Page 18 - 2 Cilt

yer alan kare mekana geçişi sağlayan hiçbir kapı Hamamın kuzeyinde yan yana yapılmış iki su
açıklığı tespit edilememiştir. Bu bölümün üst ör- deposu yer almaktadır. Sıcaklığın kuzeybatı kö-
tüsü tamamen, beden duvarlarının da büyük bir şesinde bulunan su deposu 8.30 x 2.60 m., bu de-
bölümü yıkılmıştır. Doğu ve kuzey yöndeki du- ponun batısında yer alan ikinci depo 5.50 x 2.75
varların ortalarına saplanan duvar bakiyelerin- m. ölçülerindedir. Üst örtüleri tamamen, beden
den bu mekanın bölünmüş olduğu anlaşılmakta- duvarları da kısmen yıkılmış olan su depoları-
dır. Güney ve batı yönde ise duvarların üzerinde nın üzerileri büyük bir ihtimalle beşik tonozla
hiçbir duvar başlangıç izine rastlanmamıştır. örtülmüş olmalıdır. Doğu yöndeki su deposu-
Kuzey doğu köşenin üst kısmında bulunan ve nun ortasında bulunan kazanın oturduğu alanın
köşe üçgeni olduğu düşünülen geçiş elemanına dış çapı 2.00, iç çapı 1.36 m. olup, yüksekliği
dayanarak kuzeydoğu yönde bulunan mekanın de 0.40 m.dir. Bu deponun güney duvarının or-
üzerinin kubbeyle örtülmüş olabileceği ileri tasından başlayan seki, doğu duvarına kadar de-
sürülebilir. Güney yönde bulunan ve doğu-batı vam eder. Bu sekinin içerisinde iki adet pöhrenk
yönünde uzanan dikdörtgen mekanın üst örtüsü görülmektedir. Su deposunun içerisi, zeminden
hakkında kesin bir şey söylemek mümkün de- başlayarak 0.80 m. yukarısına kadar su yalıtı-
ğildir. Fakat muhtemelen yan yana iki kubbeyle mını sağlamak amacıyla özel bir sıva ile sıvan-
yada doğu-batı yönünde uzanan bir tonozla ör- mıştır. Bu deponun güneybatı köşesinde dirsek
tülmüş olabileceği ileri sürülebilir. Bu mekanın taşı bulunmaktadır. Batı yönde bulunan ikinci
doğu duvarının güney köşesinde 0.50 x 0.50 m. su deposunun doğu duvarı üzerinde üç adet taş
ölçülerinde küçük bir niş yer almaktadır. Bu bö- oluk yer almaktadır. Güneydoğu köşede bulunan
lümün tahrip olmuş doğu duvarı içerisinde pöh- taş oluklardan ikisi suyun soğuk su deposuna gi-
renkler görülmektedir. Yine bu duvarın kuzeye rişini, üçüncü taş oluk da soğuk suyun sıcak su
yakın olan kısmında üst üste konmuş iki adet deposuna geçişini sağlamaktadır. Bu deponun
pöhrenk ağzı seçilebilmektedir. Bu bakiyeler ha- doğu ve güney duvarının doğu köşesinde 0.10
mamın diğer mekanlarında kullanılmayan soğuk m. çapında pöhrenkler görülmektedir. Bu depo-
suyun sıcak suyla birlikte bu mekanda kullanıl- lardan batıda olanı soğuk su, doğuda olanı sıcak
mış olabileceğini göstermektedir. Bu bölümün su deposu olarak kullanılmıştır. Hamamın kül-
altında cehennemlik bölümünün de bulunuyor hanı tamamen yıkılmıştır.
olması burasının bir yıkanma mekanı olduğunu Hamamın mevcut bölümleri üzerinde yapı-
göstermektedir. lan incelemelerden farklı dönemlerde yapılmış
Hamamın doğu cephesi boyunca uzanan ve üç bölümden oluştuğu anlaşılmaktadır. Bu bö-
üç bölümden oluşan mekana giriş, kuzey cep- lümler şu mekanlardan oluşmaktadır:
henin doğu ucuna açılan kapıdan sağlanmıştır. 1) Hamamın doğu cephesi boyunca uzanan
Yapılan kazılarda, bu kapının kenar sövelerinin üç bölümlü dikdörtgen mekan.
bir bölümü ile kapı eşiği ortaya çıkarılmıştır. 2) Güney cephe boyunca uzanan soyunma-
Üst örtüsü tamamen beden duvarları kısmen yı- lık, aralık, merkezi sıcaklık, sıcaklığın doğusun-
kılmış olan bu bölümün doğu duvarları da aynı daki üç bölümlü dikdörtgen mekan, sıcaklığın
yönden geçen yolun altında kalmıştır. Güney- batısındaki iki halvetle, kuzey doğu köşedeki
kuzey yönünde uzanan bölümün doğu ve batı halvet ve kuzeydoğu köşedeki su deposudur.
duvarları önünde bulunan ikişer adet kemer
ayağı ile bu mekan üç kısma bölünmüştür. Du- 3) Hamamın batısındaki kare mekan ile ku-
varlardaki bakiyelere bakılarak her üç bölümün zeybatı köşedeki su deposudur.
üzerinin sivri tonozla kapatılmış olabileceği Şeyh Tennuri’nin çocuklarından Seyyid
düşünülmektedir. Ortadaki bölümün kuzeybatı Mehmed Efendi’nin H.1005/M.1597 tarih-
köşesindeki 0.65 m.genişliğindeki merdivenle li vakfiyesinde hamamdan “...nefs-i şehirde
üst kata çıkılmaktadır. Ortadaki ve güneydeki mahalle-i Kölük’te eski Kadı Hamamı dimekle
mekanların batı duvarlarının ortalarına gelecek ma’ruf bir çift milk hamam” şeklinde bahsedil-
şekilde, basık kemerli birer kapı açılmıştır. Bu mektedir. Bu ifadeden hamamın bu tarihlerde
kapıların 2.69 m. yukarısında, tuğla kemerleri çifte hamam olduğu anlaşılmaktadır. Şeriyye
tahrip edilmiş pencereler görülmektedir. Sicillerinden hamamın 1650 yılında tamire

482 Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri