Page 333 - 1 Cilt
P. 333

oturan bir revak sınırlamaktadır. Revaktan üstü   harçlar özensiz bir işçiliğin göstergesidir.
           kapalı avluya bir basamakla inilmektedir.           İç  kısmında  duvarlar  kemer  üzengileri  hi-

              Avlunun güneyinde medresenin iki kat yük-     zasına kadar sıvalı ve badanalıdır. Bunların al-
           sekliğindeki tek eyvanı yer almaktadır. Eyva-    tında genelde yeni kesme taş kullanılmışsa da
           nın güney duvarında bu pencerenin altında sivri   medrese eyvanının duvarları moloz taştan mey-
           kemerli alınlık şeklinde bir nişi vardır. Eyvanın   dana gelmiştir.
           batı  duvarındaki  dikdörtgen  pencere  ile  doğu   Kitabesi : Kitabelerin en eskisi kuzey-doğu
           duvarındaki yan yana iki kapı, demir parmak-     taç kapısının üzerinde yer almaktadır. Dikdört-
           lıklarla kapatılmıştır.                          gen şeklindeki taş kitabe Selçuklu sülüsü ile üç
              Medrese eyvanının batısında büyük bir oda     satır halinde kabartma yazı şeklindedir. Kitabe-
           bulunmaktadır. Batıdaki revağa düzgün olma-      de “bu binayı Keyhüsrev’in oğlu, dünya ve di-
           yan dikdörtgen şeklinde beş hücre açılmakta-     nin şerefi, fetihler sahibi, mü’minlerin emirinin
           dır. Bu hücrelerin batıdan itibaren birincisinin   ortağı,  büyük  sultan  Keykavus’un  hakimiyeti
           kapısının üzerinde ve batı duvarında birer maz-  zamanında Allah’ın en zayıf kulu, iffetli kadın,
           gal  penceresi  vardır.  İkinci  hücrenin  mazgal   Yağıbasanoğlu Mahmud’un kızı Atsız Elti Ha-
           penceresi  örülmüştür.  Üçüncü  hücrenin  duru-  tun (1210-11) yılında onartmıştır” yazılıdır.
           mu da aynıdır. Dördüncü hücrenin kapısı üze-        Caminin kuzey kapısının üzerinde sivri  ke-
           rinde pencere mevcut değildir. Beşince hücre     merli bir niş içerisinde iri rozetin üstünde taş
           de penceresizdir.                                üzerine kabartma olarak üç satır halinde yazılı
              Medresenin  ikinci  katına  giriş  mekanının   dikdörtgen şeklinde bir kitabe bulunmaktadır.
           sağında yer alan merdivenle çıkılmaktadır. Gi-   1325 Rumi tarihini taşıyan ve bir tamiri gös-
           riş mekanının üst katı güneye sivri bir kemerle   teren kitabede; “Esirgeyen, bağışlayan Allah’ın
           bakmaktadır. Batıda merdivenin açıldığı dar re-  adıyla, Allah’ın mescitlerini ancak Allah’a ve
           vak, üç ayak üstüne oturan sivri basık kemerle-  ahiret  gününe  inananlar  ve  namazını  kılanlar
           re sahiptir. Revağın güneyinde sekiz basamaklı   imar ederler. Sene 1325” yazılıdır.
           bir merdivenle dama çıkılan kısma geçilmekte-       Tarihlendirme  :  Kitabelerden;  yapının
           dir. Üst katta da revaklı dikdörtgen şeklinde beş   1210-11  yılında  tamir  edildiği,  H.  735/  M.
           hücre bulunmaktadır. Beşik tonozla örtülü olan   1335 yılında Vakfiyesine göre Kölük Şemsed-
           bu mekanlardan güneyden itibaren birincisinin    din tarafından tamir ettirildiği anlaşılmaktadır.
           tavanı ahşap kirişlemelidir. Bu mekanın kuzey    Yapıda onarımın boyutları ve hangi elemanla-
           duvarının  kapıya  yakın  kısmında  kaş  kemerli   rın onarıldığı konusunda kesin bir şeyler söy-
           dikdörtgen şeklinde bir niş vardır. İkinci hücre   lemek  mümkün  olamamaktadır.  Örtü  sistemi,
           aynı şekildedir. Yalnız kuzey duvarında iki katlı   kemerleri, duvarların büyük bir kısmının tahrip
           basık kemerli dikdörtgen bir niş görülmektedir.   olduğu  düşünülmektedir.  Kayseri’deki  benzer
           Üçüncü ve dördüncü hücreler de birbirine ben-    örnekler ve kitabelerden çıkarılan sonuca göre
           zemektedir.  Beşinci  hücre  diğerlerinden  daha   yapının XII. Yüz yıl ilk yarısında yapıldığı söy-
           geniş tutulmuştur.                               lenebilir.
              Süslemesi : Medrese birimlerinde herhangi
           bir süsleme yoktur.
                                                               Kaynakça :
              Malzeme ve teknik : Kölük cami ve med-           Erol  Yurdakul,  “Kayseri  Kölük  Camii  ve
           resesinde farklı onarım yıllarına ait farklı mal-  Medresesinde  Yapılan  Hafriyat  ve  Araştırma
           zemeler dikkati çekmektedir. Dış duvarlarında    Sonuçları İle İlgili Yeni Görüşler”, Rölöve ve
           kesme  taş  kullanılmışsa  da  yer  yer  eğrilikler   Restorasyon Dergisi, Sayı: 1/1, Ankara, 1974.
           ve kaba bir işçilik kendini göstermektedir. Batı
           duvarında  yer  alan  pencerelerin  etrafındaki     Erol  Yurdakul,  Kayseri-Külük  Camii  ve
           moloz  taşlar  hemen  bütün  cephelerde  dikkati   Medresesi, Ankara 1996.
           çeken  gelişigüzel  yerleştirilmiş  kesme  taşlar   Hüseyin  Rahmi  Ünal,  Osmanlı  Öncesi
           ve moloz taşlar arasında kendini gösteren kalın   Anadolu Türk Mimarisinde Taçkapılar, İz-
                                                            mir, 1982.

                                                              Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri    317
   328   329   330   331   332   333   334   335   336   337   338