Page 93 - 3 Cilt

ESERİN ADI : MELÎK GAZÎ

TÜRBESÎ
PINARBAŞI/
KAYSERİ

İnceleme Tarihi : Mart 2007
Yeri : Melik Gazi Türbesi, Kayseri’nin do-
ğusunda kurulmuş olan Pınarbaşı ilçesine tak- (Hakkı Önkal’dan)
riben 18 km. kala ana yoldan sola sapılarak
girilen tali bir yolun götürdüğü ve kavşaktan
itibaren 6 km. ötede Melik Gazi köyünde inşa
edilmiştir.
Bugünkü durumu : Asli fonksiyonuyla
değerlendirilmektedir.

Tarihi : XII. asrın sonlarında yapılmış ol-
malıdır.

Plan ve mimari özellikleri : Melik Gazi
Türbesi, alçak taş bir kaide üzerinde yükselen
kübik bir gövde ile onun üzerindeki yüksek bir
kasnağa oturan promidal külahtan oluşan tuğla
bir yapıdır. Türbenin üst kat girişi güney cephe-
sinin ortasında açılmış sivri kemerli bir açıklık
olup, kapının kemeri ve söveleri tuğladan örül-
müştür. Bir tam iki yarım tuğlaların münave- (O. Cezmi Tuncer’den)
be ile örülmesinden elde edilen söveler, yarım
tuğlaların aralarinda boşluklar bırakıla-rak süs- mış, dikdörtgen şekilli ve içten dışa doğru dara-
lenmiştir. Aynı tarz boşlukları, kapı kemerinde lan dört mazgal penceresi ile aydınlanır. Zemi-
ve onu kuşatan kemer silmede de görürüz. Ke- ni ahşap döşeme olan eserin üst katında ahşap
merli kapı açıklığı yarım tuğla derinliğinde dik- altı sanduka yanyana uzanmaktadır.
dörtgen şekilli bir çerçeve içine alınmış olup,
çerçeve ile kemer kavsi arasında kalan satıhlar Alt kat dört kollu haçvari bir planla düzen-
yarım tuğlaların dik ve yatık konmasıyla tez- lenmiştir. Kollar sivri kemerli birer beşik to-
yin edilmiştir. Tek yönlü ve dört basamak bir nozla örtülmüş ortadaki kare mekan ise çapraz
merdivenle çıkılan 1.03 x 1.83 m. ölçülerindeki tonozla kapatılmıştır. Tonozlar ve duvarların iç
kapıdan geçilince her kenarı 5.35 m. olan kare cidarları tamamıyle tuğla örgüdür. Cenazelik
planlı üst kat salonuna girilir. doğu ve batı duvarlarında açılan ve içten dışa
doğru küçülen iki mazgal pencere ile aydınla-
Eser içte tromplar bölgesine kadar kireçle tılmıştır.
sıvalı olup, duvarlar ayrıca, zeminden 1.95 m.
yüksekliğe kadar ahşap levhalarla kaplanmıştır. Zemini toprak olan cenazelikte Melik
Bu ahşap kaplama üzerine yüksekliğe 1.40 m.ye Gazi’nin olduğu söylenen bir mumya yeral-
varan geniş bir kuşak türbeyi dört yanda çevre- maktadır.
ler ki kare veya dikdörtgen panolara bölünmüş Süslemesi : Eser tuğla malzemenin verdiği
bu kuşak üzerinde çiçek, vazo, saat gibi değişik imkanlar kullanılarak, tuğlaların değişik tarzda
motifler ile Ayetü’l Kürsi yer almaktadır. Gerek dizilmesiyle elde edilen kompozisyonlarla süs-
yazı, gerekse motifler basit karakterdedirler. lenmiştir. İçte sıva üzerine sonradan yapılmış
Kubbe tuğladan balık sırtı tarzında örülmüştür. boyalı nakışlar olmakla birlikte dış cephelerin
Türbe ana eksenler üzerinde ve yüksekte açıl- daha özenle ele alındıkları açıktır.

Kayseri Taşınmaz Kültür Varlıkları Envanteri 1099