Page 427 - 1 Cilt
P. 427
Bu göz pencereleri sivri kemerli sathi bir niş antik çağ lahit kapağı olup, kuzey yüzüne Sülüs
içine alır. Dilimli kemerciklerin araları, kemer- yazı ile Ayete’el kürsi yazılmıştır. Güneye bakan
lerin satıhları palmet, lotus ve kıvrık dal desen- yüzüne “Bu kabir hanımefendi, Seyide, setire,
leriyle süslenmiştir. saide, şehide, zahide, abide, ibadet etmeğe düş-
Üst katın iç kısmında sade bir görünüşe sa- kün, mücahide, günahlardan korunmuş ve adalet
hip olan kümbetin güney duvarında mihrabı sahibi, dünyada kadınların melikesi, afife, temiz,
yer almaktadır. Beş sıra mukarnaslı kavsarası devrinin Meryem’i ve zamanın Haticesi, sayısız
olan mihrabın teğet kemeri süslemelidir ve bir mal tasadduku ile bilinen, din ve dünyanın saf
bordür halinde aşağıya kadar uzanır. Kemer kö- hanımı, merhum ve şehid Gıyaseddin Keyhüs-
şeliklerinde kabara yer almaktadır. Beş yüzeyli rev bin Keykubat’ın annesi Mahperi Hatunun-
mihrap nişi süslemelere sahiptir. dur. Allah hepsine rahmet eylesin. Amin”.
Süslemesi : Kümbette süsleme, yapı içerisin- Ortadaki ikinci sanduka basit ve gösteriş-
de sadece mihrabda, dışta;sekiz yönde cephe- siz bir sanduka olup, baş ucunda şu kitabe yer
lerde uygulanmıştır. Süslemede yazı, mukarnas, almaktadır. “Bu kabrin sahibesi, şehid Sultan
geometrik ve bitkisel motifler müşterek olarak Keyhüsrev bin Keykubad’ın 683 senesi muhar-
değerlendirilmiş ve dengeli bir kompozisyon reminde vefat eden Selçuki hatundur.”
elde edilmiştir. Bezemeler alçak kabartma ve Üçüncü mezar ise isimsizdir.
kazıma tekniğinde meydana getirilmiştir. Kitabeden I. Alaeddin Keykubad’ın zevcesi,
Malzeme ve teknik : Kümbetin, yalnızca II. Gıyaseddin Keyhüsrev’in annesi Mahperi
moloz taş dolgulu taş üzerine kesme taşın kap- Hatunun türbeyi kendi adına yaptırdığını anlı-
lama olarak kullanıldığı duvarlarında özenli bir yoruz.
taş işçiliği görülmektedir. Kümbetin ikiz ke-
merli pencerelerinde beyaz mermerden devşir- Kaynakça :
me sütunceler kullanılmıştır.
Ömür Bakırer, XIII ve XIV . Yüzyıllarda
Bilindiği gibi türbe, caminin içinde, kuzey- Anadolu Mihrapları, Ankara, 1976.
batı köşesinde küçük bir avlu içerisinde inşa
edilmiştir. Caminin bu köşesini örten tonozlar Alev Çakmakoğlu, Fetihten Osmanlı Dö-
yıktırılarak bu küçük avlu elde edilmiş ve türbe nemine Kadar Kayseri’deki Türk Devri Mi-
inşa edilerek medrese ile irtibatlandırılmış, gi- marisi, Ankara, 1998.
rişteki çarpıklık da bunun zaruri bir sonucu ol- Hakkı Önkal, Anadolu Selçuklu Türbele-
muştur şeklinde görüş ifade edilmektedir. An- ri, Ankara, 1996.
cak son yıllarda yapılan araştırmalar neticesin- Halil Edhem, Kayseri Şehri, Sadeleştiren:
de, caminin bu köşesinin, cami inşa edilirken K. Göde, 1000 Temel Eser, No:93, Ankara,
boş bırakıldığı, bakiyelerin incelenmesi sonucu 1982.
burada gayr-i islami bir yapının bulunduğu, bu Albert Gabriel, Monuments Turcs
yapının , manevi mertebesi olan bir müslüma- D’Anatolie, I Paris, 1931.
nın türbesi haline getirilmiş olduğu için yıktırıl- Albert Gabriel, Kayseri Türk Anıtları, Çe-
mayıp muhafaza edildiği, caminin bu yöndeki viren : Ahmet Akif Tütenk, Ankara, 1954.
tonozlarının çökerken bu yapının yıkıldığı veya
hasara uğradığı ve bu eski türbenin yerine, eski Haluk Karamağaralı, “Kayseri’deki Hunad Ca-
türbedeki kabri de içine alacak şekilde yeni tür- miinin Restitüsyonu ve Hunad Manzumesinin Kro-
benin inşa edildiği sonucu ortaya çıkmıştır. nolojisi Hakkında Bazı Mülahazalar”, A.Ü. İlahi-
yat Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Ankara, 1976
Kitabesi : Kümbetin kitabesi yoktur.
Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, Ankara,
Tarihlendirme : Mukarnaslı konsolun al- 1972.
tında gövdeyi çepeçevre dolaşan yazı kuşağı Mahmut Akok “Kayseri’de Hunad Mimari
besmele ile birlikte Ayete’l Kürsi ve Ali İmran Külliyesinin Rölövesi”, Türk Arkeoloji Der-
Suresi 18 ve 19. ayetlerini ihtiva etmektedir.
gisi, Sayı 16/1, 1967, Ankara, 1968.
Türbe içinde Mahperi Hatuna ait sanduka
Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 411