Page 98 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1
P. 98
100 / ALİ KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹
Ali Da ğ› is mi nin ne re den gel di ği ko nu su ye si”* ad›y la bir bi rim bu lun du ğu bu na -
tar t›ş ma l› d›r. Ona bu is mi, bü yük bir ih ti - hi ye nin Is ta fa na (Re şa di ye), Ak ça ka ya,
mal le bu gün kü K›r g› zis tan’da bu lu nan Ta las ve Çay (Ta las ya k› n›n da, Ali Da ğ›
ta ri hî Ta las şeh rin den bu ra ya gö çen ete ğin de, şim di bir bağ sem ti)Köy le ri’n -
Türklerin es ki şe hir le ri ndeki dağların is - den oluş tu ğu ka y›t l› d›r. Ali Da ğ› Ta las’ta
mi ni ver miş ol du ğu düşünülebilir. Zi ra bu lu nan üç ce ma at men su bun ca da kut -
bu gün de K›r g› zis tan’da ki Ta las’›n bi ti şi - sal ta n› n›r d›. Türk ler–Müs lü man lar bu -
ğin de Ala dağ lar bu lun mak ta olup bu ra n›n is mi nin Hz. Ali’den gel di ği ne ve
isim bu ra da Ali Da ğ› (Hz. Ali’yi ha t›r lat - Hz. Ali’nin at› n›n aya ğ› n›n ve k› l› c› n›n izi -
ma s› ile de) ol muş tur. Ni te kim, Kır gı zis - nin ka ya lar üze rin de bu lun du ğu na ina -
Ali Dağıʼnda yapılan paraşüt
gösterileri (Bünyamin) tan’da bu lu nan Ta las; Ki çi (Kü çük) ve n›r, bu ra ya ç› k›p in me nin bü yük se vap
Ulu (Bü yük) Ta las şek lin de ad lan dı rıl - ol du ğu nu söy ler ler ve bu ra da çe şit li ma -
mış tır. Bu ad lar dan bi ri ile Kay se ri’de ki kam lar da adak adar lar d›. Er me ni ler ken -
Ta las’ın bir ma hal le si ni Ki çi köy adı ile di le ri için kut sal olan Aziz Ga ra bet ile öz -
kur muş lar dır. Ay nı şe kil de, “Ak ça ka - deş leş ti rir ler, Rum lar Bi zans dö ne mi nin
ya”nın adı nın da da yi ne Es ki Ta las ya k› - meş hur Kay se ri H› ris ti yan Va li si (Met ro -
n›n da bu lu nan “Ak ç› köy”den gel di ği dü - po li ti) Aziz Ba si lei os’u (Bü yük Ba si lei os*)
şü nül mek te dir. XIII. yüz y›l da meş hur bu ra da anar lard›. Ni te kim XIX. yüz y›l da
mu ta sav v›f Mev lâ nâ’n›n ho ca s› Sey yid bu dağ da (yu ka r› da ki üç te pe ara s›n da ki
Bur ha ned din Haz ret le ri nin Ali Da ğ›’na düz lü ğe) Rum lar ta ra f›n dan bir ma nas t›r
ç› ka rak in zi va ya çe kil di ği ni Me nâ kü bü’ l- ve bir su mah ze ni in şa edil miş tir.
â ri fin ha ber ver mek te dir. 1277 y› l›n da Dağ folk lor ola rak da bir çok de ğer le re
Kay se ri’ye bir se fer ya pan M› s›r Türk sa hip tir. Yaz so nun da ce viz le rin kav la -
Mem luk lu Sul ta n› Bay bars’›n ya n›n da ma s› do la y› s›y la ç›r p›l ma s› ve üzüm le rin
bu lu nan Arap ta rih çi ‹bn Ab duz za hir, or - ke si mi za ma n› n›n gel di ği ni be lir ten bir
du nun Sal ku ma (Gür p› nar) Kö yü’ne gel - yağ l› di rek ge ce le yin ya k› l›rdı (Kay se ri li -
dik le rin de, bu kö yün ba t› s›n da Asib Da ğ› ler bu na “ç› ra yan ma s›” is mi ni ve rir di).
bu lun du ğu nu ve bu dağ da meş hur şa ir Böy le ce Kay se ri tak vi mi nin bir un su ru
‹m rül kays’›n me za r› n›n ol du ğu nu kay - or ta ya ç› kar d›. Da ğ›n gü zel li ği ni an la tan
det miş tir. Bu da ğa ait on dan: ve “B›z d›k” de ni len bir halk oyu nu nun da
sözleri olan;
Ey kom şu muz bir çok şey ler ol du
Asîb bu ra da ol duk ça ben de bu ra da yım Ali Da ğı da der ler dağ la rın ha sı
Ey kom şu muz biz iki miz bu ra da ga ri biz Ku ca ğı na da çek miş ko ca Ta las’ı
Her ga rib di ğer bir ga ri bin ak ra ba sı dır İn dim Hi sar cık’a ye dim ki ra sı
Eşi aman aman bız dık bız dık
şi i ri ni nak let miş tir. ‹m rül kays hak k›n da Ye ni le de gay de yi düz dük düz dük
ya p› lan araş t›r ma lar da yak la ş›k 530 y› - Gü zel le ri nen gez dik gez dik
l›n da An ka ra’da ve fat et ti ği be lir ti len Çir kin ler den bez dik bez dik
meş hur şa i rin me za r› n›n Asib ya ni Ali
Da ğ›’nda ol du ğu bu bel gey le or ta ya ç›k - tür kü sü Kay se ri’de meş hur dur.
mak ta d›r. Ev li ya Çe le bi de ‹m rül kays’›n
me za r› n›n Kay se ri ya k› n›n da Ases Da - Ali Da ğ› üze ri ne son za man lar da araç la -
ğ›’nda ol du ğu nu zik re der. Ni te kim da ğ›n r›n ç›k ma s› için bir yol aç›l m›ş t›r. Bu yo -
Hi sar c›k ta ra f› na ba kan üçün cü te pe sin - lun son lan d› ğ› en yük sek te pe si ne Em ni -
de bir tek ke-tür be ha ra be si mev cut olup yet Mü dür lü ğü Din le me ‹s tas yo nu ku rul -
1649’da Kay se ri’ye ge len Ev li ya Çe le bi muş tur. Yi ne dağ da son y›l lar da ulus la ra -
ay r› ca Ah met Ti ra nî Haz ret le ri nin bu ra s› ya maç pa ra şü tü ya r›ş ma s› ya p›l mak -
dağ da defnedildiğini be lirt miş tir. ta d›r. An cak bu iş ler için da ğ›n ta bii yü zü
Os man l› dö ne min de ya p› lan tah rir ler de yol aç mak ga ye siy le iş ma ki ne le ri ta ra f›n -
Kay se ri’de “Ce bel-i Ali (Ali Da ğ›) Na hi - dan y›r t› l›p çir kin leş ti ril mek te dir. Ta las’a