Page 54 - 1 Cilt
P. 54
Gazi’nin türbesi yer almaktadır. doğusunda kıble duvarına dik uzanan üç kemerle
Caminin doğu cephesinde, doğu duvarına iki sahn, batıda ise beş kemerle iki sahn, batıda
güneydoğu köşeden 2.50-3.00 metre mesafede ise beş kemerle dört sahn kesilmektedir.
camiye bitişik vaziyette Raşit Efendi Kütüphanesi Mihrab önü kubbesi ve orta mekanı örten
yer almaktadır. Kütüphanenin camiye açılan kubbeli bölüm dışında caminin bütün sahnları
kapısı sonradan kapatılmıştır. Kütüphanenin ahşap tavanlıdır. Mihrab önü kubbesine
kuzeyinde cephenin kütüphane dışında kalan dört yönde dikdörtgen şeklinde pencereler
bölümünün ortasına denk gelen kapının iki açılmıştır. İki kubbeye de geçiş pandantiflerle
yanındaki duvar bölümlerinde üçer pencere sağlanmış olup, kubbeler çift merkezli sivri
bulunmaktadır. Duvar üst kısımda dışa taşarak kemer tarafında taşınmaktadır.
bir korniş şeklinde biçimlendirilmiştir. Doğu Kıble duvarının ortasında yer alan beyaz
kapısı harimin beşinci sahnına açılmaktadır. mermerden mihrap üstte dendanlarla taçlandırılan
Dikdörtgen şeklindeki kapıyı dört adet düz dikdörtgen bir şekil oluşturmaktadır. Üzerindeki
ve kaval silme çevrelemektedir. Kapı nişinin kitabesi bulunmaktadır. Kitabeye göre, H.
üstünde yatık dikdörtgen şeklinde bir pencere, 1253/ M. 1837 yılında Kayseri naibi Nuri efendi
basık kemer silmesinin üzerinde de küçük bir tarafından camiye ilave edildiği anlaşılmaktadır.
kitabe yer almaktadır. Kapı ve giriş düzenlemesi Mihrab duvarına sonrada yerleştirilen XVIII.
batı kapısı ile benzerlik göstermektedir. Yüzyıl Kütahya çinileri müzeye kaldırılmıştır.
Kuzey cephe ortasında dikdörtgen çerçeve Caminin minberi, ahşaptan, çift kanatlı
içerisine alınmış kapı, kapının iki yanında bir kapısı, korkuluk, yan aynalıklar ve köşk
ikişer pencere yer almaktadır. Kapı yanlarda kısmıyla klasik bir görünüştedir. XIII. Yüz yıl
kaval silmelerle çerçeveli, kaş kemerli bir özelliklerini taşımaktadır.
niş içerisinde, kilit taşının ortasında bir rozet Taklit kündekari tekniğinde yapılmıştır. Kapı
bulunan basık kemerli taş sövelidir. Basık kanatları üzerinde ortada altı köşeli yıldızlardan
kemerin üstünde dikdörtgen şeklinde biri daha gelişen geometrik örgüler birer daire içerisinde
büyük olmak üzere iki kitabe bulunmaktadır. yer almaktadır. Geometrik parçaların üzerleri
Kapı iç mekanda basık kemerli bir niş Rumilerle bezenmiştir.
içerisindedir. Kapının kuzeydoğusundaki
pencerenin üstünde dikdörtgen şeklinde bir Minberin kapı kanatlarını kıvrık dallı bitkisel
kitabe bulunmaktadır. bezemenin yer aldığı bordür çevrelemektedir.
Kuzey cephede duvar kuzeybatı köşede Merdiven ve şerefe korkulukları altı köşeli
pahlanmıştır. Kıble duvarına paralel sekiz yıldızların meydana getirdiği şebekeler
sahndan meydana gelen caminin harim halindedir. Ayanalıklarında sekizgenlerin
kısmında, Sahnları ayaklar, aralarında devşirme meydana getirdiği geometrik ağ içerisinde
olanları da görülen sütunlar üzerine oturan Rumiler yer almaktadır. Üçgen şeklindeki
kesme taştan çift merkezli sivri kemerler aynalıkların etrafını bir yazı kuşağı
ayırmakta ve örtü sistemini desteklemektedir. çevrelemektedir. Üzerinde tarih kitabesi
Kesme taş örgülü ayaklar, taş veya mermer olmayan minberdeki yazıların çoğu Kur’an-
sütunlar harimde farklı şekillerde yer almaktadır. Kerim’den alınmıştır.
Sütun başlıkları farklılık göstermektedir. Ayrıca Şerefe altındaki dikdörtgen şeklindeki
caminin doğu duvarında ve batı duvarının panolarda oniki kenarlı geometrik şekiller, iç
minareye kadar olan kısmında gömme ayaklar içe geçmiş vaziyette düzenlenmiştir.
yer almaktadır. Bu sahnları orta aks üzerinde, Şerefenin dört ayak üzerindeki köşkü ve
Büyük Selçuklulardan başlayarak Türk cami külahı sade bir şekilde süslemesizdir. Şerefe
mimarisinde uygulanan eyvan geleneğini korkuluğunun altında birer yazı bordürü yer
yaşatan mihrap önü kubbesi, eyvan uygulaması almaktadır.
görülen mekan ile kubbeli avluya tekabül eden Minberin merdiven ve şerefe korkuluklarında
mekanı belirleyen ayaklar üzerinde yükselen kafes işçiliği görülmektedir.
kemerler kesmektedir. Mihrap önü kubbesinin
38 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri