Page 335 - kayseride_ticaret_ve_sanayi

Kayseri’de Ticaret ve Sanayi

Meslek Odaları

Sanayi, Ticaret Odaları ve Borsalar

Sanayi ve Ticaret Odaları’nın kuruluş serüveni çok eskilere gider. Ticaret odalarının
kurulma girişimi, Sultan Abdülaziz dönemine rastlar (1861-1876). Buna rağmen Dersa-
adet (İstanbul) Ticaret Odası 1882’de faaliyete geçebilmiş. İlk ticaret odası, 1870 yılında
İnebolu’da kurulmuş. Ancak ekonomik ve yasal dayanağı olmayan Oda bir süre sonra
dağılmış. Sonra; Çukurova’da dışarıya gönderilen pamuğun ihraç işlemlerini yapacak
Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası kurulmuş (1879). Ama ülkemizde resmen örgütlenen ilk
oda ise İstanbul Ticaret Odası’dır (1882).

Ticaret ve sanayi odalarına ilişkin, ilk yasal düzenlemenin yapıldığı 1910 yılına
kadar odalar “Ticaret, Ziraat ve Sanayi Odaları” adı altında örgütlenmişler. O yıllarda
tarih sırasına göre; Trabzon (1884), Muğla (1885), İzmir (1886), Antalya (1886), Mersin
(1886), Balıkesir, Bursa (1889), Adana (1884), Şanlıurfa (1894), Eskişehir (1895), Kayseri
(1896), Siverek (1896), Giresun (1898), Antep (1898), Fethiye (1901),Bafra(1903), Isparta
(1905), Bartın (1906), Samsun (1907), Manisa (1908), Silifke (1908) ve Sivas (1908) Odaları
kurulmuş.
31 Mayıs 1910 tarihinde yayınlanan “Ticaret ve Sanayi Odaları Nizamnamesi” ile ziraat
odası bünye dışı bırakılmış, ticaret ve sanayi odaları yalnız ticaret ve sanayi mensupla-
rının örgütü durumuna getirilmiş. Nizamnamenin getirdiği yenilik yöneticilerin üye
tüccar ve sanayiciler tarafından seçilmesi. Yine bunun yürürlük süresi içinde, yine tarih
sırasına göre; Afyon (1910), Çorum (1911), İzmit (1913), Kırşehir, Ödemiş (1914), Bayburt
(1915), Zonguldak (1919), Edirne (1920), Elazığ (1920), Milas (1912), Ceyhan (1922), Erzurum
(1922), Kilis (1922) ve 1923’de Aksaray, Niğde, Burhaniye, Çankırı, Artvin, Çanakkale,
Fatsa ve İnegöl Ticaret ve Sanayi Odaları kuruldu.

Örgütsel açıdan en önemli gelişme 22 Nisan 1925 tarih ve 655 sayılı Ticaret ve Sanayi
Odaları Kanunu ile sağlandı. 655 sayılı yasa ve bu yasaya istinaden yürürlüğe konulan
tüzük, odaların kuruluş ve işleyişlerini belirli ilkelere bağlandı. Yasanın getirdiği diğer
önemli yenilik, odaların tüzel kişiliğe sahip mesleki kuruluşlar olarak kabul edilmesi.
Yasa, ticaret ve sanayi ile uğraşanların odalara girmesini zorunlu tutmuştur.

335