Page 333 - 1 Cilt
P. 333
oturan bir revak sınırlamaktadır. Revaktan üstü harçlar özensiz bir işçiliğin göstergesidir.
kapalı avluya bir basamakla inilmektedir. İç kısmında duvarlar kemer üzengileri hi-
Avlunun güneyinde medresenin iki kat yük- zasına kadar sıvalı ve badanalıdır. Bunların al-
sekliğindeki tek eyvanı yer almaktadır. Eyva- tında genelde yeni kesme taş kullanılmışsa da
nın güney duvarında bu pencerenin altında sivri medrese eyvanının duvarları moloz taştan mey-
kemerli alınlık şeklinde bir nişi vardır. Eyvanın dana gelmiştir.
batı duvarındaki dikdörtgen pencere ile doğu Kitabesi : Kitabelerin en eskisi kuzey-doğu
duvarındaki yan yana iki kapı, demir parmak- taç kapısının üzerinde yer almaktadır. Dikdört-
lıklarla kapatılmıştır. gen şeklindeki taş kitabe Selçuklu sülüsü ile üç
Medrese eyvanının batısında büyük bir oda satır halinde kabartma yazı şeklindedir. Kitabe-
bulunmaktadır. Batıdaki revağa düzgün olma- de “bu binayı Keyhüsrev’in oğlu, dünya ve di-
yan dikdörtgen şeklinde beş hücre açılmakta- nin şerefi, fetihler sahibi, mü’minlerin emirinin
dır. Bu hücrelerin batıdan itibaren birincisinin ortağı, büyük sultan Keykavus’un hakimiyeti
kapısının üzerinde ve batı duvarında birer maz- zamanında Allah’ın en zayıf kulu, iffetli kadın,
gal penceresi vardır. İkinci hücrenin mazgal Yağıbasanoğlu Mahmud’un kızı Atsız Elti Ha-
penceresi örülmüştür. Üçüncü hücrenin duru- tun (1210-11) yılında onartmıştır” yazılıdır.
mu da aynıdır. Dördüncü hücrenin kapısı üze- Caminin kuzey kapısının üzerinde sivri ke-
rinde pencere mevcut değildir. Beşince hücre merli bir niş içerisinde iri rozetin üstünde taş
de penceresizdir. üzerine kabartma olarak üç satır halinde yazılı
Medresenin ikinci katına giriş mekanının dikdörtgen şeklinde bir kitabe bulunmaktadır.
sağında yer alan merdivenle çıkılmaktadır. Gi- 1325 Rumi tarihini taşıyan ve bir tamiri gös-
riş mekanının üst katı güneye sivri bir kemerle teren kitabede; “Esirgeyen, bağışlayan Allah’ın
bakmaktadır. Batıda merdivenin açıldığı dar re- adıyla, Allah’ın mescitlerini ancak Allah’a ve
vak, üç ayak üstüne oturan sivri basık kemerle- ahiret gününe inananlar ve namazını kılanlar
re sahiptir. Revağın güneyinde sekiz basamaklı imar ederler. Sene 1325” yazılıdır.
bir merdivenle dama çıkılan kısma geçilmekte- Tarihlendirme : Kitabelerden; yapının
dir. Üst katta da revaklı dikdörtgen şeklinde beş 1210-11 yılında tamir edildiği, H. 735/ M.
hücre bulunmaktadır. Beşik tonozla örtülü olan 1335 yılında Vakfiyesine göre Kölük Şemsed-
bu mekanlardan güneyden itibaren birincisinin din tarafından tamir ettirildiği anlaşılmaktadır.
tavanı ahşap kirişlemelidir. Bu mekanın kuzey Yapıda onarımın boyutları ve hangi elemanla-
duvarının kapıya yakın kısmında kaş kemerli rın onarıldığı konusunda kesin bir şeyler söy-
dikdörtgen şeklinde bir niş vardır. İkinci hücre lemek mümkün olamamaktadır. Örtü sistemi,
aynı şekildedir. Yalnız kuzey duvarında iki katlı kemerleri, duvarların büyük bir kısmının tahrip
basık kemerli dikdörtgen bir niş görülmektedir. olduğu düşünülmektedir. Kayseri’deki benzer
Üçüncü ve dördüncü hücreler de birbirine ben- örnekler ve kitabelerden çıkarılan sonuca göre
zemektedir. Beşinci hücre diğerlerinden daha yapının XII. Yüz yıl ilk yarısında yapıldığı söy-
geniş tutulmuştur. lenebilir.
Süslemesi : Medrese birimlerinde herhangi
bir süsleme yoktur.
Kaynakça :
Malzeme ve teknik : Kölük cami ve med- Erol Yurdakul, “Kayseri Kölük Camii ve
resesinde farklı onarım yıllarına ait farklı mal- Medresesinde Yapılan Hafriyat ve Araştırma
zemeler dikkati çekmektedir. Dış duvarlarında Sonuçları İle İlgili Yeni Görüşler”, Rölöve ve
kesme taş kullanılmışsa da yer yer eğrilikler Restorasyon Dergisi, Sayı: 1/1, Ankara, 1974.
ve kaba bir işçilik kendini göstermektedir. Batı
duvarında yer alan pencerelerin etrafındaki Erol Yurdakul, Kayseri-Külük Camii ve
moloz taşlar hemen bütün cephelerde dikkati Medresesi, Ankara 1996.
çeken gelişigüzel yerleştirilmiş kesme taşlar Hüseyin Rahmi Ünal, Osmanlı Öncesi
ve moloz taşlar arasında kendini gösteren kalın Anadolu Türk Mimarisinde Taçkapılar, İz-
mir, 1982.
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 317