Page 359 - 2 Cilt
P. 359
ESERİN ADI : BÜNYAN ULU
CAMİSİ
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, Bünyan ilçesi, Cami-i Ke-
bir Mahallesinde bulunmaktadır. Salih Bey Ca-
mii olarak ta bilinmektedir.
Bugünkü durumu : Sağlam ve kullanılır
durumdadır.
Tarihi : H.734/M.1333.
Plan ve mimari özellikleri : Güney-kuzey
doğrultuda dikdörtgen bir alanı kaplayan cami
bazilikal plânlı, ortadaki diğerlerinden daha
geniş olmak üzere mihraba dik üç sahanlı,
üzeri ahşap kirişlemeli toprak dam örtülüdür.
20.15x22.00 m. Ölçülerindeki yapı dıştan ma-
sif bir görünüme sahiptir. Duvar kalınlıkları
bütün cephelerde aynı değildir. Kuzey cephe-
nin ortasına gelecek şekilde taçkapı yerleştiril-
miştir. Kuzey cephenin iki köşesinde birer kule
bulunmaktadır. Bu kulelerden kuzeybatı köşe-
dekinin üzerinde minare yer almaktadır. Yapı-
nın doğu ve güney cephesinde ikişer, batı ve
kuzey cephelerinde birer pencere vardır. Pen-
cerelerin kotları ve ebatları farklı olmakla bir- (Saim Cirtil’den)
likte kuzey cepheye açılan pencere dama çıkan
merdiven dehlizine açılmaktadır. Saçakta, tüm yerleştirilmiştir. Bu bordürde geçmelerin uçları
yapı cephesini dolaşan iki sıra düz silme kuşağı rumi biçiminde sonlanmıştır. Dördüncü bor-
görülür. dürde, spiral biçimli bir kıvrım dalın aralarına
Kuzey cephe ortasındaki taçkapı, duvar yü- palmet yerine kullanılmış karşılıklı gelecek şe-
zeyinden 25 cm. dışa taşkındır. Farklı genişlikte kilde her taşa üçer olmak üzere toplam 24’er
silmelerle ayrılan beş bordürle çerçevelenmiş- adet stilize hayvan başları görülür. Bu hayvan
tir. Bordürler farklı ölçülerdedirler. En dıştaki başları bazı yazarlarca aslan, grifon veya kurt
birinci bordür, birbirinin tekrarı olan üç şeritli başına benzetilmiştir. Beşinci bordürde ise kar-
geometrik “kapalı formda” bir geçmedir. Arala- maşık kapalı formda, bordür dışında da devam
rında boşluk kalacak biçimde birbirine paralel edebilen bir geometrik bezeme işlenmiştir.
uzanan düz şeritlerin belirli aralıklarla birbir- Taçkapının iki yanında bulunan sütunceler dört
lerini kesmesinden meydana gelmiştir. İkinci kıvrım dalın spiral biçimde birbirine dolaşarak
bordürde, iki şeridin kırılarak birbirine geçme- yükselmesinden oluşan, uçları rumilerle biten
siyle yatık, birbirine yatık, ve bitişik iki “ya- girift bir bitkisel kompozisyonla bezenmiştir.
rım yaldız” oluşturan geometrik iki şeritli bir Basit işlenmiş rumi yapraklarla palmet görü-
geçme uygulanmıştır. M biçimli yarım yıldızlı nümlü süsleme oluşturulmaya çalışılmıştır.
uçlarına yer yer rumiler yerleştirilmiştir. Üçün- Taçkapının kitabe kuşağından sonraki üst kıs-
cü bordürde kufi yazı taklidini hatırlatan üçlü mı onarımlar sırasında yenilenmiş, bezemele-
geometrik geçme, birinci bordürde uygulanan ri işlenmemiştir. Taçkapının kavsarası yoktur.
geçmenin ikilisi ile sınırlanan panolar içerisi- Kuşatma kemeri iki sıra mukarnaslı konsol
ne madalyon biçiminde örgülü kompozisyon üzerine oturur. Kapı açıklığı yanlarda sövelere
ve bunlar üzerindeki profilli iki başlığa oturan
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 823