Page 260 - 3 Cilt

ESERİN ADI : YEŞİLHİSAR/
SOĞANLI
KARABAŞ
KİLİSESİ

İnceleme Tarihi : Nisan 2007
Yeri : Kayseri ili, Yeşilhisar ilçesi, Soğanlı
köyünde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu: Büyük oranda sağ-
lam durumdaki eserde bulunan resimler onarı-
ma ihtiyaç duyacak kadar harap durumdadır.
Tarihi : Kilise 9-11. yy. arasında yapılmış
olmalıdır.
Plan ve mimari özellikleri : Kilise, bir-
birine bağlı dört bölümden oluşur. Kuzeydeki
iki yapı iki nefli bir kilisedir. Kuzey nef doğu
batı yönündedir. Naosa batıdan bir kapıyla ge-
çilmektedir ve doğuda dairesel planlı bir apsis
yer almaktadır. Apsiste dikdörtgen biçimli su-
nak yer alır. Nefin üstü beşik tonoz örtülüdür.
Kuzey neften güney nefe üç kemer açıklığıyla
geçilir.
Güney nef te doğu yönde dairesel bir apsisle (Feride S. Altun’dan)
bitirilmiştir. Batıda yer alan koridordan güney-
deki mezar şapeline geçilmektedir. Dikdört-
gen planlı şapelin de doğusunda apsis bulunur. resimlerin 1212-1272 de yenilendiği ileri sürü-
Apsis naostan bir templon duvarıyla ayrılmış- lür.
tır. Şapelin güney duvarında mezar nişleri yer
almaktadır. Kiliselerin duvar ve tavanlarında Süslemesi : Kilisenin süslemesi tamamen
Meryem’e Müjde, İsa’nın Doğumu, İsa’nın İncil konulu resimlerden oluşmaktadır.
Tapınağa Sunumu, Methamorphosiz, İsa’nın Malzeme ve teknik : Yapı kayaya oyularak
Çarmıha Gerilişi, İsa’nın Göğe Yükselişi gibi yapılmış, aşı boyayla resimlenmiştir.
konuların yanı sıra Meryem, Aziz ve Azize tas- Kitabesi : Yapının kitabesinde Konstantin
virlerini içeren resimlerle süslenmiştir. Dukas döneminde Michael Skepides, Protos-
Kilisedeki resimlerin dört evrede yapıldığı patharios, Rahibe Katherina, Keşiş Myphon
ileri sürülmektedir. Kilisenini batı narteks giri- tarafindan dekore edildiği ve bu yazıyı okuyan-
şi, ana kilisenini apsis, tonoz ve duvarlarında- ların onlara dua etmelerinin istendiği belirtil-
ki resimler 1. evrede (9. yy. sonu 10. yy. başı) mektedir.
yapılmış olup resimlerde kilisenin banisi bazı Tarihlendirme : Araştırmacılar yapının ki-
keşişlerin de tasvirleri yer almaktadır. 2. evre tabesinden dolayı 11 .yüzyıla tarihlerler.
resimleri 1050 yılına tarihlenmekte olup ana
kilisenin apsis ve tonozunda yer alırlar. Burada Kaynakça:
İsa’nın hayatından sahneler resmedilmiştir. 3. Feride Sıddiki Altun, “Kapadokya Bölgesi
evre resimleri kilisenin kuzey nef duvar ve niş- Soğanlı Dere Vadisi Karabaş, Gök ve Yılanlı
lerinde yer almaktadır. Bu resimler 1060-1061 Kiliseleri (Mimari ve Resim)”, Sanat Tarihin-
yılında Skepides ailesi tarafından yaptırılmıştır. de Gençler 2004 Semineri, İstanbul, 2005,
4. evrenin bir onarım dönemi olduğu ve bazı
s.71-90.

1266 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri