Page 65 - 2 Cilt
P. 65
ESERİN ADI : TEKGÖZ
KAPLICASI
İnceleme Tarihi : Mart 2007
Yeri : Kayseri ili, Kocasinan ilçesi, Yemli-
ha beldesi sınırları içindeki yapıya, Kayseri-
Ankara yolunun 40.km. sinden 7 km. hatıya
sapılarak ulaşılmaktadır.
Bugünkü durumu : Sağlam ve işlevine uy-
gun olarak kullanılmaktadır.
Tarihi : Kaplıcanın üzerinde tarih verecek
bir kitabe yoktur.
Plan ve mimari özellikleri : Erkekler ve
kadınlar bölümünden oluşan kaplıcanın avlusu
dört yönden 69 adet odayla çevrelenmiştir. Er-
kekler bölümü, toprağın yaklaşık 4-5 m. altına
gömülü durumda doğu taraftaki soyunmalık ve (Mustafa Denktaş’tan)
soyunmalığın batısındaki sıcaklık mekanların-
dan oluşur. Soyunmalığa. doğu cephenin batısı- aydınlatılmıştır. Sıcaklık merkezinde doğu-batı
na kaydırılmış kenarları silmeli, düz lentolu bir doğrultuda düzenlenmiş mermer havuz yer al-
kapıdan girilmektedir. Kapıdan 12 basamaklı maktadır.
bir merdivenle soyunmalığa inilmektedir. Bu Süslemesi : Eserde herhangi bir süsleme un-
bölümün doğu cephesinin üst kısmına açılan suru yoktur.
pencereyle aydınlatma sağlanmıştır. Soyun-
malıktan 17 basamaklı bir merdivenle sıcak- Malzeme ve teknik : Kaplıcanın tümünde
lığa geçilmektedir. Doğu-batı doğrultuda dik- kaba yonu taş kullanılmıştır.
dörtgen bir mekan olarak düzenlenen sıcaklık Kitabesi : Eserin kitabesi yoktur.
güney-kuzey duvarlarına oturan bir sivri ke- Tarihlendirme : Kaplıcadan 1524 tarihli
merle ikiye bölünmüştür. Sarde Hatun adına kayıtlı vakfiyede bahsedil-
Batıda kalan bölüm tromplarla geçilen kub- mektedir. Kaplıcanın bu tarihten önce yapılmış
beyle, doğuda kalan bölüm ise sivri tonozla olduğu kesindir. Kaplıcanın 6 km. güneyinde-
örtülmüştür. Sıcaklık mekanmın aydınlatılması ki Tekgöz Köprüsüyle aynı zamanda yapılmış
kubbe tepesine açılmış 40 cm. çapındaki dai- (1202) olabileceği düşünülmektedir. Hatta daha
resel tepe penceresiyle sağlanmıştır. Kubbeli önceden de yapılmış olabileceği ve Selçuklular
mekanın kuzey duvarına yaklaşık 45x40 cm. zamanında kullanılmış olabileceği kabul edil-
ölçülerinde iki niş açılmıştır. Kubbeli mekanda mektedir.
sıcak su havuzu bulunmaktadır.
Kadınlar bölünmünün soyunmalığına gü- Kaynakça:
neydoğu köşeye açılmış düz lentolu kapıdan Mustafa Denktaş, Kayseri’deki Tarihi Su
girilmektedir. Burasi 6.10x4.50 m. ölçülerinde Yapıları (Çeşmeler, Hamamlar), Kayseri
doğu batı doğrultuda dikdörtgen bir mekandır. 2000.S.155-158.
Üzeri betonarme ile örtülmüş olup içerde ahşap
divanlar yer almaktadır. Sıcaklığa soyunmalı-
ğın güneybatı köşesinden başlayan ve kuzeye
doğru devam eden 11 basamaklı merdivenle
inilmektedir. Sıcaklığın üzeri tonozla örtülmüş-
tür. Bu mekan tonoz sırtına açılan pencerelerle
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 529