Page 53 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
[6] 6 / HAC
[1484] 44 / KAY KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

1821 Rum isyanı sırasında Kayseri mutasarrıflığına gönderilen hükümde birtakım şahısla-
rın başıboş dolaştıkları hatırlatılarak izinsiz Kayseri’ye kimsenin alınmaması, Kayse-
ri’den gidecekler için mahalli kadı tarafından izin tezkeresi düzenlenmesi istendi.
1822 Gönderilen hükümle Rumların isyanlarından bu yana casus olarak İstanbul’a gelip
gitmekte oldukları ve bunların önlenmesi için izin tezkiresinin sorulması ve izin
tezkiresi olmayan yabancıların sancağa alınmaması emredildi.
1830 Genel sayım Hulâsa Defteri’ne göre Kayseri’de 26.000 nüfusun yaşadığı
görüldü.
1832 (1 Ağustos) Eski Yeniçeri Ocağı ağalarından Abdullah Ağa, Hacı Yusufoğlu
Osman Ağa’nın baş tutmasıyla ve eski Yeniçeri Ocağı'nı canlandırmak gayesiyle ocak-
lı bayrağını açtılar. Sayıları 500’ü bulan bu asilere karşı Kayseri mütesellimi çaresiz
kaldı. Bu olaylar dört ay kadar devam ettikten sonra Kayseri’ye Arnavut Ali Paşa’nın
mutasarrıf olarak tayiniyle asiler ortadan kaldırıldı.
1832 (2 Şubat) Mısır Valisi Mehmed Ali Paşa’nın isyanı üzerine Kayseri sancağından talep edilen
1000 nefer süvarinin masraflarının Kayseri ahalisince karşılanması istendi. Nitekim
1000 süvarinin aylıklarının 50’şer kuruştan olmak üzere ahaliden tahsili ve Halep-
Rakka Valisi ve Arabistan Seraskeri Mehmed Paşa’nın ordusuna katılmaları istendi.
1832 (18 Mart) Ordu için ihtiyaç duyulan 3000 baltacı amelesinden Kayseri’ye isabet eden 600 bal-
tacı amelesinin masrafları da karşılanarak tedariki talep edildi.
1834 Kayseri’de defter nazırı ile mukayyitler göreve başladı.
1840 Kayseri’de piyade ve süvariden oluşan bir zaptiye memurluğu kuruldu. Bu
kuruluş o dönemin jandarma teşkilatı niteliğindedir.
1842 Yaylak ve kışlak meselesi de bir nizama bağlandı. Böylece aşiretlerin
bulundukları sancak ve kaza topraklarından dışarı bölgelerdeki yaylak ve kışlaklara
gitmeleri önlendi. Yerleşik hayata geçmek isteyenlere köyler kurmaları ve ziraatla
meşgul olmaları şartıyla arazi tahsis edildi.
1843 Kayseri’de bir güherçile* fabrikasının kurulması kararlaştırıldı.
1846 XVIII. yüzyılda Karaman eyaletine tabi olan Kayseri sancağı, Kayseri’de yapılan idari
düzenleme sonunda Bozok eyaletine bağlandı.
1876 Kayseri sancağı Ankara vilayetine bağlandı.
1878 Tarihli Salname’de Ankara vilayeti dâhilinde bulunan Kayseri sancağının toplam
nüfusu 87.247'dir.
1891-92 Yıllarına ait Salname’de Kayseri sancağında toplam nüfus 131.242'dir.
1893-94 Yıllarına ait Salname’de Kayseri sancağında toplam nüfus 182.814'dir.
1900 Kayseri’nin toplam nüfusu 193.364 kişiye ulaştı.
1911 Redif teşkilatı içerisinde yer alan Kayseri Tümeni, 6’ncı Redif Müfettişliği’ne bağlan-
dı.
1914 Kayseri sancağı, iktisadi gelişimini temin etme ve iyi idare amacıyla mevcut tahsisatı
ile birlikte müstakil hâle dönüştürüldü. Kayseri’nin müstakil olmasındaki en önemli
gerekçelerden birisi nüfus artışı olarak gözükmektedir. Kayseri’nin müstakil yapıl-
masının bir diğer sebebi de mahalli vergi gelirlerinin sancak dâhilinde harcanmasını
sağlama ve bölgeyi daha mamur hâle getirme düşüncesidir.
1919 Heyet-i Temsiliye’nin (Atatürk*’ün) Kayseri’ye gelişi.
1920 Yeni açılan Meclis’e vekil gönderilmesi.

2
Kaynakça: Erhan Afyoncu, “Kayseri Sancağı’nda Yörükler (1483-1584)”, KYTSB , s. 1-17; Ahmed
Lûtfî Efendi, Vak’anüvîs Ahmed Lûtfî Efendi Tarihi, C. I, YKY, İstanbul 1999; A. Nazif, Mir’ât (Palamu-
toğlu); Mustafa Akdağ, Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası Celâli İsyanları, Ankara 1999; Mus-
tafa Akdağ, Türkiye’nin İktisadî ve İçtimaî Tarihi, C. II, Ankara 1999; Suat Akgül, “Millî Mücadele’de
Kayseri ve Civarında Askeri Faaliyetler ve Lojistik”, KYTSB , s. 19., 34; Meltem Akkan, 60/2 Numa-
2
ralı Kayseri Şer’iye Sicili (H. 1065 / M. 1655) Transkripsiyon ve Değerlendirme (EÜSBE Basılmamış
Yüksek Lisans Tezi), Kayseri 2003; Ali Aktan, “Osmanlı Belgelerine Göre Kayseri’deki Gayrimüslim
3
Tebaanın Durumu”, KYTSB , s. 7-33; Ali Aktan, Osmanlı Paleografyası ve Siyasî Yazışmalar, İstanbul