Page 21 - Bezemeli Mezar Taşları
P. 21
G
Konunun Tanımı, Amacı, Önem ve Sınırları
Bu çalışmanın konusu; Kayser l Zamantı Irmağı çevresnde yer alan köy mezar-
lıklarında bulunan bezemel mezar taşlarıdır.
Kayser’ye bağlı Uzun Yayla’dan doğan ve Kayser l merkeznn güneydoğusundak
vad çersnde yatağı bulunan Zamantı Irmağı’nın aktığı, bu genş ve uzun vad konunun
coğraf sınırlarını oluşturmaktadır. Çünkü çalışma konusunu oluşturan bezemel mezar
taşları örneklerne, sadece bu vadnn sınırları çersnde kalan köylerde rastlanmak-
tadır. Bu coğraf sınır dışında kalan hçbr köyde bu üslupta yapılmış mezar taşlarıyla
karşılaşılmamıştır. Sadece Zamantı Irmağı çevresndek köylerde bu tp mezar taşı
yapılmasının sebeb, 17-18.yüzyıllarda bu bölgedek köylere yerleşen Türkmen (Özellkle
Avşar) aşretlernn Orta Asya kökenl geleneklern bu bölgeye taşımış olmalarıdır. Bu
köy mezarlıkları: Bünyan lçesne bağlı Elbaşı nahyes, Grvel köyü, Samağır köyü,
Kölete köyü, Karahıdır köyü, Pınarbaşı lçesne bağlı Sıradan (Oğuzlar) köyü, Büyük
Kömarmut köyü, Büyük Karaman ve Küçük Karaman köyler, Tomarza lçesne bağlı
Gülveren köyü, Büyük Söveğen köyü ve Güzelce köyü, Devel lçesne bağlı Gömed
köyü, Ebçe köyü, Yünören (Fraktn) köyü ve Pusatlı köyü mezarlıklarıdır.
Bu konunun çalışılmasındak amaç; Orta Asya Türklernde görülen, bezemel mezar
taşı yapma geleneğnn Kayser Zamantı bölgesndek uzantısını ncelemek, gün geçtkçe
doğal şartlarla ve nsan etkenyle harap olan bu mezar taşlarının ölçüler alınarak plan
ve görünüşlern çzmek; ayrıntılı fotoğra¼arını çekmek ktabelern okumak ve detaylı
olarak üzernde taşıdıkları bezemelern tanımlarını yapmak, üzerlerndek bezemelere
göre kend çersnde gruplandırmak ve Anadolu’dak ve Anadolu dışındak dğer
örneklerle olan bağını belrleyerek; Anadolu Türk sanatı çersndek yer ve önemn
ortaya koymaktır.
Bölgedek bezemel mezar taşları bölge halkına at geleneksel sanatın br parçası
olarak karşımıza çıkmaktadır. İncelenen köy mezarlıkları çersnde bezemel mezar
taşı yapma geleneğn sürdüren ve esk mezarlıklarına hala defn şlem yapılan köyler
bulunmaktadır. Bunlar, Grvel, Kölete, Gülveren ve Pusatlı köylerdr. Bu köylerde
21