Page 382 - 2 Cilt
P. 382
ESERİN ADI : BÜNYAN ESKİ
HAMAM
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, Bünyan ilçesi, İbrahim
Bey Mahallesi, Mesud Sokağında bulunmak-
tadır.
Bugünkü durumu : Eser asli fonksiyonu-
nun dışında besi ahırı olarak kullanılmaktadır.
Tarihi :19.yüzyılın ikinci yarısında yapıl-
mış olduğu düşünülmektedir.
Plan ve mimari özellikleri : Kuzey-güney
doğrultuda dikdörtgen bir alana oturan hamam,
güneyden kuzeye doğru soyunmalık, soğukluk,
sıcaklık, su deposu ve külhandan oluşmakta-
dır. Bugün tamamen yıkılmış olan soyunmalık
bölümünün üst örtüsü ahşap kirişler üzerine
düz toprak damdır. Soğukluk bölümüne, so-
yunmalığın kuzey duvarı ortasına açılan sivri
kemerli bir kapıdan geçilmektedir. 3.85x3.42
m.ölçülerindeki bu mekanın üzeri sivri tonoz-
la örtülmüştür. Mekanın aydınlatılması tonoz
tepesinde bulunan ve aşağıdan yukarıya doğ-
ru daralan ışık gözüyle sağlanmıştır. Soğuk-
luğun doğu cephesine yerleştirilen iki muhtes
birimin güneyde olanı tuvalet, kuzeydeki ise
traşlık olarak kullanılmıştır. Sıcaklığa, soğuk- (Mustafa Denktaş’tan)
luk mekanının kuzey duvarı ortasındaki yuvar-
lak kemerli kapıdan ulaşılmaktadır. 5.25x5.25 kanına geçilmektedir. Bu mekanın üzeri beşik
m.ölçülerindeki bu kare mekanın üzeri tromp- tonozla örtülüdür. Halvet mekanı tonoz üzerine
larla geçilmiş bir kubbeyle örtülmüştür. Sıcak- açılan iki adet ışık gözüyle aydınlatılmıştır. Bir
lık mekanı dördü kubbe eteğinde 12’si kubbe adet ayna taşının bulunduğu bu mekanda kurna
tepesinde toplam 16 ışık gözüyle aydınlatıl- yoktur.
mıştır. Sıcaklığın kuzey duvarı ortasına açılan Hamamın kuzey cephesi ortasına açılan
pencere ile su deposu irtibatlandırılmıştır. Sı- 2.30x1.10 m.ölçüsündeki eyvan biçimli mekan
caklığın güney cephesi hariç diğer cephelerde külhandır. Külhanın arkasında aşağıdan yukarı-
ikişer adet ayna taşı vardır. Ayna taşları üzerin- ya doğru daralan baca bulunmaktadır. Külhanla
de bulunan iki adet deliğin birinden sıcak di- su deposunun arasında bulunan duvar, su de-
ğerinden soğuk su akmaktadır. Ayna taşlarının posu içerisinde bulunan kazanın çıkarılması es-
sökülmesi sonucu duvar içlerinde pöhrenklerin nasında yıkılmıştır. Külhanla sıcaklık arasında
olduğu görülmüştür. Ayna taşlarının hiçbirinin bulunan su deposunun üzeri doğu-batı yönün-
üzerinde musluk yoktur. Tahrip edilmiş olan de beşik tonozla örtülüdür. Hamamda kullanı-
kurnaların yekpare taştan yapılmış oldukları lan su yaklaşık 500 m. kuzeyde bulunan tabî su
düşünülmektedir. Sıcaklık döşeme taşlarının kaynağından künklerle getirilmiştir. Hamama
tahrip edilmesi sonucu hamamın cehennemli- getirilen suyun kontrol edilmesi, kuzey cephe-
ğinin 0.50m.bir yüksekliğe sahip olduğu öğre- nin doğu köşesine yerleştirilen dolu savağı ile
nilmiştir. Sıcaklığın güneybatı köşesine açılan sağlanmıştır.
kapıdan 3.43x1.84 m.ölçülerindeki halvet me-
846 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri