Page 23 - seyit-burhanettin-mezarligi

. S B H. H
S B H. M

2.1. Seyyd Burhaneddn Hazretlernn Hayatı

Mevlana Celaleddn- Rum’nn hocası ve Kayser’nn öneml vellernden; Seyyd Burha-
neddn Hz., Özbekstan’ın güneynde, Afganstan sınırına yakın, Amuderya Nehr le Srderya
Nehr kavşağında, yen Trmz şehrnn batısında, harabe halde bulunan terkedlmş Trmz
şehrnde H. 561/ M. 1165-6 senesnde doğmuştur. Seyyd Burhaneddn Hazretlernn knc adı
1
Hüseyn olarak blnmektedr . Babası, Seyyd Hasan Tîrmz, dedes, Seyyd- Kasım Tîrmz
2
olarak geçer ve soyağacının da Hz. Hüseyn’e dayandığı söylenr .
3
Seyyd, lm merkez olan Trmz’de eğtm hayatının lk aşamasını babasıyla tamamlayıp,
daha sonra Belh’e gderek, Mevlana’nın babası Sultanü’l-Ulema Bahâeddn Veled’n (ölm.
628/ 1231) öğrencs olmuştur. Ondan 12 yıl maddî ve manevî lmler eğtm alıp, onun mürd
olmuştur. Br anlatıya göre Seyyd gençlğnde, Sultanü’l-Ulema’ya kırk gün hzmet etmesnn
sonucunda; velîlk derecesnn en yüksek makamına ulaştırmıştır .
4
23
Araştırmacı SEVGİ’ye göre: “Seyyd Burhaneddn, Mevlev kaynaklarında; vellern ve
gerçeğ arayanların tâcı, temz ve ârf kşlern özü, kılı kırk yaran (müddekk), keşf ve sırlar
sahb, Allah’a güvende ve hakmyette sebatlı, lâhî blgde (marfette) taşkın denz, meczûb-
ların övündüğü gb saygı değer fadelerle anılmıştır” .
5
Seyyd Burhaneddn’n hocası Bahâeddn Veled, oğlu Muhammed Celaleddn henüz
çocukken onun, terbye ve eğtm şn Seyyd Burhaneddn’e vermştr. Böylelkle Seyyd,
Mevlânâ’nın lâlâlık ve atabeklk görevn yerne getrmş oldu .
6
Seyyd’n eğtm gördüğü Belh şehr, İslam tasavvufunun gelştğ; blm ve sanat merkez-
lernden bryd . Seyyd Burhaneddn hocasının br takım syas sebeplerden dolayı (herhalde,
7
Moğollar’ın Harzemşahlar elndek bu bölgeye yaklaşması üzerne) Belh şehrn terk edp,
Anadolu’ya gtmesnden önce Belh’den ayrıldı ve memleket olan Trmz’e gtt, orada nzvaya
çeklerek; badet le yoğun br hayat yaşadı .
8

H. Ahmet SEVGİ, age, s. 19.
1
Mehmet ÇAYIRDAĞ, age, s. 3-4.
2
Mehmet HÜSREVOĞLU, age, s. 52.
3
H. Ahmet SEVGİ, age, s. 20.
4
H. Ahmet SEVGİ, age, s. 19.
5
H. Ahmet SEVGİ, age, s. 20.
6
H. Ahmet SEVGİ, age, s. 21.
7
H. Ahmet SEVGİ, age., s. 21.
8