Page 198 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
Eslem (Estan) Paşa Mescid–i Şerif Vakfı
Lala Paşa Mahalles’nn yakınlarındak mesctle aynı smde zkredlen Eslem Paşa
Mahalles’nde bulunan mescdn, bans ve ne zaman yıkıldığı hakkında blgye ulaşıl-
mamıştır. Yıkılan bu mescdn yerne cam nşa edlmştr. 1757 tarhl 5960 numaralı
167
Kayser Şer’yye Scl Defter’nde, Eslem Paşa Mahalles’ndek Mescd– Şerf Evkafı’nın
mütevelllğne evlâdyet ve meşrutyet üzere Mustafa Halfe’nn atandığına dar malumat
bulunmaktadır. İncelenen dönemde (1830–1860) mescdle lgl herhang br kayıta
168
rastlanılmamıştır. Ancak 1872 yılında Vakfın mutasarrıfının Müderrs Ahmed Efend
olduğu tespt edlmştr. Yne bu tarhtek vakfın senelk toplam gelr 874 kuruş olarak
belrlenmştr. Senelk gelrn tamamının gderler çn tahss edldğ bu yılda muta-
sarrıf Mehmed Efend’ye 254 kuruş maaş ödenmştr. Osmanlı Arşv’ndek Kayser
169
ve çevresndek vakıËarın muhasebe kayıtlarının tutulduğu 1877 tarhl defterden bu
mescde Kç Bürüngüz köyünün vakıf gelrlernden br bölümünün tahss edldğ
170
blgsnden hareketle mescdn varlığını XIX. yüzyılın sonlarına kadar devam ettrdğ
anlaşılmaktadır.

Gürcü Mahallesi Mescid–i Şerif Vakfı
Gürcü Mahalles’nde aynı smle anılan hamamın kuzeyndek mescdn nşa tarh
ve ne zaman yıkıldığı hakkında kesn br blgye sahp olmamakla brlkte mescdn
bansnn muhtemelen 1544 yılında ölen Osman Paşa olduğu anlaşılmaktadır. 171

Gürcü Mescd’nde yarım hsse le mutasarrıf olan İbrahm Halfe’nn aynı hsse le
tevlyet hakkını Hüseyn Halfe’ye bıraktığına ve Hüseyn Halfe’ye berat verldğne dar
blglere 1815 tarhl br belgeden ulaşmaktayız. 26 Temmuz 1837’de Sadık Ahmed’n
172
Evkaf Nezaret’ne yazdığı arzda, Kayser Gürcü Mescd Vakfına Güçzâde Süleyman
Bey ve Al Ağa’nın vakfettkler dükkânlara muayyen vazfe kanun ve nzama uygun
hareket etmek şartıyla yarı hsseye Seyyd Dervş, Ebubekr ve Seyyd Halfe adlı şahıslar
müştereken mütevell olarak tayn edlmşlerdr. 173

Faal olan mescde 1838 yılında, Gürcü ve Çardak mesctlernde cüz–hanlık görev
yapan Salh Halfe’nn vefatıyla büyük oğlu Hafız Mehmed’n aynı göreve getrldğ

167 Denktaş, Kayser’de Yıkılan Anıtlarımız, 46.
168 BOA. MŞH. ŞSC. d. 5960, 19.
169 BOA. Ev. d. 39066, 199. [1 Mart 1288–28 Şubat 1291/13 Mart 1872–12 Mart 1876].
170 BOA. Ev. d. 23978, 4a/63. [6 Safer 1294/20 Şubat 1877].
171 Mehmet Çayırdağ, Kayser Tarh Araştırmaları, Kayser Büyükşehr Beledyes Yayınları, Kayser 2001,
291–294.
172 BOA. C. EV. 182/9088. [27 Muharrem 1230/9 Ocak 1815].
173 BOA. C. EV 1231. [22 Rabulahr 1253/26 Temmuz 1837].

198