Page 459 - Bezemeli Mezar Taşları
P. 459

DEĞERLENDİRME
            56, 59) kuzey yan taşları üzernde kılıç bezemes yer alır. Kılıç bezemes ölen kşnn çok
            yğt br nsan olduğunu anlatmak çn yapılmış olmalıdır. Kılıç bezemes, erkek mezar
            taşları üzerne şlenen bezemelern başında yer almaktadır.
               Gençlğn, mertlğn, şecaatn remz olan kılıç Anadolu halkı üzernde uzun süre
            tesrl olmuştur. Bundan dolayıdır k Kars, Ardahan ve Iğdır yöresndek halk, mezar
            taşında kılıç veya hançer kabartması bulunan kşnn çok yğt olduğunu belrtmek
            çn “kılıcından kan damlıyor” tabrn kullanırlar. Zamanla bu anlamından çok şey
            kaybeden kılıç kabartmasının yern bıçak kabartması almıştır . Kılıç gücün, hak-
                                                                   118
            myetn, adaletn, cesaret ve yğtlğn, htyat ve yok etmenn sembolüdür . Btls’te
                                                                             119
            Kültür Müdürlüğü’nün bahçesnde bulunan, br laht mezarın yan taşı üzernde de ,
                                                                                   120
            Svas’ın Dvrğ lçes Selmoğlu köyü mezarlığında bulunan br adet mezarın kuzey yan
            taşı üzernde (Fot.399) ve yne Dvrğ lçes Çayözü (Hamo) köyü mezarlığında bulunan
            br adet mezarın yan taşı üzernde rastlanmaktadır (Fot.408).

               Kını le Kılıç
               İncelenen mezarlardan yed mezarın (kat. no: 8, 33, 34, 45, 52, 53, 64) kuzey, br
            mezarında (kat. no: 23) güney yan taşı üzerne kını çende kılıç bezemes şlenmştr.
               Svas’ın Dvrğ lçes Çayözü (Hamo) köyü mezarlığında bulunan k adet mezarın
            yan taşları üzernde kını le kılıç bezemes bulunmaktadır (Fot.406,407).

               Kama – Bıçak
               Kısa saplı kesc slahlardan br de kamalardır. Kama- bıçak bezemes, kataloğa alınan
            k mezarın (kat. no: 8, 38) kuzey, br mezarın (kat. no: 51) güney yan taşı üzernde yer alır.
               Hayatın kısa kesldğnn fades olan hançerler ve kamalar, altı yüzyıllık br geçmş
            olan desenlerdr. Devrlerne göre değşk yerleştrlme ortamları gösterrler. 15-16.
            yüzyılda yalın olarak kullanılırken, 17.yüzyılda kumaş desenler le brlkte şlenmş-
            lerdr . Zamantı bölgesndek mezar taşları üzerne şlenen kamaların üçü de yalın
                 121
            olarak şlenmşlerse de 15-16. yüzyıla tarhlendrlemezler.
               Iğdır’ın Aralık lçe mezarlığında yer alan Sevm Karaağaç’ın mezar ktabesnde
            kafası keslmek suretyle öldürüldüğü ve bunu temslen mezar taşınada bıçak kabart-
            ması yapıldığı görüleblr . Bu örnekten hareketle mezarların üzerne bıçak şlenmş
                                  122
            118  Tmur Sl, agm, s.222.
            119  Yaşar Çoruhlu, age, s. 65.
            120 Kadr Pektaş, age, s.317.
            121  Azade Akar, “Esk Türk Mezartaşı.....”, s. 18.
            122  Tmur Sl, agm, s.222.

                                                                                    459
   454   455   456   457   458   459   460   461   462   463   464