Page 224 - kayseri-sehri

Dµ. MǺ±ÈÈ´¼ Kɳ´ | K±²³´µ¶ Ş´ºµ¶ (1830–1860)
br şeyh öncülüğünde toplanan tarkat mensuplarının, gelp geçen yolculara yyecek,
çecek ve konaklama gb htyaçlarını sağlamak çn yol üstünde nşa ettkler bnayı
fade eder. Hücre, küçük oda, tekkelern braz küçüğü olup şehrlern kenarlarında
342
yapılan, tarkat mensuplarının oturup kalktıkları, ayn yaptıkları yer manasına gelmek-
tedr. Başka br tanıma göre zâvye; tekkenn küçüğüne verlen smdr. Bundan başka,
343
geçt ve derbentlerde ve kervansarayların seyrek bulunduğu yerlerdek msafrhanelere
de zâvye denrd. Burada gelp geçenlere hzmet eden kmseler zâvyedar dye anılır ve
bu hzmete karşılık verglerden muaf tutulurlardı. 344
Osmanlıda şehrler ve cvarındak tekke ve zâvyelerdek tarkat ehlnn yaşayışı ve
faalyetler kadının gözetm altındaydı. Kadı, tarkat ve zâvye mensuplarının syas
ve dn konularda karşı ve ters hareketlernn olmamasına dkkat etmek zorundaydı.
345
İncelenen dönemde Kayser’de brçok zâvyenn varlığına rastlanılmıştır.

Ahi İsa Zâviyesi
Kayser’de mevcut lk zâvye’ye dar olan blglerde bu zâvyenn Ges köyünde
bulunduğu ve muhtemelen Kadı Burhaneddn ümerasından Ah İsa adına yaptırdığı
ve 1500 yılında zâvyenn 1.380 akçe gelrnn olduğu belrtlmektedr. 1846 yılında
Ges köyündek vakfın mütevellğne es–Seyyd Al bn Hall tayn edlmştr. Vakfın;
buğday, arpa, mercmek ve dğer hubûbattan alınan aşar bedel le bahçe krasından
elde edlen 677 kuruş gelr bulunmaktadır. Vakfın htyaçları çn, muhasebe harcına 27
kuruş, görevl maaşlarına 111 kuruş ve zâvye tamratına 122 kuruş olmak üzere toplam
295 kuruş harcanmıştır. Artan para 416 kuruştur. 346

Alameddin (Kayser Ulumiddin) Zâviyesi
Zâvyenn bans, nşa tarh ve ne zaman yıkıldığına dar blglere ulaşılamamıştır.
Ancak, Sultan III. Gıyaseddn Keyhüsrev’n emrlernden Alameddn tarafından nşa
ettrldğne dar bazı blgler mevcuttur. XVI. yüzyılda zâvyenn gelrler arasında,
347
Tavlasun köyünden 6.332 akçe malkâne gelr, Kerme köyü ve Gazler mezrasından

342 A. Y. Ocak–S. Farûk, “Zavye”, İslam Ansklopeds, c. XIII, M. E. B Yayınları, İstanbul 1993, 468,
343 Pakalın, c. III, 445.
344 Sertoğlu, 372.
345 Ortaylı, Hukuk ve İdare Adamı Olarak Osmanlı Devletnde Kadı, 37.
346 BOA. EV. d. 10940, 44–b. [1 Mart 1258–28 Şubat 1260/13 Mart 1842–12 Mart 1845].
347 Mehmet İnbaşı, XVI. Yüzyılın Başında Kayser Kayser İl Kültür Müdürlüğü Yayını, Kayser 1992, 63.

224