Page 17 - Bezemeli Mezar Taşları
P. 17
Ö
Kayser Zamantı ırmağı çevresnde yer alan 14 köy mezarlığında bulunan bezemel
mezar taşları konu olarak seçlmştr. Bahs geçen mezar taşları üzerndek bezemeler
asıl konumuzu oluşturmaktadır.
Kayser Zamantı ırmağı çevresnde bulunan mezarlıklardak bezemel mezar taşları
le lgl olarak daha önce detaylı ve blmsel br çalışma yapılmamıştır. Bezemel mezar
taşları le başka bölgelerde de karşılaşılması; böyle br geleneğ ve bu geleneğn önemn
ortaya koymaktadır.
Amaç; bu geleneğn Kayser Zamantı bölgesndek uzantısını ncelemek, gün geç-
tkçe harap olan bu mezar taşlarını katalog halnde belgelemek ve dğer örneklerle olan
bağını belrleyerek; Anadolu Türk sanatı çersndek yer ve önemn ortaya koymaktır.
Kayser Zamantı ırmağı çevresndek köy mezarlıklarında bulunan bezemel mezar
taşları tek tek ölçüler alınarak çzmler yapılmış, bütün detay fotoğra¼arı çeklmş,
üzerlerndek bezemelern karbon kağıdı yardımıyla brebr kopyaları çıkartılmış ve
bu küçük mezar anıtlarının ayrıntılı tanımları yapılmış olup, her br mezarlık bünye-
snde barındırdığı bezemel mezar taşlarına göre ncelenmştr. Bu mezar taşları da
üzerlerndek bezemelere göre gruplandırılmış ve değerlendrlmştr. Halk ürünü
olan bezemel mezar taşlarının çoğunda ktabe bulunmamaktadır. Ktabel olanların
ktabeler okunmuş olup, ktabes olmayan mezar taşları da bütün özellkler dkkate
alınarak tarhlendrlmeye çalışılmıştır.
Sonuç olarak bölgedek bezemel mezar taşları bölge halkına at geleneksel sanatın br
parçası olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu geleneksel sanatın yansımaları Anadolu’nun
farklı yerlernde hatta Anadolu dışındak bazı bölgelerde de görülür. Bu nedenle bu
sanatın ürünlernn ortak br kültürel yaratımın br parçası olduğu tespt edlmştr.
Mezar anıtlarının bezemel olarak yapılmasındak amaç, okuma yazma blmeyen halkı
en kolay yoldan blglendrmek olmalıdır. Çünkü yazarak anlatım yerne bazı şeyler sm-
geleştrerek anlatmayı terch etmşlerdr. Örneğn br mezar taşı üzerne halı dokumada
kullanılan krkt bezemes yaparak mezarda yatan nsanın bayan olableceğn ve halı
dokuduğunu kısa br yolla fade etmş olmaktadır. Ayrıca ölen kşy anıtsallaştırmanın
da bezemel mezar taşı yapmanın nedenler arasında olduğu düşünülmektedr. Çünkü
mezar taşının üzerne bezenmş br kılıç o nsanın ne kadar yğt br nsan olduğunu
xvii