Page 188 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KEY / 179 [1621]

yaparak baskılarını artıran Köpek’i orta- üzerine yürüyerek burayı muhasara altı-
dan kaldırmak zorunda kaldı. na aldılar. Kayseri’de Tabaklar (Debbağ-
Keyhüsrev tahta çıktıktan sonra önce lar) Mahallesi*’nde karargâh kuran
üvey annesi Adile Sultan’ı öldürttü, daha Moğollar, şehri baskı altına aldılar. Ancak
sonra da ilk erkek çocuğa (Keykâvus) Kayserililer teslim olmayarak Selçuklu
sahip olunca erkek kardeşlerini de orta- Emiri (vali) Samsamûddin Kaymaz* ve
dan kaldırdı. Kızları, Adile Sultan’a tür- Subaşı (inzibat amiri) Fahreddin Ayaz
beyi, çok sonraları, şehrin dışına yaptıra- kumandasında müdafaaya çekildiler.
bildiler. Bugün Çifte Kümbet* ismi ile Moğollara ara sıra baskın dahi yaparak
anılan türbe şehrin Sivas yolu üzerinde- onları taciz ettiler ve muhasarayı bırakıp
dir. gitmeye mecbur bıraktılar. Ancak tam bu
Keyhüsrev Mısır Eyyubilerine karşı Suri- sırada şehirde askerî bir görevde bulunan
ye ve Halep Eyyubî melikleri ile anlaşma- İğdişbaşı Hajukoğlu Husam isimli Erme-
lar yaptıktan sonra Moğolistan’a, Cengiz ni dönmesi, pis su kanallarından geçip
Han’ın oğlu Ögeday (Oktay) Han’a baba- Moğollara ulaştı ve onlara şehir halkının
sının hazırladığı elçilik heyetini gönderdi. gücünün kalmadığını belirtip muhasara-
Kendisine muhalif olarak gördüğü, Yassı ya devam ederlerse şehrin düşeceğini
Çemen Savaşı’ndan sonra devlet hizmeti- ihbar etti. Bunun üzerine tekrar muhasa-
ne girmiş, Keykubad’ın gözde emirlerin- rayı şiddetlendiren Moğollar, Sivas
den Harzemlilerin başı Kayırhan*’ı Kapısı’na (Tennuri Caddesi’ne Seyyid
Zamantı Kalesi*’ne hapsetti. Doğuda Burhaneddin Bulvarı’ndan giriş) yükle-
Harzemlilere ve Artuklulara karşı ordu nip kapıyı kırarak buradan şehre girdiler.
sevkedip bir kısım kaleleri fethettiren Kayseri böylece tarihinde görmediği
Keyhüsrev, Gürcü Prensesi Tamara büyük bir yıkım ve katliama uğradı. Vahşi
(Gürcü Hatun*) ile evlendi. Bu hatun Moğollar, insanlardan işkencelerle para-
daha sonra Mevlâna’nın müritleri arasına larını ve kıymetli eşyalarını aldılar. Genç
girdi. kız ve oğlanları esir ettiler. Geri kalan
Bu arada Amasya civarında Türkmenleri halkı kılıçtan geçirdiler ve şehri yaktılar.
başına toplayan Baba İlyas isimli Türk- Bütün bu hadiselere Kale Önü’ndeki
men şeyhi büyük bir isyan başlattı. Baba dergâhında oturan Mevlâna’nın hocası
İlyas’ın halifesi Baba İshak, isyanı daha Seyyid Burhaneddin* de şahit oldu. Bu
büyük boyutlara ulaştırdı. Babaî İsyanı hadiselerden önce Kayseri’de bulunan
denilen bu hareket, doğuda Moğollar’a Sultan’ın annesi Hunat Hatun ve karısı
karşı mevzilendirilen ordu çağırılarak Gürcü Hatun buradan kaçıp Halep Eyyu-
bastırılabildi. bilerine gitmek üzere Adana’daki Ermeni
1242 yılında Anadolu sınırlarına yaklaşan Kralına sığındılar. Fakat hain Kral bunla-
Moğol kumandanı Baycu Noyan*, Babaî rı Moğollara teslim etti.
İsyanı ile zayıflayan Selçuklular’a ait Bu gelişmelerden sonra Azerbaycan’a
Erzurum’u kolayca ele geçirdi. Bunun dönen Baycu Noyan’a Selçuklu Veziri
üzerine hazırladığı büyük bir orduyla Mühezzibüddin Ali yetişti. Ona büyük
Moğollar üzerine harekete geçen Key- hediyeler takdim ederek Selçukluları
hüsrev, etrafındaki liyakatsiz emirler ve Moğollara vergi verir bağımlı bir devlet
tedbirsizliği yüzünden, Sivas yakınında hâline getiren ağır bir anlaşma imzaladı.
Kösedağ’da, 1243 yılında daha az sayıda- Bu anlaşmadan sonra Konya’ya dönen
ki Moğollar karşısında büyük bir mağlu- Keyhüsrev ordusunu, annesine ve karısı-
biyete uğradı ve kaçarak Konya yakının- na ihanet eden Çukurova Ermeni Krallığı
da, Beyşehir Gölü üzerindeki Kubadâbad üzerine sevketti. Ancak bu sırada mevsi-
Sarayı’na sığındı. Orada da duramayarak min geçmesi ve Sultan’ın ölüm haberinin
Antalya’ya geçti. gelmesi (1246) üzerine ordu, Ermenilerle
Moğollar, beklemedikleri bir zafer elde Selçuklular lehine bir anlaşma yapıp geri
edip Selçuklu ganimetlerini ele geçirdik- döndü.
ten sonra kısa sürede Sivas’ı teslim alıp 24 yaşında ölen Keyhüsrev’in cesedi ata-
üç gün yağma ettikten sonra Kayseri larının türbesi Kümbethâne’ye kondu.