Page 47 - 3 Cilt
P. 47
nin güney köşesinde yer alan çok az bir bölümü dir. Bugün bu kapı moloz taşlarla örülerek iptal
orijinal haliyle günümüze ulaşmıştır. edilmiştir. Kapıdan 5.75x10.90 m.ölçülerindeki
Kervansarayın kapalı bölümü avlunun kuze- avluya geçilmektedir. Avlunun batısında bu-
yindedir. Avlu duvarından daha yüksek tutulan lunan yan yana sıralı dört mekanın üzerleri
kapalı bölümün beden duvarları saçak sevi- beşik tonozla örtülü olup, çatıları sal taşı ile
yesinden sonra inceltilmiştir. Kapalı bölümün kaplanmıştır. Yaklaşık olarak aynı ölçülere sa-
üzeri kırma çatılı olup sal taşlarıyla kaplanmış- hip olan hacimler, 3.35m.uzunluğunda, 1.95m.
tır. Kırma çatının eteklerinde stilize aslan başı genişliğindedir. Basık kemerli kapılardan giri-
biçiminde düzenlenmiş çörtenler yerleştirilmiş- len helaların hepsinin kuzeybatı duvarlarında
tir. Kapalı bölüme, güney cephenin ortasında 0.60 m.derinliğinde, 1.45m.genişliğinde nişler
yer alan 4.80x5.35m. ölçülerindeki eyvanı an- bulunur. Tuvaletlerin zeminleri günümüzde
dıran ve üzeri beşik tonozlu ön mekandan geçi- beton dökülerek kapatılmıştır. Helaların kuze-
lerek girilmektedir. Bu giriş mekanının doğu ve yindeki ve halen sokak tarafındaki bir hol ile
batı duvarlarının ortalarında 2.85m. genişlik ve girişi sağlanan üç mekan, yakın tarihlere kadar
0.69 m.derinliğinde üzerleri sivri kemerli nişler tuvalet olarak kullanılmıştır. 1.50m. genişliğin-
bulunmaktadır. Nişlerden doğudakinin kemer deki giriş holü ile holün batısında göze çarpan
kilit taşında mühr-ü Süleyman, batıdakinin ke- üç mekanın üzerleri beşik tonozla örtülüdür.
mer kilit taşında altı köşeli yıldız kabartmaları Basık kemerli kapılardan girilen mekanlar,
gözlenir. Kapalı kısma girişi sağlayan basık ke- 1.95 m.genişliğinde, 2.88 m.uzunluğundadır.
mer, kırmızı ve bej renkli taşların dönüşümlü Tuvaletlerde olduğu gibi yan yana sıralı bu üç
kullanımıyla örülmüştür. Kemer kilit taşının mekanında kuzeybatı duvarları üzerinde nişler
üzerinde dikdörtgen bir kartuş içine yapının görülmektedir. Holün güneyinde ve üzeri beşik
inşa kitabesi yazılmıştır. Bu büyük kartuşun tonozla örtülü mekan 3.23x3.23 m. ölçüsünde-
içindeki daha küçük on kartuş yüzeyine nesih dir. Bu kare mekanın doğu duvarının ortasına
hatla inşa kitabesi işlenmiştir. açılan basık kemerli kapı ile kervansarayın kış-
Kervansarayın kapalı bölümü 25.50x50.00 lık kısmına girilmektedir. Bu mekanların fonk-
m. ölçülerinde düzgün bir dikdörtgendir. Ka- siyonu hakkında bir bilgi yoktur.
palı bölüm doğu-batı doğrultuda üç sahna ay- Süslemesi : Yapı herhangi bir süsleme ba-
rılmıştır. Altışardan iki sıra halinde kare kesitli rındırmamaktadır.
yığma 12 ayağa dört yönde atılan kemerlerin Malzeme ve teknik : Yapının tümünde düz-
taşıdığı çapraz tonozlarla örtülmüştür. Bu bö- gün kesme taş kullanılmıştır.
lüm doğu ve batıda altışar, güney ve kuzeyde Kitabesi : H.1081/M.1670 tarihini taşıyan
üçerden toplam 18 mazgal pencereyle aydınla- inşa kitabesi bani olarak Mustafa Paşa’nın adı-
tılmıştır. İç mekanı dört yönden dolaşan sekiler nı vermektedir.
dikkati çekmektedir. Bu sekilerin zeminden 1 Tarihlendirme : Yapı 1670 yılında inşa
m.yükseklikte ve 2.60m. genişlikte oldukları edilmiştir. 1698 yılında avlunun güney tarafın-
görülmektedir. Sekiler üzerinde doğuda 6, batı- da onarımlar olmuştur. 1860 yılında ve 1959-
da 5, güneyde 12, kuzeyde 13 olmak üzere top- 65, 1972-75 yıllarında onarım görmüştür.
lam 36 ocak yer almaktadır. Ocakların her iki
yanında avluda olduğu gibi birer niş bulunmak-
tadır. Kapalı bölümün batı cephesinin ortasına Kaynakça:
açılan basık kemerli kapı ile dışarı irtibatlandı- Albert Gabriel, Monument Turcs
rılmıştır. D’Anatolia, c.1, Paris 1931, s.100.
Kışlık bölümün batı cephesi ile batı yöndeki Aptullah Kuran, “Klasik Osmanlı Mimarisi
revakların kuzeyinde kalan hacim, helalar ile Çağının Sonlarında Yapılan İki Külliye”, Va-
onun kuzeyinde yer alan üç hacimli bir bölüm- kıflar Dergisi, S.9 (1971), s.242.
le doldurulmuştur. Hela olarak kullanılan me- Mustafa Denktaş, “İncesu Merzifonlu Kara
kana, kışlık bölümün güneybatı köşesiyle, batı Mustafa Paşa Külliyesi” Vakıflar Dergisi, S.26
revakının kuzey köşesi arasındaki duvarın or- (1997), s.195-196.
tasına açılan basık kemerli kapıdan girilmekte-
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 1053