Page 331 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 3
P. 331

[1282] 322 / İNC                   KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹


                                                                         tunun zaman içerisinde yükselmesinden
                                                                         dolayı  hamam  1,50  m  toprağa  gömülü
                                                                         vaziyettedir.
                                                                         Soyunma  bölümünün  batı  cephesinin
                                                                         ortasında, ana kütleden çıkıntı yapan ve
                                                                         dört  basamaklı  merdivenle  inilen
                                                                         2,15x2,18 m ölçülerindeki bir ön mekâna
                                                                         girilir.  Bu  mekânın  üzeri  güney-kuzey
          İncesu Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Hamamı inşa kitabesi       yönde  atılan  beşik  tonozla  örtülüdür.
                                                                         Soyunma bölümüne bu ön mekânın do-
                                    edilip  edilmediğidir.  Külliyenin  batı  ka-  ğu duvarı ortasına açılan yuvarlak kemer-
                                    nadındaki  medrese,  sıbyan  mektebi  ve   li  kapıdan  girilir.  Kapının  kemeri,  siyah
                                    henüz işlevini tam olarak tespit edemedi-  ve  kırmızı  taşlardan  dönüşümlü  olarak
                                    ğimiz  ve  sıbyan  mektebinin  kuzeyinde   örülmüştür. Kemerin hemen üzerinde i-
                                    yer alan binalarda kullanılan malzemeyle   se hamamın inşa kitabesi yer alır H 1081
                                    dükkânlar ve üzerindeki ikinci katta kul-  (M  1670/71).  Kesme  taş  üzerine  yazılan
                                    lanılan  malzemenin  farklı  oluşu,  her  iki   kitabenin tamamı okunamamış olup, o-
                                    yapı grubunun farklı tarihlerde inşa edil-  kunabilen kısımları aşağıdadır.
                                    diğini ortaya koyabilir. Ayrıca Anadolu’-  Okunuşu:
                                    nun çeşitli yerlerinde XVI-XVII. yüzyılda
                                    inşa edilen ve günümüze sağlam olarak   Vezir-i a’zam Melik-i deryânın veziri
                                    ulaşabilen menzil külliyelerinin genelin-  • Ya’ni yüce makamın kaim-makâmı
                                    de ikinci kat uygulaması ile karşılaşılma-  • Hân binâsıyla beraber hamam yaptı
                                    maktadır. Sonuç olarak, dükkânlarla bir-  • İkisi per-nev mebâniye oldu tamam
                                    likte karşımıza çıkan ikinci katın da 1860   • Hâne kaim-makâm et-târîhi hamam
                                    yılında yapılan onarımlar esnasında inşa   (Sene 1081)
                                    edildikleri ileri sürülebilir.       Anlamı:

                                                                         Denizler melikinin veziri, büyük vezir
                                    Hamam
                                    Hamam,  külliyenin  kuzeyine,  geleneğe   Yeni devletin daima ayakta duran maka-
                                    uygun olarak ana kompozisyonun dışın-  mı
                                    da,  ayrı  bir  yapı  olarak  düşünülmüştür.   Han binasıyla beraber hamam yaptı.
                                    Tek  hamam  olarak  inşa  edilen  eser,   Binalar iki yeni kanatla tamamlandı.
                                    kuzey-güney yönde dikdörtgen bir kütle   Ayaktaki hanın ve hamamın tarihi yazıl-
                                    teşkil etmektedir. Güneyden kuzeye doğ-  dı.
                                    ru sırasıyla soyunmalık, ılıklık, tuvaletler,   Sene (M 1670)
                                    sıcaklık,  su  deposu  ve  külhan  yer  alır.
                                    Hamamın örtüsünde, soyunmalıkta kub-  Soyunma bölümü 7,78x7,78 m ölçülerin-
                                    be;  ılıklık  ve  sıcaklıkta  ortada  kubbe;   de bir mekân olup, üzeri kubbe ile örtü-
                                    yanlarda yarım kubbe; tuvalet ve su de-  lüdür. Kubbeye geçiş pandantiflerle sağ-
                                    posunda beşik tonoz; külhanda da kabur-  lanmıştır,  iç  mekânın  aydınlatılması,
                                    galı haç tonoz kullanılmıştır. Bütün kub-  kubbenin  oturduğu  sekizgen  kasnağın
                                    beler  kasnaklar  üzerine  oturmaktadır.   her cephesine açılmış dörder dikdörtgen
                                    Soyunma bölümünün üzerini örten kub-  pencereyle sağlanmıştır. Bu bölümün du-
                                    be sekizgen bir kasnağa oturmakta olup,   varları üzerinde, her birisi 1,04 m eninde,
                                    diğer bölümlerin örtülerinden daha yük-  1,50 m derinliğinde beş adet niş dikkati
                                    sek tutulmuştur. Bu kasnağın her cephe-  çeker.  Bu  nişlerden  ikisi  doğu,  ikisi  gü-
                                    sine ikişer çörten yerleştirilmiştir. Hama-  ney, birisi de batı cephesinde yer almak-
                                    mı oluşturan bütün bölümlerin üzeri sal   tadır. Kapı açıklıkları hariç tüm cepheler
                                    taşı  ile  kaplıdır.  Hamamın  tamamında   0,50 m yüksekliğinde ve 1,70 m enindeki
                                    düzgün kesme taş kullanılmıştır. Yol ko-  sekilerle  çevrilidir.  Bu  sekiler  üzerinde
                                                                         çok sayıda ahşap soyunma kabini bulun-
   326   327   328   329   330   331   332   333   334   335   336