Page 81 - kappadokia_kralligi
P. 81
F-BAĞIMSIZ KRALLIK DÖNEMI
Ariaramnes III’nin oğlu idi. Ve Büyük İskender’e isyan bayrağını açan
bir satraptı. Ancak İskender Dareios’u kovalamak niyetinde olduğu için
Ariarathes’in bu davranışını dikkate almayarak yoluna devam etti.
Başka bir deyişle Büyük İskender’in Perslere karşı yaptığı büyük sefer sıra-
sındaki Kappadokia’nın yalnız güneybatı bölümünü ele geçirmiş olması ve
güneye yönelmesi Ariarathes’in işini kolaylaştırdı ve bu durumdan akıllıca
faydalanarak 15.000 atlı ve 30.000 yaya askerden oluşan bir ordu kurdu.
Daha ziyade Kuzey Anadolu’yu hakîmiyet alanı seçerek Sinop’tan Trabzon’a
kadar uzanan sahili kontrolü altına aldı. Cataonia’yı işgal ederek krallığı
genişletti. Bu coğrafi bölge zaten eski Pers Hükümdarlığı Dönemi’nde
imparatorluğun “Kappadokia Satraplığı” sınırları içinde idi.
Ariarathes I, maharetli azimli ve enerjik bir zattı. Kısa bir zaman içinde
Kappadokia Krallığı’nın temellerini atmaya başladı. MÖ 332’de kendisini
bağımsız Kappadokia Satrabı ilan etti. Bugünkü Zile (Zela)’nin yakınında
bulunan Gaziura (Turhal) Kalesi’ni yeni devletin merkezi yaptı. Burada bir
darphane kurarak kendi adına sikke darbına başladı.
Bütün bu çabalarına, hatta bölgede bulunan Pers asilzadelerinin, Pers
kültür ve dinini halka yerleştirmiş olmalarına olmasına rağmen yarı bağımsız
kral konumundan ileri gidememiştir. Yine de MÖ III. yüzyılın I. yarısında
gerçekleşen Anadolu’da millî devletlerin kuruluşu ve bu ortamda Kappa-
dokia Krallığı’nın da doğmakta oluşu o dönemin en büyük siyasi olayıdır.
Ariarathes’in kurduğu bağımsız satraplık İskender’in ölümüne kadar, yani
on yıl civarında devam edebildi. İskender’in kâtibi Pedrikas MÖ 322 tari-
hinde ordusu ile gelerek Ariarathes I’in ordusu ile savaşa tutuştu. Ariarathes
yaşlılığına ve düşmanın sayıca üstünlüğüne aldırmadan ordusuyla birlikte
kahramanca mücadele etti ve bu kanlı bir çatışma sonunda Kappadokia
ordusu yenildi. Ariarathes zengin hazinesiyle esir düştü. Barbarca işkence-
lerden sonra ailesi ve ele geçen komutanlarıyla birlikte çarmıha gerilerek
öldürüldü (MÖ 322). Perdikas, Kappadokialılardan geride kalanlarının
hayatlarını bağışladı. Ariarathes I işkencelerle öldürüldüğünde 82 yaşında
idi (MÖ 404 doğumlu idi.).
Bu sırada kendisine halef olarak seçtiği ve sonradan Ariarathes II adını
alacak olan kardeşi Orophernes’in (ya da Holophernes) oğlu, bu sırada
oluşan kargaşadan faydalanarak Armenia’ya kaçtı ve ölümden kurtulmuş
oldu.
81