Page 27 - turk-siirinde-kayseri
P. 27
Dadaloğlu’nun Şiirlerinde Kayseri
HAYATI
XIX. Yüzyıl Türk Halk Şr’nn en çok sevlen ve blnen şarlernden Dadaloğlu’nun
hayatı hakkında elmzde kesn blgler mevcut değldr. Dadaloğlu hakkında şmdye
kadar en kapsamlı çalışmayı yapan ve bunu “Yen Blgler Işığında Dadaloğlu Bütün
Şrler” adı altında br ktapta toplayan Prof. Dr. İsmal Görkem’e göre Dadaloğlu
kmlğ br fertten zyade br olguyu fade etmektedr. Dadaloğlu belk de br soy (ırk)
adından barettr. Bu blnmemektedr ancak şrleryle şöhret bulan Dadaloğlu’nun
asıl adının Dadal Vel olduğu fade edlmektedr. Br şrnde kend smn şu şeklde
kullanıyor:
Babam Musa adım Vel / Memleketm Avşar el (Ek: 16). (Aşağıda yapacağımız numa-
ralı şr alıntıları, Prof. Dr. İsmal Görkem’n “Yen Blgler Işığında Dadaloğlu Bütün
Şrler” adlı ktabındak numaralı şrler olacaktır.)
Vel’nn babası ve dedesnn şar olduğu, Vel’nn Dadalı smne bağlı şr söyleme
geleneğn Dadaloğlu smyle sembolleştrdğ anlaşılmaktadır. Buna göre Vel, Dada-
loğlu geleneğnn üçüncü kuşak şardr. Görkem’n Dadaloğlu adlı esernn ekler
bölümünde şu blgler yer alıyor: “Eldek belgelere ve Dadalı köyünden verlen blglere
göre şöyle br soy ağacı görmekteyz: Dadalı Oğlu Âşık Musa, Dadalı Oğlu Hall (İsmal),
Dadalı Oğlu Âşık Vel, Kızı Fatma Server (Onun eş Persec Mustafa + Keskn Mehmed),
kızı Şerfe (Onun eş Çölkesen Oğlu Hacı Ahmed) ve bunların k kızı brnn adı Elf, dğer
blnmyor.” Bu blgler Taha Toros’un neşrettğ mahkeme kayıtlarından öğrenlmek-
tedr. Dadaloğlu’nun hayatı hakkında kısaca şunu söyleyelm: Dadaloğlu fert veya
olgu olarak bugün tbarıyla vardır ve halkımız arasında yaygın olarak blnmektedr.
EDEBÎ KİŞİLİĞİ
Dadaloğlu’nun şrlerne yaşadığı dönemn sosyal ve syasal olayları damgasını
vurmuştur. Sultan Abdülazz (1861–1876) dönemnde ç düzen sağlamak amacıyla
Fırka– İslâhye orduları kurulur. Konar–göçer hayat tarzına alışmış Avşarları, 1865’te
Fırka– İslâhye orduları yerleşk hayata geçrmeye çalışmış, bundan dolayı Avşarlarla
27