Page 466 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ DEV / 467

ya p› lan) Es ki Maa rif Bi na s›’nda ya p›l d› dun her ta ra f› na gön de ril di. Ağus tos ay›
ve Kay ma kam At›f Bey’in bir ko nuş ma - or ta la r›n da Er zu rum Kon gre si ka rar la r› -
s›y la aç›l d›. At›f Bey, Ko mi te ve halk la be - n› içe ren ya z› De ve li’ye gel di. Bu ya z› n›n
ra ber ya p› la cak iş ler üze rin de fi kir le ri ni gel me siy le bir lik te De ve li ‹s tik lal Ko mi -
söy ledi. Ar d›n dan Ce za Hâ ki mi Ar na vut te si Sek re te ri Os man (Coş kun) Bey, Ko -
Mu har rem Bey söz ala rak, ellerin de her - mi te Üye le ri ne, giz li ku ru lan ‹s tik lal Ko -
han gi bir si lah l› kuv ve tin bu lun ma d› ğ› n›, mi te si nin gö re vi nin so na er di ği ni ar t›k
ye di dü ve le (dev le te) kar ş› harp ede me ye - giz li ça l›ş ma ya ge rek kal ma d› ğ› n› bil di re -
cek le ri ni, sert bir dil le ten kit et ti. Bu nun rek Er zu rum Kon gre si Be yan na me si ›ş› -
üze ri ne Kay ma kam At›f Bey hid det le ne - ğ›n da De ve li Mü da fa a-i Hu kuk Ce mi ye ti -
rek: Da va ya inan ma yan la r›n top lan t› y› nin ku rul ma s› n›n ye rin de ola ca ğ› n› bil -
terk et me si ni is te yerek Ce za Hâ ki mi Mu - dir di. Halk ga le ya na ge le rek Kon gre ka -
har rem Bey’i top lan t› dan kov du. rar la r› n› onay la m›ş ve bu su ret le Mü da fa -
Top lan t› so nu cun da, ye di ki şi lik bir Ce - a-i Hu kuk Ce mi ye ti ku rul du (1919). Ar -
mi yet-i ‹s lâ mi ye ‹da re Ku ru lu nun oluş tu - d›n dan Mus ta fa Ke mal Pa şa’ya bir tel graf
rul ma s› na, ma hal le ve köy ler de Ce mi - çe ki le rek mil let çe izin de yiz. Emir ve ta li -
yet’in teş ki lat lan ma s› na, Ce mi yet’e si lah mat la r› n› z› bek li yo ruz ifa de le ri bil di ril di.
ve cep ha ne te min edil me si ne, köy le rin Bu ye ni ör güt len me den son ra De ve li
zi ya ret edi le rek ile ri de ku ru la cak bir lik - Mü da fa a-i Hu kuk Ce mi ye ti öy le bir hâ le
ler de kul la n›l mak üze re pa ra ve za hi re gel di ki De ve li ‹lçesi’ne bağ l› bü tün köy -
top lan ma s› na ka rar ve ril di. ler de ve Ku va-yi Mil li ye’nin çar p›ş t› ğ›
Böy le ce ça l›ş ma lar bir di sip lin al t› na al› - cep he ve sa ha lar da, ida ri, si ya si ve asa yi -
na rak da ğ› n›k l›k tan kur ta r›l d›. Bu na gö re, şi il gi len di ren bü tün ko nu lar la il gi len me -
‹s tik lal Ko mi te si işin giz li ve as ke rî yö - ye baş lad›, ge rek ti ği şe kil de ka rar lar al d›
nüy le; Ce mi yet-i ‹s lâ mi ye de teş ki lat lan - ve uy gu la d›. So nuç ta ‹s tan bul Hü kü me ti
ma, pa ra ve g› da te mi ni gi bi iş ler le uğ ra - ile bağ la r› da ta ma men kop tu.
şa cak t›r. Bu nun la bir lik te ‹s tik lal Ko mi te - Kay nak ça: Meh met Öz de mir, Mil lî Mü ca de le’de
si nin esas gö re vi, De ve li ya k›n la r› na ka - De ve li, Sü mer Mat baa s›, Kay se ri 1973; Ce na ni
dar ge len Fran s›z ve Er me ni kuv vet le ri ne Gür büz, Mil lî Mü ca de le’de De ve li ve Er me ni ler,
kar ş› as ke rî bir cep he kur mak t›r. Kül tür Ba kan l› ğ› Ya y›n la r›, An ka ra 1996; Me tin
Ay› ş› ğ›, “Mil lî Mü ca de le’de De ve li”, De ve li, s. 1-
Ce mi yet-i ‹s lâ mi ye nin baş kan l› ğ› na Pa şa - 19; Kars, M.M.Kay se ri.
za de Os man (De ve li oğ lu) Bey*, sek re ter - SERDAR SAKİN
li ği ne de Os man Bey se çi le rek gö re ve
baş la d›lar. DE VE Lİ POS TA SI
Ce mi yet’in ku ru lu şuy la bir lik te hal k›n Cu mar te si gün le ri ç› kan haf ta l›k si ya si, ta -
yar d›m la r› h›z la gel me ye baş la d›. Bu nun raf s›z ga ze te dir. Sa hi bi Fe ri han ‹s tan bul lu
üze ri ne Ce mi yet bir bi na ki ra lad›. Da ha iken son ra dan Gün gör Yurt gü ven ol du.
son ra da bir ye tim ha ne aç t›. Şe hit ço cuk - Ya z› ‹ş le ri Mü dür lü ğü nü ön ce Avu kat ‹b -
la r› bu ra da oku tul du. Ce mi yet, cu ma na - ra him Ma vi oğ lu, bir sü re son ra da Avu kat
ma z› hut be le ri nin Türk çe okun ma s› na Hay ret tin B› çak ç› yap t›. Kay se ri Er ci yes
ka rar ver di ve uy gu la ma ya koy du. ‹lk Ba s› me vin de ba s›l d›. Fi ya t› on beş ku ruş -
Türk çe hut be yi de Ha z›m (Ulu soy) Bey tur. 24 Şu bat 1954’te ç›k ma ya baş lad›, 30.
ver di. Hut be de Ce mi yet’in fay da la r›n dan, sa y› s›y la ya y› m› na son ver di. Ga ze te
düş ma na kar ş› bir lik ve be ra ber lik için de mizah içerikli si ya sal ya z› lar ya n›n da kül -
ol ma n›n lü zu mun dan bah set ti. tü rel ya y›n la ra da yer ver di. Ya zar la r›: ‹b -
De ve li’de bu ge liş me ler yaşan›r ken Tür - ra him Ma vi oğ lu, Hay ret tin ‹s tan bul lu, Ve -
ki ye genelinde de Mus ta fa Ke mal ön der - li yid din Ka ba da y›, Voy vo da De ve li oğ lu,
li ğin de baş la yan ha re ket de vam et mek - Os man Coş kun, Şa hin Köy lü oğ lu, Avu kat
tey di. Bu amaç la top la nan Er zu rum Kon - Cen giz Nay man, Ne ca ti Öz den’dir.
gre si 7 Ağus tos 1919’da ça l›ş ma la r› n› bi - Kay nak ça: Ön der, KBT, s. 92.
tir di ve Kon gre’de al› nan ka rar lar, yur - YAYIN KURULU