Page 78 - Kayseri Yeraltı Yapıları Envanteri Raporu
P. 78

Dördüncü Ara Rapor Çalışmaları  79
                                                                                                                                                                                                                         EK 1: sÖzlüK


                                                                                                                                   Ek 1: Sözlük





                                                                                                                                                                                     Taş Kapı: Savunma amaçlı kazılmış yeraltı şehirle-
                                                                                                                                                                                     rinde düşmanın girişini engellemek için tünelleri
                                                                                                                                                                                     kapama amaçlı kullanılan, değirmen taşı benzeri
                                                                                                                                                                                     dairesel taşlar. Kapadokya’da çapı 2.20 cm, kalınlığı
                                                                                                                                                                                     40 cm ve ağırlığı 700 kg’a ulaşan örnekleri mevcuttur.

                                                                                                                                                                                     Operasyon Odası: Taş kapıları yuvarlayarak kapamak
                                                                                                                                                                                     veya açmak için bu taş kapının arkasına, tünelin
                                                                                                                                                                                     yan tarafına kazılan küçük oda.

                                                                                                                                                                                     Tuzak: Taş kapının önünde, düşmanın kapıya ulaş-
                                                                                                                                                                                     masını zorlaştırmak için, tünel zeminine kazılan
                                                                                                                                                                                     derin çukur veya tünel tavanına kazılan ve içeriden,
                                                                                                                                                                                     operasyon odasından ulaşılan saldırı delikleri.

                                                                                                                                                                                     Silo: Yeraltı şehirlerindeki bazı odalarda tahıl ve
                                                                                                                                                                                     hububat depolamak için odanın zeminine kazılmış,
                                                                                                                                                                                     ağızları nispeten dar, içi ve derinliği fazla oyuklar.

                                                                                                                                                                                     Apsis: Kiliselerin mihrabını ve sunak odasını
                                                                                                                                                                                     kapsayan, çoğunlukla tonoz ya da kubbe ile örtülü
                                                                                                                                                                                     yarım daire planlı girinti.

                                                                                                                                                                                     Nef: Kilise mimarisinde apsise dik olarak uzanan,
                                                                                                                                                                                     sütun ya da paye dizileriyle ayrılan ve insanların
                                                                                                                                                                                     dua ettiği ana mekan.

                                                                                                                                                                                     Transept: ‘Haç Kolu’ da denilen, Orta Çağ’dan
                                                                                                                                                                                     başlayarak günümüze dek kilise mimarisinde
                                                                                                                                                                                     haç şeklindeki kilise planının sağ ve sol kollarına
                                                                                                                                                                                     verilen isim.

                                                                                                                                                                                     Narteks: Kilisenin giriş bölümü olarak da tanımla-
                                                                                                                                                                                     nan ve ‘nef’ten genellikle duvarlar yahut sütunlar
                                                                                                                                                                                     ile ayrılan kısım


                                                                                                                                                                                     Mesa: Erozyon dolayısıyla bazı kısımları dik duvarlar
                                                                                                                                                                                     halinde aşınmış, üstü tümüyle düz plato.

                                                                                                                                                                                     Kline: Roma kaya mezarlarında ölülerin konulduğu,
                                                                                                                                                                                     ana kayaya oyulmuş taş ‘yatak’.
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83