Page 99 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 4

[1530] 90 / KAY KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

tim yılında öğrenci sayısı 141’e ulaştı.
1915-1916 öğretim yılında ise “idadi”
“Sultani” ye çevrilerek 8. ve 9. sınıflar
meydana getirildi. Aynı yıl okulun birinci
katı da tamamlandı. 1916 yılına kadar
öğrenci sayısı gittikçe artmasına rağmen
savaşın etkisiyle mevcut dokuza düştü.
Ancak 9 mezun verebildi. Bu yıllarda
Yozgat, Niğde gibi çevre illerden öğrenci
gelmesine rağmen gerek toplam öğrenci
sayısı gerekse mezun sayısı azdı. Çünkü
Müslüman Türk gençleri eli silah tutar
hâle gelince okula gitmesi gerekirken
vatan müdafaası için askere alınıyor;
Sakarya Savaşı öncesi TBMM’nin Kayseri’ye taşınması hazırlığı içinde lisede Çanakkale’de, Yemen’de, Kafkasya’da
kurulan başkanlık kürsüsü - 23 Ağustos 1921 (Y. Özmerdivenli Arşivi) şehit oluyorlardı. Gayrimüslimler vergi
vererek askerlikten muaf oldukları için
13, 17 Teşrinievvel 1312 (29 Ekim 1896); BOA, idadide hatta üniversitede okuyordu. Bu
MF. MKT. 149, 22 Ağustos 1308 (3 Eylül 1892); yıllarda Kayseri Sultanisinde 85 Türk,
BOA, MF. MKT. 92/67, 13 Kanunievvel 1302
(25 Aralık 1886); BOA, MF. MKT. 96/37, 18 azınlıktan da iki öğrenci vardı. Hiç kız
Rebiülevvel 1305 (4 Aralık 1887); BOA, MF. öğrenci yoktu. Beş öğretmen çalışmakta,
MKT. 89/39, 23 Rebiülahir 1303 (29 Ocak coğrafya, hesap ve cebir derslerini azın-
1886); Mazıoğlu, ARAŞ, s. 236; S. Deringil, İkti- lıktan bir öğretmen okutmaktaydı.
darın Sembolleri ve İdeoloji. II. Abdülhamid Sakarya Muharebesi’ne denk gelen 1920-
Dönemi (1876-1909), (çev. G. Ç. Güven), İstan- 1921 öğretim yılı için önemli bir bilgiyi
bul 2007, s. 47-53 (3. Baskı) ; Erkiletlioğ- Cahit Külebi (1917-1997) açıkladı. Anka-
lu, Geniş Kayseri, s. 637; B. J. Fortna, Mekteb-i ra’da verdiği konferansın bir bölümünde,
Hümayûn Osmanlı İmparatorluğu’nun Son
Döneminde İslâm, Devlet ve Eğitim, (çev. P. “Ben Millî Eğitim Bakanlığı Müfettişi
Siral), İstanbul 2005; B. Kodaman, Abdülha- olarak Anadolu’yu karış karış gezdim.
mid Devri Eğitim Sistemi, Ankara 1991; B. Okulları teftiş ettim, incelemelerde
Özgüven, “İdadi Binaları”, Tarih ve Toplum, S. bulundum. Bu esnada Kayseri Lisesini
82 (1990), s. 44; Y. Özmerdivenli, “Kayseri teftiş ederken okulun ‘1920-1921 öğretim
Lisesinin Kayseri’nin Eğitim-Öğretim Tarihin- yılı Mezuniyet Defteri’ne, ‘Lise son sınıf
deki Yeri ve Önemi”, KYTSB¹, s. 243-244.
YILDIRAY ÖZBEK talebeleri Sakarya Savaşı için gönüllü
olarak cepheye gidip hepsi şehit oldu-
Eğitim-öğretim tarihi ğundan okul mezun verememiştir.’ yazısı
Kayseri İdadisi (Lisesi) 13 Eylül 1893 yazılmıştı.” dedi. Bu açıklama konferan-
tarihinde “Derce-i Ula Mekteb-i Mülkiye sın dinleyicileri arasında bulunan Alem-
İdadisi” adıyla Camii-i Kebir* ve Kurşun- dar Yalçın*’ın dikkatini çekti. Bunun
lu Camii* arasında, Kapan Mahallesi*’- üzerine yapılan araştırmada o yıla
ndeki Seyfullah Efendi Konağı’nda öğre- ait kütükler ve mezuniyet defteri arşive
time başladı. İlk yıllarda öğrenci sayısı kaldırıldığı için bu bilgiye ait kayıtlara
azdı. Zamanla artarak 1895-1896 öğre- ulaşılamadı.
tim yılında 60’a çıktı ve aynı yıl 8 mezun 1921 Ağustosunda Sakarya Savaşı esna-
verdi. Okumaya olan ilginin artması üze- sında her türlü ihtimali düşünen Ankara
rine konak, ihtiyaca yetmez oldu. Bunun Hükûmeti, bir yenilgi meydana geldiği
üzerine şimdiki lise binasının temeli atıl- takdirde Kayseri’ye çekilme kararı aldı.
dı. Zemin katı 1904’de tamamlandı. Aynı Büyük Millet Meclisinin toplantıları için
yıl içinde okul, konaktan yeni binaya şimdiki Kayseri Sultani binası uygun
taşındı. görülüp burada gerekli hazırlıklar yapıl-
Okulun yeni binaya taşındığı yıl öğretim dı. Bina içinde Büyük Millet Meclisi kür-
süresi altı yıla çıkarıldı fakat ertesi yıl süsü kuruldu ve Türkiye Büyük Millet
tekrar beş yıla indirildi. 1908-1909 öğre- Meclisine ait olan matbaa makineleri de