Page 37 - 3 Cilt
P. 37
ESERİN ADI : İNCESU ŞEYH
TURESAN
ZAVİYESİ
İnceleme Tarihi : Temmuz 2006
Yeri : Kayseri ili, İncesu ilçesinde, İncesu
ile Ürgüp’e bağlı Başköy arasında Tekke Dağı
mevkiinde bulunmaktadır.
Bugünkü durumu : Sağlam durumda olup,
ziyarete açıktır.
Tarihi : 13.yüzyılın ikinci çeyreğinde inşa
edilmiştir.
Plan ve mimari özellikleri :Genel olarak
kuzey-güney doğrultuda dikdörtgen bir plân
arz eden yapı, 21.18x14.12 m.ölçülerindedir.
Zaviyeye doğu cephenin biraz güneyine kaydı-
rılmış basık kemerli bir kapıdan girilmektedir. (Mehmet Çayırdağ’dan)
Kapı kuruluş olarak duvardan çökertilmiş bir da dikdörtgen bir plâna sahip olan mescidine
yüzeye açılarak cephede daha belirgin hale ge- geçilmektedir. Mescide giriş kapısı, zaviyeye
tirilmiştir. Kapı kemeri yığma ayaklar üzerin- giriş kapısıyla aynı karakterdedir. Mescid me-
deki konsollara oturmaktadır. Kapının üzerinde kanının üzeri sivri tonozla örtülmüştür. Güney
beyaz mermere yazılmış kitabe, onun da üze- duvarı ortasında bulunan mihrap, dış cephe-
rinde 90x50 cm. ölçülerinde dikdörtgen formlu de çıkıntı yapmaktadır. Mihrabın üzerinde iki
bir pencere bulunmaktadır. Pencere ve kapının mazgal pencere bulunmakta olup, biri kapatıl-
bulunduğu duvar diğer bölümlerinkinden biraz mıştır. Tabanı ahşap döşemeli olan mescidin
daha yüksek yapılarak kapı vurgusu pekiştiril- duvarlarında küçük nişler bulunur.
miştir. Kapıdan uçları batı ve kuzeye doğru Mescidin batısında, kapısı avlunun ortasına
uzatılmış bir “L” şeklinde plânlanmış orta bö- gelecek şekilde açılmış türbe yer almaktadır.
lüm veya kapalı avluya girilmektedir. Avlunun Türbe, doğu-batı doğrultuda dikdörtgen bir me-
doğu-batı doğrultuda plânlanan bölümü iki siv- kan olup, üzeri sivri tonozla örtülmüştür. Mes-
ri kemerle takviye edilmiş, sivri tonozla örtül- citten daha büyük tutulan bu mekanın ortasında
müş olup, güney-kuzey doğrultuda plânlanmış büyük bir sanduka yer almaktadır. Mescidin
bölümden daha geniştir. Zaviyeyi oluşturan doğu ve güney duvarında birer küçük mazgal
mekanların büyük bölümü avlunun bu kanadı- pencere bulunurken, kuzey duvarına sonradan
na açılmaktadır. Orta tonoz batıda, türbe ve oda dikdörtgen boyutlu büyük bir pencere açılmış-
kapılarından sonra alçalıp bir kademe meyda- tır. Avlunun kuzey cephesinde doğu taraftaki
na getirerek sona ermektedir. Bu kısmın altın- kapıdan zaviyeyi oluşturan birimlerden biri
da sonradan yapıldığı düşünülen ve iki yanda olan dikdörtgen mekanlı ve tonoz örtülü odaya
kısa ahşap trabzanları bulunan yerden 65 cm. geçilmektedir. Bu odanın batısında zaviyenin
yüksekliğinde üzeri ahşap döşemeli bir seki bu- mutfağı bulunmaktadır. Mutfak mekanının üst
lunmaktadır. Sekinin doğu duvarında bir kare örtüsünü oluşturan sivri tonozun ortasına bir
dolap nişi, güney duvarında da türbeye açılan baca deliği açılmıştır.
pencere bulunmaktadır. Orta bölümün kuze-
yinde 10 adet basamaklı merdivenle zaviyenin Avlunun kuzey-güney doğrultuda uzanan
damına çıkılmaktadır. Avlu tabanı sal taşlarıyla kısmının kuzey duvarına açılan bir kapıdan
döşenmiştir. Avlunun güneydoğu köşesinde yer doğu-batı doğrultuda düzenlenmiş ve zaviye-
alan kapıdan zaviyenin kuzey-güney doğrultu- nin kuzey cephesi boyunca tasarlanmış han bö-
lümüne geçilmiştir. Bu bölümün üzeri iki sivri
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 1043
