Page 78 - Kayseri Yeraltı Yapıları Envanteri Raporu
P. 78
Dördüncü Ara Rapor Çalışmaları 79
EK 1: sÖzlüK
Ek 1: Sözlük
Taş Kapı: Savunma amaçlı kazılmış yeraltı şehirle-
rinde düşmanın girişini engellemek için tünelleri
kapama amaçlı kullanılan, değirmen taşı benzeri
dairesel taşlar. Kapadokya’da çapı 2.20 cm, kalınlığı
40 cm ve ağırlığı 700 kg’a ulaşan örnekleri mevcuttur.
Operasyon Odası: Taş kapıları yuvarlayarak kapamak
veya açmak için bu taş kapının arkasına, tünelin
yan tarafına kazılan küçük oda.
Tuzak: Taş kapının önünde, düşmanın kapıya ulaş-
masını zorlaştırmak için, tünel zeminine kazılan
derin çukur veya tünel tavanına kazılan ve içeriden,
operasyon odasından ulaşılan saldırı delikleri.
Silo: Yeraltı şehirlerindeki bazı odalarda tahıl ve
hububat depolamak için odanın zeminine kazılmış,
ağızları nispeten dar, içi ve derinliği fazla oyuklar.
Apsis: Kiliselerin mihrabını ve sunak odasını
kapsayan, çoğunlukla tonoz ya da kubbe ile örtülü
yarım daire planlı girinti.
Nef: Kilise mimarisinde apsise dik olarak uzanan,
sütun ya da paye dizileriyle ayrılan ve insanların
dua ettiği ana mekan.
Transept: ‘Haç Kolu’ da denilen, Orta Çağ’dan
başlayarak günümüze dek kilise mimarisinde
haç şeklindeki kilise planının sağ ve sol kollarına
verilen isim.
Narteks: Kilisenin giriş bölümü olarak da tanımla-
nan ve ‘nef’ten genellikle duvarlar yahut sütunlar
ile ayrılan kısım
Mesa: Erozyon dolayısıyla bazı kısımları dik duvarlar
halinde aşınmış, üstü tümüyle düz plato.
Kline: Roma kaya mezarlarında ölülerin konulduğu,
ana kayaya oyulmuş taş ‘yatak’.