Page 427 - 1 Cilt
P. 427

Bu göz pencereleri sivri kemerli sathi bir niş   antik çağ lahit kapağı olup, kuzey yüzüne Sülüs
           içine alır. Dilimli kemerciklerin araları, kemer-  yazı ile Ayete’el kürsi yazılmıştır. Güneye bakan
           lerin satıhları palmet, lotus ve kıvrık dal desen-  yüzüne “Bu kabir hanımefendi, Seyide, setire,
           leriyle süslenmiştir.                            saide, şehide, zahide, abide, ibadet etmeğe düş-
              Üst katın iç kısmında sade bir görünüşe sa-   kün, mücahide, günahlardan korunmuş ve adalet
           hip  olan  kümbetin  güney  duvarında  mihrabı   sahibi, dünyada kadınların melikesi, afife, temiz,
           yer almaktadır. Beş sıra mukarnaslı kavsarası    devrinin Meryem’i ve zamanın Haticesi, sayısız
           olan mihrabın teğet kemeri süslemelidir ve bir   mal tasadduku ile bilinen, din ve dünyanın saf
           bordür halinde aşağıya kadar uzanır. Kemer kö-   hanımı, merhum ve şehid Gıyaseddin Keyhüs-
           şeliklerinde kabara yer almaktadır. Beş yüzeyli   rev bin Keykubat’ın annesi Mahperi Hatunun-
           mihrap nişi süslemelere sahiptir.                dur. Allah hepsine rahmet eylesin. Amin”.

              Süslemesi : Kümbette süsleme, yapı içerisin-     Ortadaki  ikinci  sanduka  basit  ve  gösteriş-
           de  sadece  mihrabda,  dışta;sekiz  yönde  cephe-  siz bir sanduka olup, baş ucunda şu kitabe yer
           lerde uygulanmıştır. Süslemede yazı, mukarnas,   almaktadır.  “Bu  kabrin  sahibesi,  şehid  Sultan
           geometrik ve bitkisel motifler müşterek olarak   Keyhüsrev bin Keykubad’ın 683 senesi muhar-
           değerlendirilmiş  ve  dengeli  bir  kompozisyon   reminde vefat eden Selçuki hatundur.”
           elde  edilmiştir.  Bezemeler  alçak  kabartma  ve   Üçüncü mezar ise isimsizdir.
           kazıma tekniğinde meydana getirilmiştir.            Kitabeden I. Alaeddin Keykubad’ın zevcesi,
              Malzeme  ve  teknik  :  Kümbetin,  yalnızca   II.  Gıyaseddin  Keyhüsrev’in  annesi  Mahperi
           moloz taş dolgulu taş üzerine kesme taşın  kap-  Hatunun türbeyi kendi adına yaptırdığını anlı-
           lama olarak kullanıldığı duvarlarında özenli bir   yoruz.
           taş  işçiliği  görülmektedir.  Kümbetin  ikiz  ke-
           merli pencerelerinde beyaz mermerden devşir-        Kaynakça :
           me sütunceler kullanılmıştır.
                                                               Ömür Bakırer, XIII ve XIV . Yüzyıllarda
              Bilindiği gibi türbe, caminin içinde, kuzey-  Anadolu Mihrapları, Ankara, 1976.
           batı  köşesinde  küçük  bir  avlu  içerisinde  inşa
           edilmiştir. Caminin bu köşesini örten tonozlar      Alev Çakmakoğlu, Fetihten Osmanlı Dö-
           yıktırılarak bu küçük avlu elde edilmiş ve türbe   nemine Kadar Kayseri’deki Türk Devri Mi-
           inşa edilerek medrese ile irtibatlandırılmış, gi-  marisi, Ankara, 1998.
           rişteki çarpıklık da bunun zaruri bir sonucu ol-    Hakkı Önkal, Anadolu Selçuklu Türbele-
           muştur şeklinde görüş ifade edilmektedir. An-    ri, Ankara, 1996.
           cak son yıllarda yapılan araştırmalar neticesin-    Halil Edhem, Kayseri Şehri, Sadeleştiren:
           de, caminin bu köşesinin, cami inşa edilirken    K.  Göde,  1000  Temel  Eser,  No:93,  Ankara,
           boş bırakıldığı, bakiyelerin incelenmesi sonucu   1982.
           burada gayr-i islami bir yapının bulunduğu, bu      Albert   Gabriel,   Monuments       Turcs
           yapının , manevi mertebesi olan bir müslüma-     D’Anatolie, I Paris, 1931.
           nın türbesi haline getirilmiş olduğu için yıktırıl-  Albert Gabriel, Kayseri Türk Anıtları, Çe-
           mayıp muhafaza edildiği, caminin bu yöndeki      viren : Ahmet Akif Tütenk, Ankara, 1954.
           tonozlarının çökerken bu yapının yıkıldığı veya
           hasara uğradığı ve bu eski türbenin yerine, eski    Haluk Karamağaralı, “Kayseri’deki Hunad Ca-
           türbedeki kabri de içine alacak şekilde yeni tür-  miinin Restitüsyonu ve Hunad Manzumesinin Kro-
           benin inşa edildiği sonucu ortaya çıkmıştır.     nolojisi Hakkında Bazı Mülahazalar”, A.Ü. İlahi-
                                                            yat Fakültesi Dergisi, Cilt: 21, Ankara, 1976
              Kitabesi : Kümbetin kitabesi yoktur.
                                                               Oktay  Aslanapa,  Türk  Sanatı,  Ankara,
              Tarihlendirme  :  Mukarnaslı  konsolun  al-   1972.
           tında  gövdeyi  çepeçevre  dolaşan  yazı  kuşağı    Mahmut Akok “Kayseri’de Hunad Mimari
           besmele ile birlikte Ayete’l Kürsi ve Ali İmran   Külliyesinin Rölövesi”, Türk Arkeoloji Der-
           Suresi 18 ve 19. ayetlerini ihtiva etmektedir.
                                                            gisi, Sayı 16/1, 1967, Ankara, 1968.
              Türbe  içinde  Mahperi  Hatuna  ait  sanduka


                                                              Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri    411
   422   423   424   425   426   427   428   429   430   431   432