Page 192 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4
P. 192
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ KIL / 183 [1625]
aldığı önlemler karşısında başarılı ola- Amasya Nizameddin Argunşah’a; Niğde
madı. Şahinşah ve Zünnun tekrar Arslanşah’a; Ereğli ve güney uç bölgeleri
Bizans’a sığınmak zorunda kaldılar. de Sancarşah’a verildi. Adı geçen şehza-
Bunun üzerine Sultan’ın ikinci barış tek- deler, mezkûr yerlere Konya’da oturan
lifini de reddeden Manuel; Macar, Peçe- babaları Sultan II. Kılıç Arslan’a bağlı
nek, Frank ve Sırp kuvvetlerinden oluşan birer melik olarak atandılar. Böylece her
büyük bir orduyla 1176 yılı ilkbaharında melik, kendi bölgesinde adına sikke kes-
hareket ederek Denizli yönünde ilerledi. tirip hutbe okutabilecek, yaptırdıkları
Fakat uçlarda bulunan kalabalık Türk- binalara kitabe yazdırabilecek hatta
menler, Bizans ordusunu şiddetle ve komşu ülkelerle münasebet kurabilecek,
devamlı olarak yıprattılar. Sultan II. fakat sadece “Sultan” unvanını kullana-
İzzeddin Kılıç Arslan komutasındaki Sel- mayacaktı. Türkiye Selçuklu Devleti, Sul-
çuklu ordusu, Bizans ordusunu dar ve tan II. Kılıç Arslan’ın bu uygulamasıyla
sarp Miryokefalon Vadisi’nde pusuya başkent Konya’ya bağlı on bir küçük
düşürdü. Burada yapılan büyük bir mey- devlete ayrıldı. Daha Sultan’ın sağlığında
dan savaşında (17 Eylül 1176) Bizans’a oğulları arasında saltanat kavgaları başla-
ağır bir darbe indirdi. Böylece Malazgirt dı ve birlik bozuldu.
Zaferi’nden 105 yıl sonra Bizans’a karşı Kudbeddin Melikşah, Haçlılar ile müca-
ikinci büyük bir zafer daha kazanıldı. delesinde yenilerek Alman ordusunun
Bizans’ın ümit ve hayallerini boşa çıka- Konya’ya girmesine ve orayı yağmalama-
ran bu zaferden sonra ardı arkası kesil- sına sebep oldu. Yaşlı Sultan Uluborlu
meyen Oğuz-Türkmen akınlarıyla Türk- Meliki ve “veliaht” tayin ettiği küçük oğlu
leşen ve İslamlaşan Anadolu, “Türkiye” Gıyaseddin Keyhüsrev’e sığındı. Konya’-
adıyla Türklere ebedî Türk yurdu oldu. da seksen yaşında hayata gözlerini
Sultan II. İzzeddin Kılıç Arslan böyle yumdu (Ağustos 1192). Mumyalanarak
önemli bir zaferle Bizans meselesini hal- kendi yaptırdığı Kümbedhane’ye (Sel-
çuklu Sultanları Türbesi) defnedildi.
lettikten sonra Anadolu’da Türk birliğini Tarihî Kişiliği: Sultan II. Kılıç Arslan,
kurmak için Danişmendlilere son vere- oğulları arasında ülkeyi taksim etme
rek doğudaki tehlikeli bir rakibinden kur- hatası dışında, siyasi ve askerî yeteneği,
tuldu (1178). Diğer taraftan Türkmen kuv- uzak görüşlülüğü ve idaresindeki Müs-
vetleri Çukurova Ermeni Krallığı'nı istila lim, gayrimüslim halka ve ilim adamları-
ederek Silifke’yi ele geçirip oradan Suriye na karşı gösterdiği şefkat, hoşgörü ve adil
ve Elcezire’ye doğru yayıldılar. Selçuklu- davranışıyla Türk tarihinin büyük
ların batı hududu ise Denizli’ye kadar hükümdarlarından sayılır. O, siyasi ve
uzanıyordu. askerî kudreti, önemli zaferleri, ileri
Ülkeyi taksimi: Uzun, yorucu ve başarılı görüşlülüğüyle de tarihin büyük şahsiyet-
bir saltanat devresinden sonra, yaşlanan lerinden biridir. Sultan II. İzzeddin Kılıç
ve yorulan Sultan II. Kılıç Arslan, Türk Arslan vücutça özürlü, el ve ayaklarından
hâkimiyet telakkisinin bir gereği olan rahatsız olduğu hâlde seferlerinden ve
“Devlet hanedan üyelerinin ortak malı- gayesinden asla feragat etmemiş, birçok
dır/ mesuliyetindedir.” görüşüne uyarak muharebeye arabayla katılmıştır. Bizans
daha hayattayken ülkesini on bir oğlu kaynakları II. Kılıç Arslan’ın “akıllı ve
arasında taksim etti. Şehzadeler arasında basiretli olduğunu, daima büyük bir ihti-
1186’da yapılan bu taksimata göre Sivas yatla hareket ettiğini, cesur ve kudretli
ve Aksaray Kutbeddin Melikşah’a; Tokat kumandanlar sayesinde yorgunluklarını
ve yöresi Rükneddin Süleymanşah’a; giderdiğini ve zaferler kazandığını” söy-
Kayseri ve yöresi Nureddin Sultanşah’a; ler ki hayatı ve faaliyetleri bu ifadeyi
Elbistan Muğireddin Tuğrulşah’a; Malat- doğrular. Arap ve Ermeni kaynakları
ya Muizeddin Kayserşah’a; Ankara, Çan- “Kılıç Arslan’ın akıllı, heybetli, azametli,
kırı, Kastamonu ve Eskişehir Muhyiddin gazalarının çok olduğunu, yüksek siyaset
Mesud’a; Uluborlu ve Kütahya yöreleri ve adaletiyle şöhret kazandığını” belirt-
Gıyaseddin Keyhüsrev’e; Niksar ve Koy- mekte ittifak ederler. Sultan II. İzzeddin
luhisar Nasreddin Berkyarukşah’a; Kılıç Arslan, Müslümanlar için de tarihe