Page 86 - 3 Cilt
P. 86

ESERİN ADI : PINARBAŞI                       maktadır.  Kubbe  göbeğinde  alçıdan  yapılmış

                                             AZİZİYE CAMİSİ             akantüs  yapraklarının  onikigen  oluşturacak
                                                                        şekilde düzenlendiği dairesel madalyonla süs-
                                                                        lenmiştir.  Kubbe  dört  yönden  beşik  tonozlar-
                           İnceleme Tarihi  : Mart 2007                 la  desteklenmiş,  köşelerde  kalan  yüzeylerde
                           Yeri : Kayseri ili, Pınarbaşı ilçesi, Yeni Cami   kubbelerle örtülmüştür. Yüksek tutulan kubbe
                        Mahallesinde bulunmaktadır.                     kasnağına oniki adet pencere açılmıştır, îbadet
                           Bugünkü  durumu  :  Sağlam  ve  ibadete      mekanı, doğu ve batı duvarlarına altışar, güney
                        açıktır.                                        duvarına dört, kuzey duvarına açılan iki pence-
                           Tarihi : H. 1331-M. 1912 tarihlidir.         re ile aydınlatılmıştır. Kuzey cephe hariç diğer
                           Plan ve mimari özellikleri : Kuzey güney     cephelerde ikişer pencere üstte üçgen alınlık-
                                                                        lar  içine  açılmıştır.  Caminin  güney  duvarın-
                        doğrultuda dikdörtgen bir alan üzerine inşa edi-  dan dışa taşırılmamış olan mihrap, dikdörtgen
                        len cami, dört serbest sütunun taşıdığı merkezi   bir kuruluşa sahip olup üçgen bir alınlıkla ta-
                        kubbe ile ona dört yönden eklemlenmiş basık     mamlanmıştır. Yarım daire olarak düzenlenen
                        beşik tonozdan oluşan bir merkezi plana sahip-  mihrap nişi yanlarda alçı malzemeden yapılan
                        tir.  Köşelerde  küçük  kubbeler  bulunmaktadır.   yan  yana  ikişer  sütunceyle  sınırlandırılmıştır.
                        Caminin son cemaat yeri üç bölümlüdür. Tek      Sütuncelerin üzeri burmalı kabartmalarla süs-
                        şerefeli minare giriş kapısının üzerindedir.  Bü-  lenmiştir. Nişin üst kısmı S ve C kıvrımlarımn
                        tün  cephelerin  orta  bölümleri  dışarıdan  bi-  oluşturduğu üç dilimli kemercik şeklinde biti-
                        rer  üçgen  alınlıkla hareketlendirilmiştir. Giriş   rilmiştir.  Mihrabın  alınlık  köşelerine  akantüs
                        cephesi dışındaki tüm cephelerde duvar ile üst   yapraklarından  yapılmış  bezeme  işlenmiştir.
                        örtünün üç sıra düz silme kuşağıyla birbirinden   Tepeliği oluşturan üçgen alınlık ise vazo içine
                        ayrıldıkları  gözlenmektedir.  Uç  bölümlü  son   yerleştirilmiş  akantüs  yapraklarından  oluşan
                        cemaat yerinin yanları pandantiflerle geçilmiş
                        kubbeyle, orta kısmı ise sivri tonozla örtülüdür.   bezemeyi içermektedir.
                        Sivri tonozlu bölüm, yanlardan daha geniş tu-      Tepelik, alemli bir sivri kubbe kabartmasıyla
                        tulmuştur. Son cemaat yerinin doğu ve batı du-  tamamlanmıştır. Alçı malzemeyle yapılan tüm
                        varlarının ortaları birer pencere ile boşaltılmış-  bezemeler yaldızlanmıştır.
                        tır.  Cümle  kapısının  iki  yanındaki  kapılardan   Mihrabın batısındaki ahşap minber herhangi
                        doğudakiyle  kadınlar  mahfiline,  batıdakinden   bir süsleme içermez. Kuzey taraftaki kadınlar
                        ise minareye çıkılmaktadır.                     mahfili ikisi taş, ikisi ahşaptan dört sütun üzeri-
                           Caminin  cümle  kapısı  duvar  yüzeyinden    ne oturtulmuştur.
                        çökertilmiş durumda olup, yanlardan birer sü-      Süslemesi : Caminm alçıdan yapılan mihra-
                        tunceyle sınırlanmıştır. Cümle kapısının basık   bı dışında kayda değer süslemesi yoktur.
                        kemeri  üzerindeki  üç  satırlık  kitabenin  metni   Malzeme  ve  teknik  :  Caminin  beden  du-
                        şöyledir:                                       varlarında düzgün kesme taş, mihrabında alçı
                           -Sivas vali-i alîsi Ahmed Muammer Beye-      malzeme kullanılmıştır.
                        fendi hazretlerinin                                Kitabesi  :  Cümle  kapısmın  üzerinde  yer
                           -Kaymakamlıkları  esnasinda  vücuda  getir-  alan kitabe H.1331/M.1912 tarihini içerir.
                        dikleri asar-ı diniyyeden                          Tarihlendirme  :  H.1331/M.1912  yılında
                           -Vaz-ı  esas  1321/  Aziziye  Cami-i  fierifi/   yapılmıştır.
                        Tarih-i hitam 1331.
                           Bu kitabeden eserin Sivas valisi Muammer        Kaynakça:
                        Bey’in  gayretleriyle  H.1331/M.1912  yılında      Mustafa  Denktaş,  “Pınarbaşı’ndaki  Türk
                        tamamlanmış  olduğu  anlaşılmaktadır.  Eserin   Eserleri”,  Sanatsal  Mozaik  Dergisi,  Nisan
                        mimarı hakkında bilgi yoktur.                   2000, s.84-86.
                           Kare planlı cami hariminin merkezi kubbe-
                        sine pandantiflerle geçilmiştir. Merkezi kubbe
                        yekpare taştan dört adet sütun tarafindan taşın-



               1092    Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri
   81   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91