Page 319 - 2 Cilt
P. 319
ESERİN ADI : AĞIRNAS
KİLİSESİ
İnceleme Tarihi : Eylül 2006
Yeri : Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Ağırnas
Kasabasında bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Eser günümüzde Ağır-
nas Kültür ve Sanat Müzesi olarak değerlendi-
rilmektedir.
Tarihi : 1857 yılında yaptırılmıştır.
Plan ve mimari özellikleri : Doğu-batı
doğrultuda inşa edilen yapının batı cephesin-
de iki katlı olarak düzenlenmiş narteksi yer
almaktadır. Alt narteks köşelerde yığma ayak-
lara ortada ikişer sütuna atılmış sivri kemerler-
le oluşturulmuştur. Narteksin güney ve kuzey
cepheleri açıktır. Narteksin üst örtüsü çapraz
tonoz olarak yapılmıştır. Narteksin ikinci ka-
tında batı cephesine dört pencere açılmıştır. Bu
pencerelerden üç tanesi dikdörtgen biçimlidir.
Köşelerdeki dikdörtgen formlu pencerelerin
üzerlerinde üçgen alınlıklar dikkati çeker. Or- (Şeyda Güngör Açıkgöz’den)
tadaki pencerenin üzerine oval biçimli bir pen-
cere daha açılmıştır. İç mekana iki giriş kapı- açılmıştır. Kilisenin sıvalarının çoğu dökülmüş
sından batıda olanı iki sıra yüzeysel silmeyle olduğundan içerdiği resim programı bilinme-
çerçevelenmiş yuvarlak kemerli bir düzenleme mektedir.
gösterir. Kilisenin güney cephesinde biri gi-
riş kapısının üzerinde olmak üzere üç büyük Süslemesi : Kilisenin iç mekanlarında sıva-
pencere yer alır. Pencereler dikdörtgen formlu ların dökülmüş olmasından dolayı fresko prog-
olmakla birlikte sivri kemerli alınlıklara sahip- ramı hakkında bilgi yoktur. Bezeme adına çok
tir. Ayrıca bu cephede nartekse çıkışı sağlayan zengin bir yapı olduğu söylenemez.
merdiveni aydınlatmak için açılmış küçük bir Malzeme ve teknik : Yapının tümünde düz-
pencere daha vardır. Kilisenin kuzey cephesin- gün kesme taş malzeme kullanılmıştır.
deki pencere sayısı ve biçimleri güney cephey- Kitabesi : Eserin kitabesi yoktur. Batı cep-
le simetriklik arz eder. hede giriş kapısının üzerinde orijinal kitabenin
Kilise iç mekanı üç nefli olarak düzenlen- yuvasında latin harfleriyle yazılmış “Agios
miştir. Nefler birbirlerinden dikdörtgen kesitli Prokopios 1857” ibaresi yer almaktadır.
yüksek kaidelere oturan taş sütunların ve duvar Tarihlendirme : Kilisenin kapı üzerinde
içine gömülü yarım sütunların taşıdığı yuvarlak sonradan yerleştirilen kitabeye göre 19.yüzyı-
kemerlerle ayrılmıştır. Orta nef diğerlerinden lın ikinci yarısında (1857) inşa edilmiş olabile-
daha geniş olarak tasarlanmıştır. Tüm neflerin ceği kabul edilebilir.
üzeri beşik tonozla örtülmüştür. Neflerin üst ör-
tüsü narteks mekanında da devam ettirilmiştir. Kaynakça:
Kilisenin üç bölümlü apsisi dıştan yarım Şeyda Güngör Açıkgöz, Kayseri ve Çevre-
daire şeklinde belirgindir. İçte ise dikdörtge- sindeki 19.Yüzyıl Kiliseleri ve Korunmaları
ne yakın elips bir mekan olarak tasarlanmıştır. İçin Öneriler, (İ.T.Ü. Yayınlanmamış Doktora
Apsisin yer aldığı doğu cepheye üç pencere Tezi), İstanbul, 2007, s.73-77.
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 783