Page 464 - Bezemeli Mezar Taşları
P. 464
YRD.DOÇ.DR. ASLI SAĞIROĞLU ARSLAN |KAYSERİ ZAMANTI IRMAĞI ÇEVRESİNDEKİ BEZEMELİ MEZAR TALARI
alması, bazı madalyonların k yanında uçları madalyona doğru kıvrılmış serv ağaç-
ları şlenmş olmasıdır. Bu bezemelern hemen üst bölümlernde br veya k adet düz
yüzeyl slme le yarım yuvarlak kemer formları yer alır. Ayak şahdelernn çoğunun
gövde bölümler üzerne se br brk bezemes şlenmştr. Bazı ayak ucu taşlarında
brk bezemesnn üstünde tünemş kuş fgürlernn yer alması, mezarların lg çekc
br dğer özellğdr.
İncelenen mezarların en çok güney yan taşlarının süslenmş olması, mezarların
ana cephelernn güneye bakan cepheler olduğunu göstermektedr. Güney yan taşları
üzerne geometrk, btksel, fgürlü süslemeler, çeştl kullanım eşyaları ve slahlar gb
çeştl bezemeler şlenmştr. Ama daha çok kahve takımları, ekmek tahtası, krkt,
bardak, brk gb çeştl kullanım eşyaları le kuş, koyun, eşek ve nsan el gb bazı
fgürlü süslemelern yapılmış olması da dkkat çekcdr.
Zamantı bölgesndek mezarların kuzey yan taşları üzernde, güney yan taşlarına
göre çok daha az süslemeye rastlanmakta olup, üzernde süslemes bulunan kuzey yan
taşlarında daha çok, tüfek, tabanca, kılıç, kama ve fşeklk gb çeştl slah bezemeler
şlenmştr. Ayrıca bazı kuzey yan taşlarının üzernde de k yada dört adet kartuş
bezemeler yer alırken, çoğunun üzernde se her hang br süsleme görülmemektedr.
Zamantı bölgesnde yaptığımız araştırmalar sonucunda, bezemel mezar taşlarının
yapımında yöre taşı malzeme olarak kullanılmıştır. Bölgedek mezarlarda kullanılan
taşlar herhang br taş ocağı merkeznden getrtlmekszn, köylern çevrelerndek
kayalar ve taş yığınlarından yontularak şlenmş ve kullanılmıştır. Yöredek taşların
mezar yapımında kullanılması, ulaşımın daha kolay ve malyetnn daha az olmasın-
dan dolayıdır. Zamantı bölgesnde yeralan köylern çevrelernde mevcut olan ve mezar
yapımında kullanılan taşların renkler köyden köye farklılık göstermektedr. İncelenen
mezarlarda kullanılan yöre taşı çok sert br taş olmamakla brlkte, özellkle açık sarı-
krem renkl taşın yüzey yumuşaktır ve kolay şleneblr özellğe sahptr. Ancak bazı köy
mezarlıklarındak mezarlarda kullanılan kara taş, dğer k taş cnsne göre çok daha sert
ve şlenmes zordur. Bundan dolayı bu mezar taşları üzernde yer alan bezemeler ayrıntıya
grlmekszn, bast br üslupla şlenmşlerdr. Ayrıca bölgedek yöre taşının çok çabuk
yıpranablr olması sonucunda da pek çok bezemel mezar günümüze ulaşamamıştır.
İncelenen mezarların ktabelernn heps baş ucu taşı üzerne şlenmş olup, çoğunun
satır araları düz yüzeyl şertlerle bölümlendrlmştr. Ktabelerden bazılarının satır
yüzeyler, taşın genel yüzey çökertlerek dkdörtgen br çerçeve çersne yazılmışken,
bazıları se her hang br çerçeve olmaksızın, taşın yüzeyne alçak kabartma, yüksek
kabartma ve kazıma teknğ le şlenmşlerdr. Ktabeler mahall sanatçılar tarafından her
hang br yazı çeşd kullanılmaksızın, bast br üslupla, Osmanlıca yazılmışlardır. Kta-
464