Page 79 - Kayseri Yeraltı Yapıları Envanteri Raporu
P. 79

Dördüncü Ara Rapor Çalışmaları  79
                                                                                                 EK 1: sÖzlüK


            Ek 1: Sözlük





                                                              Taş Kapı: Savunma amaçlı kazılmış yeraltı şehirle-
                                                              rinde düşmanın girişini engellemek için tünelleri
                                                              kapama amaçlı kullanılan, değirmen taşı benzeri
                                                              dairesel taşlar. Kapadokya’da çapı 2.20 cm, kalınlığı
                                                              40 cm ve ağırlığı 700 kg’a ulaşan örnekleri mevcuttur.

                                                              Operasyon Odası: Taş kapıları yuvarlayarak kapamak
                                                              veya açmak için bu taş kapının arkasına, tünelin
                                                              yan tarafına kazılan küçük oda.

                                                              Tuzak: Taş kapının önünde, düşmanın kapıya ulaş-
                                                              masını zorlaştırmak için, tünel zeminine kazılan
                                                              derin çukur veya tünel tavanına kazılan ve içeriden,
                                                              operasyon odasından ulaşılan saldırı delikleri.

                                                              Silo: Yeraltı şehirlerindeki bazı odalarda tahıl ve
                                                              hububat depolamak için odanın zeminine kazılmış,
                                                              ağızları nispeten dar, içi ve derinliği fazla oyuklar.

                                                              Apsis: Kiliselerin mihrabını ve sunak odasını
                                                              kapsayan, çoğunlukla tonoz ya da kubbe ile örtülü
                                                              yarım daire planlı girinti.

                                                              Nef: Kilise mimarisinde apsise dik olarak uzanan,
                                                              sütun ya da paye dizileriyle ayrılan ve insanların
                                                              dua ettiği ana mekan.

                                                              Transept: ‘Haç Kolu’ da denilen, Orta Çağ’dan
                                                              başlayarak günümüze dek kilise mimarisinde
                                                              haç şeklindeki kilise planının sağ ve sol kollarına
                                                              verilen isim.

                                                              Narteks: Kilisenin giriş bölümü olarak da tanımla-
                                                              nan ve ‘nef’ten genellikle duvarlar yahut sütunlar
                                                              ile ayrılan kısım


                                                              Mesa: Erozyon dolayısıyla bazı kısımları dik duvarlar
                                                              halinde aşınmış, üstü tümüyle düz plato.

                                                              Kline: Roma kaya mezarlarında ölülerin konulduğu,
                                                              ana kayaya oyulmuş taş ‘yatak’.
   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83   84