Page 374 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 374
KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ÇAP / 375
Şu ba t’›n da tek rar Ma raş’a ve Rak ka’ya Ba z› ta rih çi ler Ce la led din Pa şa’n›n ölü -
va li ola rak ta yin edil di. Pa şa, 1823 y› l›n da mü nü yan l›ş ola rak 1846 ya zar. As l›n da
tek rar Ada na’ya va li ola rak gön de ril di. Pa şa me zar ki ta be sin den de an la ş› la ca ğ›
1824 y› l›n da ise hü kü met, dört va li nin ve - gi bi 1848’de öl dü.
zir lik le ri ni kal d›r d›. Bun lar ara s›n da bu - Kay nak ça: Sü ley man Duy gu, “Os man l› Dev let
lu nan Ce la led din Pa şa, To kat’a sür gü ne Ri ca lin den Meh med Ce la led din Pa şa”, Türk
gön de ril di. 1827 y› l›n da Ce la led din Pa şa Kül tü rü, s. 147-148-149; Cev det Ta ri hi, ‹s tan bul
af fe di le rek Ma raş San ca ğ› ken di si ne ve - 1309, VII I. 18; Mü him me Def te ri No: 223, s.73;
ril di. Ma raş’ta iyi bir dü zen ku ran ve hal - Lüt fi Ta ri hi, C.II. S. BURHANETTİN AKBAŞ
k› ko ru yan Ce la led din Pa şa’ya Ni san
1828’de Kay se ri San ca ğ› da bağ lan d›. Ce - ÇA PA NOĞUL LA RI VE KAY SE Rİ
la led din Pa şa, Rus lar la olan sa vaş ta Niğ - Ça pa no ğul la r› Yoz gat, Bo zok, Ye ni ‹l,
bo lu, Ye ni Ka le ve Es ki Ka le Mu ha f›z l› ğ› An ka ra, Kay se ri, Çan k› r›, Amas ya, Niğ -
gö rev le ri ni üst len di. Os man l› Dev le ti’nin de, Ço rum gi bi ge niş bir sa ha da hü küm
çok güç süz bir za ma n›n da ya p› lan bu sa - sür müş ler dir. 1773 y› l›n da Kay se ri Mü te -
vaş ta, kar de şi Ab dül fet tah Efen di ba ba - sel li mi olan Zen ne ci za de Sey yid Mus ta -
s›n dan ka lan ser vet ten 10.000 al t› n› or - fa, bu gö rev den al› nd› yerine der gâh-›
du ya sarf olun mak üze re dev le te verdi. mu’al lâ ka p› c› ba ş› la r›n dan Ça pan za de
Bu sa vaş ta Türk as ker le ri ba z› mev zi ba - ge ti ril di. Zen ne ci za de Mus ta fa’n›n üze -
şa r› lar gös terdi ler se de ye ni or du teş ki la - rin de ki ciz ye borç la r› ve ver gi le rin, Zen -
t› n›n hâlen ku ru la ma m›ş ol ma s›n dan, üst ne ci za de Meh med’den ar ta ka lan borç la -
üs te mağ lu bi yet ler ya şan d›. Ye ni Ka - r›n, bir kaç se ne den be ri olan se fer ler se -
le’nin düş me sin den do la y› Ce la led din be biy le “ba rut-i si ya h›n” faz la ge rek me si
Pa şa da suç lu bu lu nun ca ve zir li ği kal d› - se be bi ile dev let tarafından bun la r›n ace -
r›l d› (Mart 1829) ve Te kir dağ’a sür gü ne le gön de ril me si Ça pa noğ lu Mus ta fa
yol lan d›. Pa şa, ai le sin den beş ki şi yi ala - Bey’den is tedi. Zen ne ci za de Sey yid Mus -
rak Te kir dağ’a git ti. ta fa* ve fat edin ce onun dev le te olan
1842 Şu ba t’›n da Bo zok ve Kay se ri San ca - 13.500 ku ruş ciz ye bor cu nun oğul la r› Sü -
ğ› Fe rik li ği ’ne atan d› ise de bu gö re vin - ley man, Ali, Meh med Emin’den, tah si li
den ay n› y›l az le dil di. Sert mi zan c›n dan için bu se fer de Ça pan za de Sü ley man
do la y› vu ku bu lan şi kâ yet ler, az lin de et ki - Bey’den yar d›m is te di.
li ol du. 1846 y› l›n da tek rar Bo zok ve Kay - Dev le tin ha zi ne si ne önem li ge lir ler sağ -
se ri san cak la r› n›n ba ş› na gön de ril di ğin - la mak hu su sun da Ça pa noğ lu Sü ley man
de ya ş› 65’i geç miş ti ve es ki ener ji si ni yi - Bey’in önem li kat k› la r› ol du. Ör ne ğin ağ -
tir di ği gi bi asa bi yet hâl le ri gö rül mek tey - nam ver gi si nin top lan ma s›n da Ça pan za -
di. Bu gö rev den de ay n› y›l ay r›l mak zo - de Sü ley man Bey’e bü yük iş düş müş tü.
run da kal d›. Hat ta bu son gö re vin de Kay se ri’den ko yun yol lan ma s› ve be del -
mah ke me ye sevk edil di. Mah ke me nin le ri nin öden me si işi ne Ça pa noğ lu Sü ley -
ken di si hak k›n da ne ka rar ver di ği bi lin - man Bey ba k› yor du. 1768-1774 Os man l›-
me mek le be ra ber 1848 y› l›n da (27 Ra ma - Rus Sa va ş›’ndan son ra Ana do lu’da ki as -
zan 1264) ve fat et ti. Me za r› Yoz gat Ça pa - ker le rin cep he ye git me le rin den do la y›
noğ lu Ca mi i’nin ha zi re sin de ba ba s› n›n bü yük bir oto ri te boş lu ğu mey da na gel di.
ya n›n da d›r. Bun dan do la y› Ana do lu’nun bir çok ye -
Me zar ta ş›n da şun lar yaz l› d›r: rin de eş k› ya l›k olay la r› ce re yan et mek tey -
di. Dev let, Ça pan za de Mus ta fa Bey’den
Hü vel bâ kî Kay se ri-Bo zok ara s›n da ki iki yüz den faz -
Mer hum ve mağ fur ilâ rah me ti la “ka p› s›z le vend” de ni len eş k› ya n›n ya -
Rab bi hil ga fûr Ab dül ceb bar ka lan ma s› n› is te miş ti. Ay n› du rum 1785
Zâ de Meh med Ce lâ led dîn Pa şa y› l›n da Ça pan za de Sü ley man Bey dö ne -
Rûhıyı çün el-fa ti hâ min de de de vam et ti ve dev let Ça pan za -
H 1264 se ne 27 Ra ma zan (M 1848) de le re eş k› ya l›k la r› ön le mek gi bi bir gö -