Page 284 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

286 / BÜY KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

BÜ YÜK ÇEŞ ME SO KAĞI ÇEŞ ME Sİ yu va s› s› va na rak dol du rul muş tur.
Ta vuk çu Ma hal le si, Bü yük Çeş me So ka - Çeş me de süs le me ola rak, dik dört gen
ğ›’n›n he men baş lan g› c›n da bu lu nan eser al›n l› ğ›n kö şe le rin de bu lu nan gül be zek -
ar ka s›n da ki ya p› ya bi ti şik ola rak ta ma - ler, ke mer, ke nar ve sa çak sil me le riy le ay -
men kes me taş la in şa edil miş tir. Fa kat na ta ş› n›n çev re si nin dü zen le ni şi dik ka ti
bu ra da kul la n› lan taş mal ze me nin da ya - çek mek te dir. Ay r› ca yan lar da çeş me nin
n›k s›z ol ma s› ve do ğal tah ri bat tan do la y› yu var lak ke me ri nin otur du ğu du va ra gö -
çeş me nin taş la r› eri me ye baş la m›ş t›r. ‹n - mül müş sü tun ce ler le çeş me ni şi nin üze -
şa ta ri hi bi lin me mek te dir. ri ni ör ten kü re sel ör tü nün taş la r› n›n ›ş›n -
Ba ğ›m l› ve tek ke mer li çeş me, 3,90 m sal ola rak di zil me siy le oluş tu rul muş ol -
yük sek li ğin de ve 3,86 m ge niş li ğin de ma s› da ese rin gö rü nü şü ne zen gin lik kat -
olup ka re ye ya k›n bir form arz eder. Çeş - mak ta d›r.
me nin pro fil li yu var lak ke me ri, du va ra Çeş me nin ke sin in şa ta ri hi bi lin me mek -
gö mül müş sü tun ce ler üze rin de ki baş l›k - te dir. An cak çeş me ni şi nin üze ri ni ör ten
Büyük Çeşme Sokağı la ra otur mak ta d›r. Ku zey yön de, ke me rin kü re sel ör tü taş la r› n›n ›ş›n sal ola rak di -
Çeşmesi planı (M. Denktaş)
üzen gi ta ş›y la üze rin de ki bir taş tah rip ol - zil me si, ay na ta ş› n›n dü zen le ni şi, ke me -
muş tur. Çeş me ni şi nin üze ri ni ör ten kü - rin sü tun lar üze ri ne otur ma s› gi bi özel -
re sel ör tü, taş la r›n ›ş›n sal ola rak di zil me - lik le rin den do la y› Bü yük Çeş me So ka ğ›
siy le oluş tu rul muş tur. Sü tun baş l›k la r› n›n Çeş me si, XVII. yüz y›l da in şa edi len ve
he men üze rin den baş la yan ke nar sil me - 1728 y› l›n da ona r› lan Gev her Ne si be
le ri, sa çak k›s m›n da da de vam et mek te - Çeş me si ile ben zer lik arz eder. Bü yük
dir. Dik dört gen al›n l› ğ›n kö şe le ri ne bi rer Çeş me So ka ğ› Çeş me si’nin ay na ta ş›
adet gül be zek ko nul muş tur. Aç›l m›ş çi - XVIII. yüz y› l›n ilk ya r› s›n da in şa edi len
çek mo ti fiy le tez yin edi len gül be zek ler - Mat ra So ka ğ› Çeş me si ay na ta ş›y la, dik -
den ku zey de bu lu na n›y la her iki ke nar da - dört gen al›n l› ğ›n kö şe le rin de bu lu nan
ki sil me le rin alt k› s›m la r› k› r›l m›ş t›r. gül be zek ler de 1722 ta ri hin de ya p› lan
Çeş me ni şi nin tam or ta s›n da yer alan Has be ki çi Çeş me si üze rin de ki gül be zek -
elips form lu ve iki de lik li ay na ta ş›, yan - ler le he men he men ay n› form da d›r. Yu -
lar da du va ra gö mü lü sü tun ce ler le s› n›r - ka r› da bah se di len ör nek le re da ya na rak
lan d› r›l m›ş t›r. Elips form lu ay na taş la r› - Bü yük Çeş me So ka ğ› Çeş me si de muh te -
n›n alt k› s›m la r› ke sil miş ve içe ri doğ ru me len XVIII. yüz y› l›n ilk ya r› s› içe ri sin de
gi rin ti yap mışt›r. Ay na ta ş› üze rin de bu - in şa edil miş ol ma l› d›r.
lu nan lü le de lik le ri ip tal edi le rek alt k›s - Kay nak ça: Denk taş, Su Ya p› la r›, s. 78-80.
ma ye ni mus luk lar bağ lan m›ş t›r. Ay na ta - MUSTAFA DENKTAŞ
ş› n›n he men üze ri ne ya tay bir şe kil de
uza t›l m›ş ve cep he den ta ş›n t› ya pan sil me
üze rin de ki iki adet kar tuş şek lin de ki pa -
no dik ka ti çek mek te dir. Ya tay sil me ku -
şa ğ› n›n he men üze rin de de yan lar da ki ve
or ta da ki sü tun ce le rin cep he den öne doğ -
ru ç› k›n t› ya pan baş l›k la r› gö rül mek te dir.
Bu baş l›k la r›n he men üze ri ne de ge niş çe
bir kon sol yer leş ti ril miş tir. Ay na ta ş› n›n
her iki ya n› na bi rer adet se ki ko nul muş -
tur. Çeş me nin ori ji nal su ya la ğ› tah rip
edil miş olup ye ri ne su yun da ha ra hat
aka bil me si için be ton dan kü çük bir ka -
nal ya p›l m›ş t›r. Çeş me ni şi nin ya r›m kub -
be bi çi min de ki ör tü sü nü oluş tu ran ›ş›n -
sal taş la r›n bağ lan d› ğ› mer kez de ki ya r›m
yu var lak ta ş›n or ta s›n da yer alan ki ta be Büyük Çeşme Sokağı Çeşmesi (M. Denktaş)