Page 162 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

164 / ATS KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

red din Mah mud’un iki ço cu ğun dan bi ri - kül te si’nden me zun ol du. Ge nel cer ra hi
nin At s›z El ti Ha tun, di ğe ri nin Sul tan II. uz ma n› (1974), do çent (1980) ve pro fe sör
G› yâ sed din Key hüs rev’in bey le rin den Ni - ol du (1988). Ame ri ka ve Fran sa’da mi sa -
za med din Süh rab ol du ğu görülmektedir. fir öğ re tim üye si ola rak ça l›ş t›. Ya y›n lan -
At s›z El ti Ha tun’a ait öğ ren di ği miz ikin ci m›ş bi lim sel ma ka le le ri ve ya y›n la r› bu -
bir ka y›t, Kay se ri’de ken di ad› na bir ca - lun mak ta d›r.
mi nin; med re se si ve ha ma m› ile bir lik te KADİR ÖZDAMARLAR
ya p›l d› ğ› d›r. Ca mi nin ka p› s› üze rin de bu -
lu nan ki ta be nin ta ri hi, H 607 (M 1211)’dir. AV CI LIK
Bu ta rih I. Gıyaseddin Keyhüsrev’le oğlu Es ki Türk ler de av c› l›k fa ali yet le ri çok
I. İzzettin Keykavus’un sal ta nat de ği şik li - önem liy di. Bu lun duk la r› yer ve ya şa d›k -
ği ne rast lar. Kitabede ba ni sin den “Sit te-i la r› do ğal ko şul la r›n zor lu ğu na al›ş mak
Ma su me”, ya ni “‹f fet li Ha n›m” di ye bah - ve ço cuk la r› da ona gö re ye tiş tir mek ge -
se di l mek te dir. Ha lil Ed hem El dem*, Ca - rek ti ğin den, k›z ve er kek ço cuk la r› n› ok
mi i’nin 1335 y› l›n da ki dep rem de y› k›l d› ğ› - at ma, av lan ma ve ata bin me eği ti mi ne tâ -
n›, ki ta be de ad› ge çen mi mar ta ra f›n dan bi tu tar lar d›. Sel çuk lu ve Oğuz Türk le ri,
ona r›l d› ğ› n›, vak fi ye sin den al›n t› ya pa rak Kü çük As ya’ya göç et tik le ri za man ar t›k
yaz mak ta d›r. Külliye, 1335 yılında onarıp Müs lü man ol muş lar d›. Sa hip ol duk la r›
vakıflar bağlayan Gülük Şemseddin’in kül tür de ba z› de ği şik lik ler yap mak la be -
isminden dolayı “Gülük” ismi ile anıl- ra ber, te mel örf ve âdet le ri ni terk et me -
maktadır. Ca mi dik dört gen plan üze ri ne miş ler di. Ba z› la r› n› ise ‹s lam inanç la r› na
ku ru lu, mih rap önü kub be li, to noz lu ve gö re ye ni den dü zen lediler. Sel çuk lu Dev -
32 ke mer aya ğ› üze ri ne otur tul muş tur. le ti’ne ilk şek li ni ka zan d› ran Tuğ rul Bey,
Çi ni mih ra b› Sel çuk lu mo za ik çi ni mih - Av c› l›k Teş ki la t› n› res mî bir ku rum ha li ne
rap la r› n›n en gü zel le rin den dir, tur ku az ge tir di. Av c› Bir lik le ri kur du; or du su nu
olup, ara s›n da ayet ler ya z› l› d›r. Va k›f lar zin de tut mak için sü rek av la r› ter tip et ti.
Ge nel Mü dür lü ğü ve Kay se ri ‹l Müf tü lü - Av kö pek le ri nin ya n› s› ra, yüz ler ce pars
ğü nün kat k› la r›y la ona r›l m›ş ve ça t› s› ba - edindi, bun la r› av da kul lan dı. Ba z› de ğer -
k›r lev ha lar la kap lan m›ş t›r. Ca mi, Dü ve - li pars la r› n›, al t›n tas ma lar la do nat tı.
nö nü Mey da n›’n›n gü ney ba t› s›n da ki ma - Sul tan Me lik şah (Ara l›k 1072–Ka s›m
hal le ye ad› n› ver miş tir. 1092) ise av c› l›k ko nu sun da dün ya da ilk
Da niş mend li le rin ca mi le ri ve med re se le - bi lim sel ki ta b› yaz d› ran ki şi dir. Ava çok
rinin düz dam l›, kil top rak l›, kes me taş la me rak l› olup av hay van la r› n›n her şe yi ni
ör tü lü, çör ten li ve çok ke mer li ol du ğu, bil mek is ter di. Sa ra y›n da ki ve zir le ri ve
za ma n› m› za ka dar ge len eser ler den an la - şeh za de le ri de bu yol da ha re ket eder ler
ş›l mak ta d›r. Tür be le ri ki ta be siz dir. Çok ve ço ğu za man da bu av ko nu sunu ko nu -
meş hur olan la r› d› ş›n da ha ne dan men - şu rlar dı. Bazen olur ki Sultan, ya z›l m›ş
sup la r› n›n ka bir le ri nin yer le ri ni bi le mi - olan ki tap la r› ye ter li ve bi lim sel gör me -
yo ruz. At s›z El ti Ha tun’un gö mül dü ğü yip da ha mü kem me li nin ya z›l ma s› n› is -
yer de bel li de ğil dir. ter di. Sul tan Me lik şah Fel hak bin Meh -
Kay nak ça: A. Na zif, Mir’ât (Pa la mu toğ lu), s. 66; med’e bir ki tap ya z›l ma s› n› em ret ti.
Ye ğen, KTE, s. 44-45; H. Ed hem, Kay se ri (Gö - Sayd na me-i Me lik şah ad› ve ri len ki tap
de), s. 60; ‹bn Bî bî, el-Eva mir, C.I. s. 97-100, da ha son ra ya z› lan pek çok Baz na me’ye
135-139; Mük ri min Ha lil Yi nanç, “Da niş ment li -
ler”, ‹A, C.II I. 475; Tu ran, SZT, s. 296. (kuş çu luk, özel lik le av c› kuş lar için ya z› -
MUSTAFA KES K‹N lan eser ler) kay nak ol du. Fars ça ya z›l m›ş
olan bu eser, XIX. yüz y›l da Fran s›z ca ya
AV CI, CA VİT çev ri le rek ya y›m lan d›. Me lik şah, Ebu Ta -
Öğretim üyesi, hekim (De ve li, 1943–). ‹s - hir Ha tu ni’ye av hay van la r› n› ve av c› l› ğ›
tan bul Üni ver si te si T›p Fa kül te si öğ re tim in ce le yen Şi kâr-na me (Av c› l› ğ›n Usul ve
üye si. ‹lk ve Or ta öğ re ni mi ni De ve li’de Esas la r›) is mi al t›n da bir ki tap daha yaz -
Cavit Avcı ta mam la d›. ‹s tan bul Üni ver si te si T›p Fa - d›r dı. Ne ya z›k ki bu ki tap za ma n› m› za