Page 234 - 3 Cilt

ESERİN ADI : TOMARZA

ERMENİ
KİLİSESİ

İnceleme Tarihi : Nisan 2007

Yeri : Kayseri ili, Tomarza ilçe merkezinde
bulunmaktadır.
Bugünkü durumu :Sağlam durumda fa-
kat, duvarlarından taşlar sökülmüştür.
Tarihi : 1835
Plan ve mimari özellikleri : Doğu-batı doğ-
rultuda inşa edilmiş olan kilisenin narteksi yok-
tur. İç mekan üçerden iki sıra halinde toplam
altı taş sütunla bölünmüş üç nefli olarak düzen-
lenmiştir.Orta nef diğerlerinden daha geniş tu-
tulmuştur. Sütunlar doğu-batı doğrultuda bir-
birlerine ve güney-kuzey doğrultuda duvarlara
atılmış yuvarlak kemerleri taşımaktadır. Yan ve
orta nef beşik tonozla örtülüdür. Ancak apsisin
önündeki mekanın üst örtüsü çapraz tonozdur.
Çapraz tonozlu yüzeyde akantüs yaprakları, haç
ve çeşitli figürlü tasvirler var. Ancak bezemeler
solgun durumdadır. Apsis kemerinde ise Erme- (Şeyda Güngör Açıkgöz’den)
nice yazılar görülmektedir. Batı cephe bir üç-
gen alınlıkla bitirilmiş olup, alınlık yüzeyinde
yonca biçimli bir pencere yer almaktadır. Her Kitabesi : Eserin kitabesi günümüze ula-
nefin önündeki apsis duvarlarında her hangi bir şamamıştır.
açıklık görülmez. Kuzey ve güney cephelerde
dört alt, dört üst olmak üzere toplam sekiz pen- Tarihlendirme : Kilisenin kitabesi olma-
cere açıklığı görülmektedir. Dış cephede duvar makla birlikte inşaatının yapılabileceğine dair
ile çatı başlangıç noktasında kalın bir silme 1835 tarihli bir ferman olduğu belirtilir.
tüm cepheyi dolaşır. Duvar yüzeylerinden dışa
taşırılmış plastırlar dikkati çeker. Kaynakça:

Süslemesi :Eserde taş süsleme yoktur. Be- Şeyda Güngör Açıkgöz, “XIX.Yüzyıl Kay-
zemeler daha çok iç mekanda kemer ve duvar serisinde Ermeniler ve Kiliseler”, Hoşgörü
yüzeylerinde yer alır. Ağırlıklı olarak akantüs Toplumunda Ermeniler, Kayseri 2007, c.4,
yaprağı şeklinde bitkisel fresko bezemeleri gö- s.375-387.
rülür. Apsis önündeki mekanın üst örtüsü olan Şeyda Güngör Açıkgöz, Kayseri ve Çevre-
çapraz tonozda ise haç ve figürlü kompozis- sindeki 19.Yüzyıl Kiliseleri ve Korunmaları
yonlar dikkati çeker. İçin Öneriler, (İ.T.Ü. Yayınlanmamış Doktora
Malzeme ve teknik : Düzgün kesme taş Tezi), İstanbul, 2007, s.123-127.
malzeme kullanılmıştır.

1240 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri