Page 175 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1608] 166 / KEN KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

Ahmet Nazif Efendi* Kayseri ulemasına
tahsis ettiği eserinde kendisinden “Hoca-
zade unvanı ile bilinen Mehmet Efendi,
Cami-i Kebir*’in dersiâmıdır. Bu Cami-i
Şerif’te ders verir ve tedris halkalarında
yer alır.” cümleleriyle söz etmiştir. Dola-
yısıyla görevli olduğu eğitim kurumunda
birçok ilim adamı yetiştirdi.
O zamanlar bir vakfı da bulunan Hacıa-
rap Mescidi’nin imamı Necip Efendi’nin
vefatı üzerine bu mescidin imameti II.
Abdülhamid’in beratı ile kendisine veril-
di (1903). Bu suretle Hacıarap Mescidi’-
nin imamlığı, okunacak hatimler, vakıf
tarla ve bahçelerinin ekimi ve bakımı,
ayrıca bazı ibadethanelerin masraflarının
da karşılanması gibi işlerle ilgilendi.
1906 yılında 55 yaşındayken Raşit Efendi
Kütüphanesi*’nin vakfiyesinde belirtilen
kurallara göre Hamurculu Bekir Sıtkı
Efendi*’nin hafız-ı kütüb-i sânî (1. müdür
yardımcısı), Kellecioğlu (Kaleli) Hamdi
Efendi*’nin hafız-ı kütüb-i sâlis (2. müdür
yardımcısı) olarak belirlendiği seçimde
Kayseri uleması tarafından hafız-ı kütüb-i
evvel (kütüphane müdürü) olarak seçildi.
Bu kütüphanede tam 20 yıl müdürlük
yaptı (1906-1926). Raşit Efendi Kütüp-
hanesi’ndeki görevinden ayrıldığında
(1926) yerine yine Kayseri ulemasının
seçtiği Hacı Torun Efendi* müdür olarak
atandı. O devirde Cami-i Kebir ve bitişi-
ğindeki Raşit Efendi Kütüphanesi, Kay-
seri’nin kültür ve eğitim merkezi idi. Şeh-

Kendirlizade Mehmet Hoca’nın Hacıarap Mescid- i Şerifi’ne tayini ile ilgili rin önemli toplantıları eşraf ve ulemanın
II. Abdülhamid tuğralı padişah fermanı- H 1324 (M 1903) ( A. H. Köker Arşivi) iştiraki ile burada yapılmaktaydı.
İstiklal Harbi öncesinde kurtuluşa giden
sinde yüksek tahsile başladı. Bu medrese- yoldaki çabalara destek oldu. Bu kap-
de fıkıh, tefsir, mantık, meâni, ilm-i bedi samda müdürü olduğu Raşit Efendi
(ileri düzeyde Arapça) gibi ilimleri tahsil Kütüphanesi’nde gerçekleştirilen bir top-
ederek icazet aldı ve Kayseri’ye döndü. lantıda (20 Aralık 1919) Mustafa Kemal
İstanbul’daki dört yıllık tahsili esnasında Paşa’yı ağırladı. Paşa’nın kütüphanede
devrin ulaşım imkânlarının çok sınırlı yaptığı konuşmada ulema ve eşrafa vata-
olması sebebiyle Kayseri’ye hiç geleme- nın düştüğü durumu, buna karşılık neler
di. Bu dört yıl içinde maişetini ve tahsil yapılması gerektiğini ve gayesini, çizdiği
masraflarını, tatillerde gittiği Edirne vila- yolu anlatması üzerine başta şehrin hoca-
yetinde yürüttüğü imamlık görevinden ları olmak üzere orada bulunan herkes
elde ettiği gelirle karşıladı. kendisine destek sözü verdi.
Kayseri’ye döndükten sonra yüksek 1933 Üniversite Reformu’yla kapatılan
öğrenim öncesi tahsil gördüğü Yeni İstanbul Darülfünunu yerine İstanbul
Saray Medresesine müderris olarak tayin Üniversitesi kurulduktan sonra Hukuk ve
edildi. On dört yıl müddetle burada fıkıh Edebiyat Fakültelerine bağlı olarak İslam
(İslam hukuku) ve Arapça dersleri verdi. Tetkikleri Enstitüsü de açıldı. Burada