Page 244 - 3 Cilt

ESERİN ADI : YAHYALI AKÇA

KOCA ZAVİYESİ

İnceleme Tarihi : Nisan 2007
Yeri : Kayseri ili, Yahyalı ilçesi, Kopçu kö-
yünde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Günümüzde sağlam ve
ziyarete açıktır.

Tarihi : Yapıda bulunan bir kitabeden 1831
yılında onarılmış olduğu anlaşılmaktadır.

Plan ve mimari özellikleri : Doğu-batı
doğrultuda dikdörtgen bir plân arzeden yapı,
birbirine yuvarlak kemerle bağlanmış, mezar
odası ve mescit bölümlerinden oluşmaktadır.
Yapıya doğu cephenin kuzey köşesine yerleşti-
rilmiş bir kapıdan girilmektedir. Yapının güney
ve kuzey cepheleri sağır bırakılmış, doğu ve
batı cephelere birer pencere açılmıştır. Türbe
bölümü, mescit bölümünden daha yüksek ya-
pılmıştır. Giriş kapısından zaviyenin mescit (Ayşe Budak’tan)
bölümüne geçilmektedir. Bu mekan doğu-batı
doğrultuda dikdörgten bir mekandır ve batı üst örtüsü ve sıvanmış duvarlarıyla bir onarım
cephesinde, güney ve kuzey duvarlara oturan geçirmişe benzemektedir.
kemerli açıklıkla türbe kısmına geçit vermek- Süslemesi : Mihraptaki basit silmeler ve
tedir. Mescit bölümünün ortasına yerleştirilen mezar taşındaki Mühr-ü Süleyman motifi dı-
mermer sütun üzerine dört yönde atılmış beton şında yapıda süsleme yoktur.
kolonlar üzerine betondan bir üst örtü yapılmış- Malzeme ve teknik : Duvarlarda kaba yonu,
tır. Orijinalinde bu mekanın üzeri tonozla ör- kemer ve tonozda düzgün kesme taş malzeme
tülmüş olmalıdır. Mescit bölümünün güney du- kullanılmıştır.
varının ortasında yarım daire olarak düzelenen
mihrap yer almaktadır. Kavsarasız olan mihrap Kitabesi : Yapıdaki 1831 tarihli kitabe
nişinin köşelikleri yalın bırakılmış ve bir silme muhtemelen bir onarım kitabesi olmalıdır.
kuşağı ile tepelik kısmından ayırılmıştır. Tepe- Tarihlendirme : İrene Beldiceanu Akça
lik bölümüne yerleştirilen kitabeden yapının Koca Zaviyesine yönelik 15.yüzyıldan vakıf
(belkide bu mihrabın) 1831 yılında, Ali oğlu kayıtları olduğu belirtmektedir. Dolayısıyla
Osman oğlu Yusuf oğlu Yahya tarafından ona- bu kayıtlara bakılarak zaviyenin 15.yüzyıldan
rılmış olduğu anlaşılmaktadır. önce var olduğu ileri sürülebilir.
Mescit bölümünün batısındaki türbe, dik-
dörtgen bir mekan olup üzeri tekne tonozla ör- Kaynakça:
tülmüştür. Burada zaviyesinin kurucusu Akça İrene S.Beldiceanu, “Deux villes de
Kocaya ait olduğu söylenen mezar bulunmak- L’Anatolie Pre Ottomane Develi et Qarahisar
tadır. Mezarın baştaşındaki kitabe yıprandığın- Dapre des Document İneditr”, Revue des Etu-
dan okunamamaktadır. Ayak taşında ise ka- des Islamiques, 39/2, (1971), s.337-386.
bartma olarak Mühr-ü Süleyman bezemesi yer Ayşe Budak, Yahyalı’daki Türk Devri
almaktadır. Tekne tonozun tepesinde iki sıra Eserleri, E.Ü. Fen Edebiyat Fakültesi Sanat
halinde üçerden altı adet dairesel formlu ışık Tarihi Bölümü, Lisans Tezi, Kayseri 2003,
gözü bulunmaktadır. Yapı 1831 yılındaki ona- s.15-18.
rımların dışında, son zamanlarda da betonarme

1250 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri