Bu freskolardan güney nefin
Kiliseye ana giriş kapısının iki yanında bi- doğu duvarındaki örnekte 1849 tarihi okunabil-
rer pencere bulunmaktadır. Üç nefli olarak dü- mektedir. Ayrıca resimlerin altlarında kitabeler
zenlenen kilisenin orta nefi diğerlerinden daha de bulunmaktaymış ancak üzerleri kireçle ka-
geniş plânlanmış ve ortasına bugün yıkılmış patılmaya çalışılmıştır. Kilisenin içinde okuna-
olan bir kubbe yapılmıştır. Nefler dörderden iki mamış Rumca bir kitabe yer almaktadır.
sıra halinde toplam sekiz taş sütunlara atılmış Süslemesi : Yapıdaki bezemeler daha çok
yuvarlak kemerlerle birbirinden ayrılırlar. Sü- fresko olarak sıva üzerine yapılmış ve Hıristi-
tunlar dikdörtgen biçimli yığma taş kaidelere yan ikonografisinden alınmış konulardır.
oturmaktadır. Her üç nefte beşik tonozla örtü- Malzeme ve teknik : Yapının tamamında
lüyken, orta nefin ortasına, pandantifle geçil- düzgün kesme taş kullanılmıştır.
miş bir kubbe inşa edilmiştir. Batı cephedeki
iki sütun narteks duvarının içinde kalmıştır. Kitabesi : Yapının kitabesi yerinden ça-
Doğu hariç diğer cepheleri iç mekanda üç yön- lınmıştır. Ancak freskolardan birinin yanında
1849 tarihi vardır.
774 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri