Page 98 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 98

100 / ALİ                           KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹

                                       Ali Da ğ› is mi nin ne re den gel di ği ko nu su  ye si”* ad›y la bir bi rim bu lun du ğu bu na -
                                       tar t›ş ma l› d›r. Ona bu is mi, bü yük bir ih ti -  hi ye nin  Is ta fa na  (Re şa di ye),  Ak ça ka ya,
                                       mal le  bu gün kü  K›r g› zis tan’da  bu lu nan  Ta las ve Çay (Ta las ya k› n›n da, Ali Da ğ›
                                       ta ri hî  Ta las  şeh rin den  bu ra ya  gö çen  ete ğin de, şim di bir bağ sem ti)Köy le ri’n -
                                       Türklerin es ki şe hir le ri ndeki dağların is -  den oluş tu ğu ka y›t l› d›r. Ali Da ğ› Ta las’ta
                                       mi ni  ver miş  ol du ğu  düşünülebilir.  Zi ra  bu lu nan üç ce ma at men su bun ca da kut -
                                       bu gün de K›r g› zis tan’da ki Ta las’›n bi ti şi -  sal  ta n› n›r d›.  Türk ler–Müs lü man lar  bu -
                                       ğin de  Ala dağ lar  bu lun mak ta  olup  bu  ra n›n  is mi nin  Hz.  Ali’den  gel di ği ne  ve
                                       isim bu ra da Ali Da ğ› (Hz. Ali’yi ha t›r lat -  Hz. Ali’nin at› n›n aya ğ› n›n ve k› l› c› n›n izi -
                                       ma s› ile de) ol muş tur. Ni te kim, Kır gı zis -  nin  ka ya lar  üze rin de  bu lun du ğu na  ina -
            Ali Dağıʼnda yapılan paraşüt
            gösterileri (Bünyamin)     tan’da  bu lu nan  Ta las;  Ki çi  (Kü çük)  ve  n›r,  bu ra ya  ç› k›p  in me nin  bü yük  se vap
                                       Ulu  (Bü yük)  Ta las  şek lin de  ad lan dı rıl -  ol du ğu nu söy ler ler ve bu ra da çe şit li ma -
                                       mış tır. Bu ad lar dan bi ri ile Kay se ri’de ki  kam lar da adak adar  lar d›. Er me ni ler ken -
                                       Ta las’ın  bir  ma hal le si ni  Ki çi köy  adı  ile  di le ri için kut sal olan Aziz Ga ra bet ile öz -
                                       kur muş lar dır.  Ay nı  şe kil de,  “Ak ça ka -  deş leş ti rir ler, Rum lar Bi zans dö ne mi nin
                                       ya”nın adı nın da da yi ne Es ki Ta las ya k› -  meş hur Kay se ri H› ris ti yan Va li si (Met ro -
                                       n›n da bu lu nan “Ak ç› köy”den gel di ği dü -  po li ti) Aziz Ba si lei os’u (Bü yük Ba si lei os*)
                                       şü nül mek te  dir.  XIII.  yüz y›l da  meş hur  bu ra da anar lard›. Ni te kim XIX. yüz y›l da
                                       mu ta sav v›f  Mev lâ nâ’n›n  ho ca s›  Sey yid  bu dağ da (yu ka r› da ki üç te pe ara s›n da ki
                                       Bur ha ned din  Haz ret le ri nin  Ali  Da ğ›’na  düz lü ğe) Rum lar ta ra f›n dan bir ma nas t›r
                                       ç› ka rak in zi va ya çe kil di ği ni Me nâ kü bü’ l-  ve bir su mah ze ni in şa edil miş  tir.
                                       â ri fin ha ber  ver mek te dir.  1277 y› l›n da  Dağ  folk lor  ola rak  da  bir çok  de ğer le re
                                       Kay se ri’ye  bir  se fer  ya pan  M› s›r  Türk  sa hip tir.  Yaz  so nun da  ce viz le rin  kav la -
                                       Mem luk lu  Sul ta n›  Bay bars’›n  ya n›n da  ma s› do la y› s›y la ç›r p›l ma s› ve üzüm le rin
                                       bu lu nan Arap ta rih çi ‹bn Ab duz za hir, or -  ke si mi  za ma n› n›n  gel di ği ni  be lir ten  bir
                                       du nun Sal ku ma (Gür p› nar) Kö yü’ne gel -  yağ l› di rek ge ce le yin ya k› l›rdı (Kay se ri li -
                                       dik le rin de, bu kö yün ba t› s›n da Asib Da ğ›  ler  bu na  “ç› ra  yan ma s›”  is mi ni  ve rir di).
                                       bu lun du ğu nu  ve  bu  dağ da  meş hur  şa ir  Böy le ce  Kay se ri  tak vi mi nin  bir  un su ru
                                       ‹m rül kays’›n  me za r› n›n  ol du ğu nu  kay -  or ta ya ç› kar d›. Da ğ›n gü zel li ği ni an la tan
                                       det miş tir. Bu da ğa ait on dan:    ve “B›z d›k” de ni len bir halk oyu nu nun da
                                                                            sözleri olan;
                                       Ey kom şu muz bir çok şey ler ol du
                                       Asîb bu ra da ol duk ça ben de bu ra da yım  Ali Da ğı da der ler dağ la rın ha sı
                                       Ey kom şu muz biz iki miz bu ra da ga ri biz  Ku ca ğı na da çek miş ko ca Ta las’ı
                                       Her ga rib di ğer bir ga ri bin ak ra ba sı dır  İn dim Hi sar cık’a ye dim ki ra sı
                                                                            Eşi aman aman bız dık bız dık
                                       şi i ri ni  nak let miş tir.  ‹m rül kays  hak k›n da  Ye ni le de gay de yi düz dük düz dük
                                       ya p› lan  araş t›r ma  lar da  yak la ş›k  530 y› -  Gü zel le ri nen gez dik gez dik
                                       l›n da  An ka ra’da  ve fat  et ti ği  be lir ti len  Çir kin ler den bez dik bez dik
                                       meş hur  şa i rin  me za r› n›n  Asib  ya ni  Ali
                                       Da ğ›’nda ol du ğu bu bel gey le or ta ya ç›k -  tür kü sü Kay se ri’de meş hur dur.
                                       mak ta d›r.  Ev li ya  Çe le bi  de  ‹m rül kays’›n
                                       me za r› n›n  Kay se ri  ya k› n›n da  Ases  Da -  Ali Da ğ› üze ri ne son za man lar da araç la -
                                       ğ›’nda ol du ğu nu zik re der. Ni te kim da ğ›n  r›n ç›k ma s› için bir yol aç›l m›ş t›r. Bu yo -
                                       Hi sar c›k ta ra f› na ba kan üçün cü te pe sin -  lun son lan d› ğ› en yük sek te pe si ne Em ni -
                                       de bir tek ke-tür be ha ra be si mev cut olup  yet Mü dür lü ğü Din le me ‹s tas yo nu ku rul -
                                       1649’da  Kay se ri’ye  ge len  Ev li ya  Çe le bi  muş tur. Yi ne dağ da son y›l lar da ulus la ra -
                                       ay r› ca  Ah met  Ti ra nî  Haz ret le ri nin  bu  ra s› ya maç pa ra şü tü ya r›ş ma s› ya p›l mak -
                                       dağ da defnedildiğini be lirt miş tir.  ta d›r. An cak bu iş ler için da ğ›n ta bii yü zü
                                       Os man l›  dö ne min de  ya p› lan  tah rir ler de  yol aç mak ga ye siy le iş ma ki ne le ri ta ra f›n -
                                       Kay se ri’de “Ce bel-i Ali (Ali Da ğ›) Na hi -  dan y›r t› l›p çir kin leş ti ril mek te dir. Ta las’a
   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103