Page 182 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KEŞ / 173 [1615]

ması bakımından da referans kitabı olma
özelliği taşımaktadır. Yine Anadolu’da
yazılan ilk eserin felsefe, astronomi ve
coğrafyaya dair oluşu, burada görüşlerin
felsefeyle yorumlanması, hükümdarların
bu alanlara ilgi duyması düşünce tarihi
açısından önemlidir. Astronomi, felsefe
ve tabii ilimlere ilişkin bu geleneğin daha
o zamanlar Büyük Selçuklu Hükümdarı
Melik Şah (1055-1092) gibi hükümdarlar
tarafından kurulmaya başlandığı, bu kita-
bın da bu geleneğin önemli bir eseri
olduğu anlaşılmaktadır.
Yine bu eserden anlaşıldığına göre
Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu’ya
yerleşen Türklerin tamamen göçebe
olmadıkları, bunlar arasında yerleşik Keşlik Camii (R. Aydın)
hayata geçip kültürlü (danişmend) insan- hede ikisi bodrumu, ikisi harimi aydınla-
ların bulunduğu, bunların bilim ve felse- tan dört adet dikdörtgen pencere bulun-
feyle iştigal oldukları görülmektedir. Yer- maktadır. Cephenin üst kısmında kabart-
leşik kültüre geçilmesi sürecinde Kayseri ma tekniğiyle işlenmiş kitabe yer almak-
şehri önemli bir işlev görmüştür. Keşfü’l- tadır. Kitabe metni şu şekildedir:
Akabe isimli mühim eserin müellifinin
Kayseri’de yetişmesi, burada yöneticilik Okunuşu:
yapması ve bu ünlü eseri burada kaleme Mâşâallahu kâne 1322.
alması, eser kadar şehrin de önemini
ortaya koymaktadır. Anlamı:
Allah ne isterse o olur 1907.
Kaynakça: H. Edhem, Kayseriyye; İlyas b.
Ahmed (İbn Kemâl), Keşfü’l-Akabe, Süleyma-
niye Kütüphanesi, İstanbul, Kayıt No: 5426; Batı cephe üzerinde sadece bir adet dik-
Mikail Bayram, “Anadolu’da Te’lif Edilen İlk dörtgen pencere mevcuttur. Yapının
Eser: Kaşf al-Akabe”, İslâm Tetkikleri Enstitüsü kuzey cephesinde son cemaat mahalli yer
Dergisi, C. VII, No: 3-4, İstanbul, 1979, s. 271- almaktadır. Son cemaat mahallinin ahşap
307; Remzi Demir, Philosophia Ottomanica: kirişlemeli örtüsü iki adet sivri kemer ile Keşlik Camii planı
Osmanlı İmparatorluğu Döneminde Türk taşınmaktadır. Kemerler yanlarda yığma (çizim: F. Koçyiğit)
Felsefesi (Eski Felsefe), Lotus Yayınları, C. 1, ayaklara, ortada ise bağımsız bir sütuna
Ankara, 2005, s. 27-28
MEHMET VURAL oturmaktadır. Harimin kuzey cephesinin
ortasında giriş açıklığı, girişin batısında
KEŞLİK CAMİİ mihrap nişi ve kadınlar mahfiline çıkışın
Cami, Yeşilhisar ilçesinin Keşlik Mahal- sağlandığı kapı açıklığı bulunmaktadır.
lesi’nde bulunmaktadır. Yapılış tarihi ve Harime girişin sağlandığı kapı açıklığının
yapan kesin olarak bilinmemektedir. üzerine mermere kabartma tekniğiyle
Yapıda inşa malzemesi olarak kesme ve işlenmiş talik hatlı beş satırlık kitabe yer-
moloz taş kullanılmıştır. Eğimli bir arazi leştirilmiştir. Kitabe metni şu şekildedir:
üzerine konumlandırılan cami, bodrum Okunuşu:
kat üzerinde yükselmektedir. Doğu ve Bismillahirrahmanirrahim
güney cephesi arazi yapısından dolayı iki İnne’s-salâte kânet alâ el-mü’minîne
katlı bir görünüm kazanmıştır. Doğu kitâben mevkûten
cephede biri son cemaat mahallini, üçü Bu cami-i şerif bi-lutfihî tealâ ianet-i
harimi ve biri bodrum katını aydınlatan ahali ile bin üç yüz yirmi beş sene-i
toplam beş adet dikdörtgen pencere yer hicriyye kameriyyesi muharremü’l-
almaktadır. Caminin altındaki bodrum haramı evailinde müceddeden inşa ve
kata giriş de bu cephe üzerindeki kapı ihyaya muvaffak olunmuşdur.
açıklığından sağlanmaktadır. Güney cep- Sene-i Rumi 1322, Sene-i Arabî 1325.