Page 38 - 2 Cilt
P. 38
ESERİN ADI : KADI HAMAMI
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, Melikgazi ilçesi, Cami-i
Kebir Mahallesi, Ulu Cami sokağı üzerinde bu-
lunmaktadır.
Bugünkü durumu : Günümüzde sağlam
olan eser, işlevine uygun olarak kullanılmakta-
dır.
Tarihi : 1542 yılında inşa edilmiştir.
Plan ve mimari özellikleri : Kadın ve er-
kekler için çifte hamam olarak inşa edilmiştir.
Hamamın erkekler bölümünün sıcaklığı üç
eyvan, iki halvet ve bir serin gözden oluşur.
Kadınlar bölümünün sıcaklığı ise eyvansız ve
dört halvet mekanından meydana gelmektedir. (Mustafa Denktaş’tan)
Düzgün bir plân göstermeyen hamamın, erkek-
ler bölümünün soyunmalık mekanı hamamın
doğu cephesinden büyük bir kütle halinde çı-
kıntı yapmaktadır. Erkekler bölümü sırasıyla
soyunmalık, çamaşırhane, tuvalet, soğukluk ve
sıcaklık mekanlarından oluşmaktadır. Kadınlar
bölümü ise soyunmalık, soğukluk, koridor, sı-
caklık ve dört halvetten ibarettir. Hamamın ku-
zey cephesinin tamamına su depoları ve külhan
yerleştirilmiştir.
Erkekler bölümünün soyunmalık mekanını
örten kubbe bir kasnak üzerine inşa edilmiştir.
Büyük ve yüksek olan bu kubbeye çıkışı ko- alınlıklara sahiptir. Soyunmalık mekanı 11.40
laylaştırmak için yer yer küçük taş basamaklar x 11.40 m. ölçülerinde tam bir kare mekandır.
konulmuştur. Bu kubbenin tepesinde yer alan Burasının üst örtüsü tromplarla geçilen kub-
sekizgen aydınlık fenerinin üzerine de taştan bedir. Trompların içi kesilmiş yarım yıldız to-
yapılmış küçük bir aydınlık kubbesi yerleştiril- nozlarla doldurulmuştur. Köşelerdeki tromplar
miştir. Hamamdaki diğer bütün kubbeler kas- arasına atılan sağır kemerler ile trompların ke-
naksız olup dıştan betonla sıvanmıştır. Hamam siştiği pandantiflerin arası mukarnaslarla dol-
içindeki tütekliklerin bacaları daha iyi hava durulmuştur. Kubbe tepesindeki aydınlık fe-
sirkülasyonu sağlamaları için dıştan yükseltil- nerinin her cephesine birer pencere açılmıştır.
miştir. Soyunmalık bölümünün aydınlatılması bu ay-
dınlık fenerinin dışında, doğu duvara açılan iki
Erkekler bölümü soyunmalığı hamamın ge-
nel kütlesinden doğu tarafta çıkıntı yapmak- ve aynı cephedeki trompların içine yerleştirilen
tadır. Çevre kotunun yükselmesinden dolayı birer pencere ile sağlanmıştır. Kapı açıklıkla-
aşağıda kalan soyunmalığa doğu cephenin rı hariç bütün cepheleri dolaşan sekiler 60 cm.
ortasında bulunan 10 basamaklı çift yönlü bir yükseklikte ve 160 cm. genişliktedir. Sekile-
merdivenle inilmektedir. Soyunmalığa giriş rin altında ayakkabı koymaya mahsus kemerli
kapısı basit silmelerle çerçevelenmiştir. Giriş küçük nişçikler yer almaktadır. Soyunmalık
kapısının basık kemerli siyah ve beyaz renkli mekanındaki ahşap soyunma mekanları ve te-
mermerin dönüşümlü kullanımıyla örülmüştür. ras katı 1967 yılındaki onarımlarda yapılmıştır.
Kapının iki yanındaki pencereler sağır kemerli Soyunmalık mekanının ortasında mermerden
502 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri