Page 456 - Bezemeli Mezar Taşları
P. 456
YRD.DOÇ.DR. ASLI SAĞIROĞLU ARSLAN |KAYSERİ ZAMANTI IRMAĞI ÇEVRESİNDEKİ BEZEMELİ MEZAR TALARI
Slah bezemelernn mezar taşlarına, ölen kşnn yğt ve y slah kullanablen
107
br nsan olduğunu anlatmak çn şlenmş olableceğ gb, asker olduğunu fade etmek
çnde yapılmış olablrler. Tüfek, tabanca ve benzer slahlar ölen kşnn cesaretn veya
düşmanları tarafından öldürüldüğünü anlatmaktadır 108 . Mezar taşlarındak slahlar
sadece o mezarda yatan ölünün kşlğ le lgl olması br yana, Türk nancında bu
aletlern nsanı kötü ruhların etklernden koruyacağı nancından kaynaklanmış olması
da düşünülmektedr 109 .
Ateşli Silahlar
Osmanlı İmparatorluğunun 17 ve 18. yy. larından tbaren Anadolu’da kullanılmaya
başlanan ateşl slahlar, Zamantı bölgesndek mezarlarda da şlenmştr. Ateşl slah-
lar; tüfek, süngülü tüfek, çakmaklı tabanca, çft çakmaklı tabanca, fşeklk ve barutluk
olarak gruplandırılacaktır.
Tüfek
Ateşl slahlar arasında mezar taşları üzerne en çok şlenen slah tüfektr. Kataloğa
alınan 70 adet mezardan 17 adet mezarın (kat. no: 4, 7, 10, 14, 15, 16, 18, 24, 25, 26, 27, 34,
43, 50, 51, 57, 61) güney, 12 adet mezarın (kat. no: 1, 13, 18, 31, 32, 33, 35, 45, 52, 53, 54, 55)
kuzey yan taşları üzernde tüfek bezemeler vardır. Tüfek Anadolu’ya 17.yy sonu 18.yy
başlarında gelmştr. Üzernde tüfek bezemes bulunan mezarlar 18.yy sonu – 19.yy
başına tarhlendrlmektedr.
Tüfek Türklern yaşama bçmleryle lgl sembollerden br olup, mezarda yatan
kşlern yğtlk ve kahramanlıklarını muharp sınıfından nsanlar olduklarını temsl
etmektedr .
110
Btls’n Zeydan köyü mezarlığında bulunan br mezar taşı üzerne kazıma teknğ
le küçük br tüfek motf şlenmştr . Ayrıca Erzncan’ın Üzümlü Köyü mezarlığında
111
bulunan br adet mezar üzernde de tüfek bezemesnn şlendğn görüyoruz (Fot.398)
107 Harun Güngör, “Kayser ve Çevresnde Bazı Mezar Taşları”,Türk Dünyası Tarh Dergs, Ankara, 1996,
s.33.
108 Harun Güngör, “Kayser ve Çevresnde Bazı Mezar Taşları”, I.Kayser Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları
ve Teblğler, Kayser, 1987, s, 49.
109 Harun Güngör, “Kayser ve Çevresnde Bazı Mezar Taşları”, I.Kayser Kültür ve Sanat Haftası Konuşmaları
ve Teblğler, Kayser, 1987, s, 50.
110 Haldun Özkan, agm, s.35.
111 Kadr Pektaş, age, s.274.
456