Page 267 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ BÜN / 269

yap t› r› lan Bün yan Ulu Ca mi i’dir*. Bün -
yan’›n Sa ma ğar İl çe si ad› n›, 1265-1277 y›l -
la r› ara s›n da ‹l han l› ko mu ta n› ola rak Ana -
do lu’ya gön de ri len Sa ma ğar No yan’dan
al dı. Os man l› kay nak la r› na gö re, Bün -
yan’a yer le şen ler “tai fe-i Yö rü kan” ola rak
ad lan d› r› lan Sa r›m sak l› Yö rük le ri dir. Sa -
r›m sak l› Yö rük le ri nin yer le şim yer le ri:
Kay se riy ye San ca ğ› Ko ra maz Ka za s›, Ca -
nik San ca ğ› Sam sun ka za s› ve Pa şae li san -
ca ğ› Se rez Ka za s› ola rak gös te ril miş tir.
Bün yan, XVI. yüz y›l da Ko ra maz Na hi ye - Ömer Ağa tarafından 1785 yılında yaptırılan tarihî konak (B. Akbaş)
si’ nin mer ke zi ve Sa r›m sak l› Kö yü ola rak
ka y›t la ra geç miş tir. 1500 y› l›n da 91 ha ne - r›m sak l› Kö yü, 1895 y› l›n da P› nar ba ş› İl -
çe si’nden ay r› la rak II. Ab dül ha mid’e iza -
nin bu lun du ğu köy de 37 ha ne Müs lü man
ve 54 ha ne gay ri müs lim bu lun mak tay d› fe ten Bün yan-› Ha mid ad›y la il çe ol du.
Bün yan, Arap di lin de ya p›, bi na an la m› na
ve 21 ki şi de ver gi mü kel le fiy di. Köy de bir ge len bir isim olup bu ad, Sul ta na bağ l› l› -
imam, bir âma, bir za vi ye dar, bir pîr-i fâ ni ğ›n bir gös ter ge si ola rak ön ce “Bün yan-›
ve iki de ga ip bu lun du ğu ka y›t al t› na al›n - Ha mid” (Ha mid’in imar ettiği yer) ad› n›
m›ş t›r. 1500 y› l› nü fu su 498 ki şi tah min al dı, 1908 y› l›n da Meş ru ti yet ilan edi lin ce
edi lir ken, 1520 y› l›n da nü fu sun 578 ol du - Ha mid ad› kal d› r› la rak Bün yan şek lin de
ğu he sap lan mak ta d›r. Köy de ar pa, buğ - söy len me ye baş lan m›ş t›r. Halk ara s›n da
day ve bos tan ürün le ri nin eki mi ya p› l›r - ad› “Ha mi di ye” şek lin de söy len se de Bün -
ken hay van c› l›k ve ar› c› l› ğ›n da iyi se vi ye - yan’›n res mî ola rak Ha mi di ye şek lin de bir
de ol du ğu, ay r› ca 2 be zir ha ne ve 4 ta ne de ad› ol madı. Bün yan, 1916 y› l›n da Padişah
de ğir me nin bu lun du ğu tes pit edil miş tir. iradesi ile Kay se ri’ye bağ lan dı. Bün yan l› -
Bün yan İl çe si’ nin köy le rin de bü yük öl çü - lar, Mil lî Mü ca de le’ye, özel lik le “Kay se ri
de Dul ka dir li Dö ne min de* nü fus ha re ket - ‹n ti kam Ala y›”* içe ri sin de yü rüt tük le ri fa -
le ri nin ol du ğu ve köy le re Ma raş üze rin - ali yet le des tek ver diler. 17 Ağus tos 1920
den ge len Dul ka dir li Türk men le rin yer - ta rih li Ha mi yet-i Mil li ye ga ze te si nin ha be -
leş ti ği gö rül mek te dir. Bü yük bü rün güz* ri ne gö re, ‹n ce su, Bün yan ve De ve li’den*
Kö yü’n de ki Alâ ed dev le Ca mii ve Da niş gö nül ler le oluş tu ru lan “Kay se ri ‹n ti kam
Ali Bey Ca mii bu dö nem eser le rin den dir. Ala y›”na bu il çe ler den bi rer bö lük ka t›l dı.
1511 y› l›n da Ve zir-i Azam Ha d›m Ali Pa şa
ile Şah ku lu ara s›n da ki sa vaş, Sa r›m sak -
l›’da (Bün yan’da) geç ti. Şah ku lu, ani bir
yar ma ha re kâ t› na gi ri şe rek Ha d›m Ali Pa -
şa’y› öl dür dü. Bu gün Bün yan ‹l çe Me zar -
l› ğ›’nda bu lu nan ve ki ta be sin de “Süp han -
ver di bin Şah ku lu” ya zan me zar, il çe de ki
en es ki me zar lar dan bi ri dir ve bu ta ri hî
ola y›n ha t› ra s› n› ya şat mak ta d›r. Bün -
yan’da ki ta ri hî ko nak, Ce be ci Bay tak tar -
ba ş› s› Sa r›m sak l› l› Ser den geç ti Ah med
Ağa’n›n oğ lu Ömer Ağa ta ra f›n dan 1785
y› l›n da yap t› r›ldı. ‹ki kat l› olan ko na ğ›n alt
bö lü mün de bü yük bir ah›r yer al›r ken, üst
kat ta ha rem lik, se lam l›k ve mi sa fir ler için
ko nak la ma oda la r› yer al mak tay d›. 1868
y› l›n da Si vas İli’nin Azi zi ye (P› nar ba ş›)* İl - Sivasʼa bağlı olan Bünyan kazasının Kayseriʼye bağlandığını ifade eden
çe si’ne bağ l› bir na hi ye mer ke zi olan Sa - padişah iradesi