Page 101 - Kayseri Ansiklopedisi Cilt 1

KAYSER‹ ANS‹KLOPED‹S‹ ALİ / 103

Mus ta fa Ke mal’in ya ka lat t› r›l ma s› n› Re şit
Pa şa’ya tel kin et ti. An cak te şeb büs le rin -
den bir ne ti ce ala madı ve Ela z›ğ’a git ti. Fa -
kat Har bi ye Ne za re tin den al d› ğ› 3 Ey lül
1919 ta rih li tel graf em ri, tek rar ha re ke te
geç me si ne se bep ol du. Bu tel graf ta; Er zu -
rum Kon gre si ad› al t›n da bir kaç ki şi nin
yap t› ğ› top lan t› n›n önem li ol ma d› ğ›, Si -
vas’ta da bir kaç ki şi nin ya pa ca ğ› top lan t› -
n›n bir de ğer ta ş› ma ya ca ğ›, fa kat bu nu Av -
ru pa l› la ra an lat ma n›n im kâ n› bu lun ma d› -
ğ›, bu se bep le de dev le te za ra r› olan bu gi -
bi top lan t› la ra mey dan ver me mek ge rek ti -
ği, bu nun için ken di si ne Si vas va li ve ko -
mu tan l› ğ› n›n ve ril di ği, 100–150 ka dar at l›
ve si lah l› kuv vet le Si vas’a gi de rek der hal
mül kî ve as ke rî ida re ye el ko nul ma s› ge -
rek ti ği ni bil di ril di. An cak bu plan dü şü -
nül dü ğü gi bi giz li kal ma m›ş, 4 Ey lül 1919
ta rih li ‹k dam ga ze te si Ali Ga lib Bey’in Si - Ali Galib Bey
vas Va li li ği ne atan d› ğ› n› yaz dı. Ay r› ca
Mus ta fa Ke mal de Da hi li ye Na z› r› (‹çiş le - liz ler le an la şa rak Ha lep’e git ti. Ora da ‹s -
ri Ba ka n›) Adil Bey, Har bi ye Na z› r› (Mil lî tan bul Hü kü me ti ile te mas kur du ve ar -
Sa vun ma Ba ka n›) Sü ley man Şe fik ve Ali d›n dan ‹s tan bul’a dön mek üze re yo la ç›k -
Ga lib Bey ara s›n da ge çen ya z›ş ma la r› Si - tı. Türk or du su ‹s tan bul’a gi rin ce Mer kez
vas Tel graf ha ne sin den ele ge çir di. Bu ya - Or du su ta ra f›n dan ya ka la nan Ali Ga lib,
z›ş ma lar Mil lî Mü ca de le ta ri hi miz de ‘‹ha - As ke rî Mah ke me ye ve ril di. Ada pa za -
net Bel ge le ri’ ola rak an›l m›ş t›r. Böy le ce r›’nda ki As ke rî Mah ke me de Kürt çü lük le
giz li plan her kes ta ra f›n dan öğ re nil miş tir. ve Kürt Dev le ti kur ma ça ba la r›y la il gi li
Bu ara da Ali Ga lib, dev le te kar ş› ayak lan - ol ma d› ğ›, hat ta No el’in bu yol da ki tek li fi -
d› ğ› n› ve böy le lik le mem le ke tin bö lün - ni red det ti ği an la ş›l d› ğ›n dan, be ra at› na
me si ne se bep ola ca ğ› n› san d› ğ› Mus ta fa hük mo lun muş tur. Bu ka rar dan ce sa ret
Ke mal Pa şa ile ar ka daş la r› n›n za rar l› top - al›p An ka ra’ya ge len Ali Ga lib Bey, bu ra -
lan t› la r› n› ön le ye bil mek ama c›y la Kürt da Ra uf Or bay ta ra f›n dan gö rü le rek, Mil -
aşi ret le rin den olan Be dir han l› lar’dan Kâ- lî Mü ca de le aley hin de ki tu tu mu ne de niy -
mu ran, Ce la det, Di yar ba k›r l› Ce mil Pa şa - le Yü zel li lik ler Lis te si’nin 39. s› ra s›n da
oğ lu Ek rem ve ‹n gi liz Aja n› Bin ba ş› No el “Har put Va li le rin den Ali Ga lib” ola rak
ile iş bir li ği ya pa rak 6 Ey lül ’de Ma lat ya’ya yer al dı ve Romanya’ya sürüldü. Ba se reb -
gel di. An cak Ali Ga lib’in bil me di ği, bu ya ile Dob ru ca ara s›n da at ti ca re ti ya pa -
say d› ğ› m›z ki şi le rin bir Kürt Dev le ti kur - rak ge çi nen Ali Ga lib Bey yurt d› ş›n da ve -
mak is te me le ri ydi. Ni te kim Ali Ga lib fat et ti.
Bey’in Kürt Dev le ti kur ma ça ba s›y la bir Kay nak ça: Kâ mil Er de ha, Mil lî Mü ca de le’de Vi -
il gi si ol ma m›ş t›r. Hat ta böy le bir dü şün - la yet ler ve Va li ler, Rem zi Ki ta be vi Ya y›n la r›, ‹s -
tan bul 1993, s. 120; Mah mut Go loğ lu, Si vas
ce nin kar ş› s›n da yer al m›ş t›r. Kon gre si, Go loğ lu Ya y›n la r›, An ka ra 1969, s.
Ali Ga lib Bey ve di ğer le ri nin Ma lat ya’da - 80; Ha t› ra lar (Si vas Va li si Re şit Pa şa’n›n Ha t› ra -
ki fa ali yet le ri kar ş› s›n da Mus ta fa Ke mal la r›), Ya y› na Ha z›r la yan lar: Mus ta fa Gü ler, Çe tin
as ke rî ted bir ler al ma yo lu na gitti. Böy le ce Öz de mir (ve di ğer le ri), Si vas ‹li Sa nat, Kül tür ve
9 Ey lül ’de Si vas’› bas mak mak sa d›y la Araş t›r ma Vak f› Ya y›n la r›, Si vas 2001, s. 42; Ali
Fu at Ce be soy, Mil lî Mü ca de le Ha t› ra la r›, Edi tör:
Ma lat ya’dan ay r› lan Ali Ga lib Bey’in te - Os man Se lim Ko ca ha noğ lu, Te mel Ya y›n la r›, ‹s -
şeb bü sü 14 Ey lül ’de so nuç suz b› ra k›ldı ve tan bul 2000, s. 194-195.
Ali Ga lib kur tu lu şu kaç mak ta bul du. ‹n gi - SERDAR SA K‹N