Page 463 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

464 / DEV KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

De ve li Ka le si, De ve li’nin stra te jik bir
nok ta da yer al ma s›n dan do la y› bir çok
ta ri hî ola ya ta n›k ol muş tur. Bi zans ku -
man dan la r› Atom ve Apu sahl (1059),
De ve li Ka le si’ne s› ğ›n m›ş, II. ‹z zet tin
Key kâ vus ile IV. Rük ned din K› l› çars lan
ara s›n da ki taht kav ga s› es na s›n da K› l› -
çars lan, Kon ya’dan ka ça rak De ve li Ka -
le si’ne gel miş ve bir müd det bu ra da ika -
met et miş tir. 1398 ta ri hin de Dul ka di ro -
Develi Kalesi (S. Topçu)
ğul la r› Be yi Meh med Bey’le taht mü ca -
lun ma mak ta d›r. Bu ne den le ka le nin ne de le si ne gi ren Sev li Bey, Meh med Bey’e
za man ve kim ta ra f›n dan in şa et ti ril di ği ye ni le rek De ve li Ka le si’ne kaç mak zo -
bi lin me mek te dir. Ka le de in şa mal ze me si run da kal m›ş t›r. Ka le, Os man l› lar Dö ne -
ola rak burç lar da mo loz taş ve mü da fa a min de öne mi ni yi tir miş tir. Her ne ka dar
du var la r›n da ka ba yo nu taş kul la n›l m›ş - M. Rest le-Her bert Hun ger, Os man l› lar
t›r. Tah sin Öz güç ve Mah mut Akok’un Dö ne min de ka le nin res to re edil miş ol -
1955 y› l›n da pla n› n› çi ze rek ya y›m la d› ğ› ma ih ti ma li nin yük sek ol du ğun dan bah -
ka le den gü nü mü ze, iç ka le nin gü ney do - set se ler de böy le bir ona r›ma Os man l› lar
ğu su nun ku ze yin de yer alan iki ya r›m Dö ne min de ge rek du yul ma d› ğ› aşi kâr -
dai re burç ve iç sur la r›n gü ne yin de bu lu - d›r. Çün kü Os man l› lar Dö ne min de De -
nan iki dik dört gen burç la ba z› sur du var - ve li, öne mi ni kay be de rek Eve rek göç
la r› ulaş m›ş t›r. almaya baş la m›ş t›r.
Ka le esas iti ba r›y la bir çok Ana do lu şeh - Ka le üze rin de her han gi bir ki ta be nin yer
rin de ol du ğu gi bi üç bö lüm den oluş mak - al ma ma s›, ka le hak k›n da ke sin bir ta rih
ta d›r. Bun lar iç ka le, iç sur ve d›ş sur lar - ve ril me si ni en gel le mek te dir. M. Rest le-
d›r. ‹ç ka le nin et ra f› ya r›m yu var lak burç - Her bert Hun ger, ka le nin Er me ni ler za -
lar la çev ril miş tir. Aşa ğ› yu ka r› 900 m lik ma n›n da ya p›l m›ş ola ma ya ca ğ› n› be lirt -
2
bir sa ha y› ih ti va eden bu k› s›m, ol duk ça mek te dir. Bu gö rüş ta ri hî bil gi ler le de
bü yük bir tah ri ba ta uğ ra m›ş ve gü nü mü ze ör tüş mek te dir. Yi ne M. Rest le-Her bert
sa de ce do ğu sun da yer alan iki ya r›m dai - Hun ger, De ve li’de bir ap sis sü tun aya ğ› -
re form lu burç ulaş m›ş t›r. Burç lar mo loz n›n ka l›n t› s› bu lun du ğu ve bir Bi zans
taş la in şa edil miş tir. Burç la r›n üze ri s› - Spo li’nin köy de yer al d› ğ›n dan bah set -
vay la ka pa t›l m›ş t›r. Burç la r›n in şa s›n da mek te dir. Bi zans Dö ne min de de Bi zans
ara zi nin eği min den ya rar la n›l m›ş t›r. ku man dan la r› Atom ve Apu sahl’›n De -
‹ç ka le nin gü ne yin de bu lu nan iç sur lar - ve li Ka le si’ne s› ğ›n m›ş ol ma la r› ko nu -
dan, gü nü mü ze sa de ce iki dik dört gen sun da ki ta ri hî bil gi le re da ya na rak Ka le -
form lu burç ula şa bil miş, burç lar ara s›n - ’nin Bi zans Dö ne min den ön ce in şa edil -
da ki sa vun ma du var la r› bü yük oran da di ği, Bi zans ve Sel çuk lu lar Dö ne min de
tah rip ol muş tur. Bu sur lar dan mev cut ak tif ola rak kul la n›l d› ğ› ta ra f› m›z ca dü -
burç la r›n ba t› s›n da yer alan k› s›m lar şü nül mek te dir. Ka na ati miz ce özel lik le
ayak ta dur mak ta d›r. Ka ba yo nu taş ve Sel çuk lu lar Dö ne min de, ka leye ye ni ek -
mo loz ta ş›n be ra ber kul la n›l d› ğ› burç ve le me ler ya p› la rak ka le ge niş le til miş ve
sur lar, harç kul la n› la rak örül müş tür. Gü - Os man l› hâ ki mi ye tin den son ra öne mi ni
ney ve ba t› ya doğ ru ge niş le yen ve is kâ na kay bet miş tir.
mü sa it bir ya p› ya sa hip üçün cü k› s›m da Kay nak ça: Tah sin Öz güç, Mah mut Akok, “De -
ise ka le nin gi riş ka p› s› yer al mak tay d›. Bu ve li Abi de le ri”, Bel le ten, C XIX (1975), s. 377-
k› s›m gü nü müz de ta ma men y› k›l m›ş t›r. 378; M. Rest le, Her bert Hun ger, Ta bu la Im pe ri -
De ve li Ka le si’nin iç ka le bö lü mün de yer i Byzan ti ni (Kap pa do ki en), Wi en 1981, s. 178;
‹bn Bî bî, el-Eva mir, s. 138-139-141; Top çu, DTE,
alan her han gi bir ya p› gü nü mü ze ulaş ma - s. 21-24.
m›ş t›r. SULTAN TOPÇU